«Τα ονόματα των ηρώων μας πρέπει να παραμείνουν ζωντανά στη μνήμη και στην ιστορία μας.» Στις καρδιές των Καριτσιωτών, η 28η Οκτωβρίου 1940 είναι ένα βαθιά ριζομένο γεγονός που επηρέασε τη ζωή των προγόνων μας και των επόμενων γενεών. Αυτή η ημερομηνία σηματοδοτεί το θρυλικό «ΌΧΙ» της πατρίδας απέναντι στις ιταλικές απαιτήσεις για υποταγή, με την υποστήριξη της ναζιστικής Γερμανίας. Για την απομονωμένη και ορεινή Καρίτσα του Πάρνωνα με τους περίπου 425 κατοίκους, το κάλεσμα του πολέμου ήταν βαρύ, αλλά οι νέοι του χωριού δεν δίστασαν να απαντήσουν.
Το 1940, η Καρίτσα ήταν ένα χωριό όπου ο χρόνος κυλούσε αργά, και οι άνθρωποι ζούσαν σε συνάφεια με τη φύση. Όταν έφτασαν τα νέα του πολέμου, οι κάτοικοι συγκεντρώθηκαν έξω από το σπίτι του παπα-Αναστάση για να ακούσουν τις εξελίξεις, καθώς τότε η μόνη γρήγορη σύνδεση με τον έξω κόσμο ήταν το μοναδικό τηλέφωνο του χωριού, ένα παλιό χειροκίνητο μοντέλο που βρισκόταν εκεί. Οι συζητήσεις ήταν γεμάτες ανησυχία, αλλά και αποφασιστικότητα.
Στρατολόγηση και Αναχώρηση
Η αναγγελία της επιστράτευσης βρήκε 66 νεαρούς άνδρες του χωριού έτοιμους να αφήσουν τα χωράφια και τα κοπάδια τους, τις οικογένειες και τα όνειρά τους. Μέσα σε μόλις 48 ώρες, αυτοί οι νέοι έπρεπε να αποχαιρετήσουν τις οικογένειές τους και να αναχωρήσουν πεζοί για το Γεράκι, όπου έσμιξαν μαζί με τους Αλεποχωρίτες και τους Γερακιώτες στην «Κάτω Βρύση». Από εκεί, φορτηγά τούς μετέφεραν στη Σπάρτη και στην Τρίπολη για να προετοιμαστούν για το μέτωπο.
Ζωή στο Μέτωπο
Ο πόλεμος στα ελληνοαλβανικά σύνορα έφερε αμέτρητες δυσκολίες και κινδύνους. Οι στρατιώτες αντιμετώπισαν το σκληρό χειμώνα, την έλλειψη τροφίμων, και τις συνεχιζόμενες μάχες με θάρρος. Δυστυχώς, 13.936 Έλληνες, ανάμεσά τους και οι δύο Καριτσιώτες, ο Στυλιανός Αντωνίου και ο Κωνσταντίνος Τούντας, έπεσαν ηρωικά στη μάχη, θυσιάζοντας τη ζωή τους για την πατρίδα. Επίσης, ο Νικόλας Χαγιάς, που τραυματίστηκε σοβαρά, επέστρεψε στην Καρίτσα και ζούσε σαν ερημίτης, κουβαλώντας τον πόνο του πολέμου μέχρι την τελευταία του πνοή λίγο αργότερα.
Επιστροφή και Κληρονομιά
Όσοι επέστρεψαν, κουβαλούσαν μαζί τους την εμπειρία της μάχης και τις πληγές του πολέμου. Το χωριό, αν και βυθισμένο στη θλίψη για τη δοκιμασία, συνέχισε να τιμά τους ανθρώπους του και να διατηρεί ζωντανή τη μνήμη τους. Το «ΌΧΙ» της Καρίτσας υπήρξε ένα σύμβολο αντίστασης και υπερηφάνειας.
Όλα τα Ονόματα για Πρώτη Φορά
Παρά την προφορική παράδοση, τα ονόματα των 66 στρατιωτών της Καρίτσας δεν είχαν, απ’ όσο γνωρίζουμε, καταγραφεί επίσημα ή με άλλο τρόπο σε πλήρη κατάλογο έως πρόσφατα. Μετά από 84 χρόνια, χάρη στην πρωτοβουλία κατοίκων και τη συλλογική μνήμη συγχωριανών, τόσο στην Καρίτσα όσο και στην Αδελαΐδα της Αυστραλίας, τα ονόματα αυτών των ηρώων καταγράφηκαν και δημοσιεύονται για πρώτη φορά παρακάτω, αποδίδοντας τιμή και δικαιοσύνη στους γενναίους νέους της Καρίτσας.
Αντωνίου
|
Αδαμάντιος
|
Αθανασίου
|
Αντωνίου
|
Κωνσταντίνος
|
Αθανασίου
|
† Αντωνίου
|
Στυλιανός
|
Αθανασίου
|
Αντωνίου
|
Άνδρέας
|
Ιωάννη
|
Αντωνίου
|
Ευάγγελος
|
Ιωάννη
|
Αντωνίου
|
Γεώργιος
|
Ιωάννη
|
Αντωνίου
|
Νικόλαος
|
Ιωάννη
|
Αντωνίου
|
Ιωάννης
|
Κωνσταντίνου
|
Αντωνίου
|
Γεώργιος
|
Κωνσταντίνου
|
Αντωνίου
|
Σπύρος
|
Κωνσταντίνου
|
Αντωνίου
|
Αναστάσιος
|
Νικολάου
|
Αντωνίου
|
Κωνσταντίνος
|
Νικολάου
|
Αντωνίου
|
Δημήτριος
|
Νικολάου
|
Αντωνίου
|
Παναγιώτης
|
Νικολάου
|
Βλάχος
|
Γεώργιος
|
Χρήστου
|
Βλάχος
|
Δημήτριος
|
Χρήστου
|
Βλάχος
|
Ιωάννης
|
Χρήστου
|
Βλάχος
|
Κωνσταντίνος
|
Χρήστου
|
Βλάχος
|
Νικόλαος
|
Χρήστου
|
Γεωργόπουλος
|
Τάκης
|
Δημητρίου
|
Κατσάμπης
|
Ανάργυρος
|
Ιωάννη
|
Κατσάμπης
|
Ευάγγελος
|
Ιωάννη
|
Κατσάμπης
|
Ιωάννης
|
Σωτηρίου
|
Κατσάμπης
|
Δημήτριος
|
Αναστασίου
|
Κατσάμπης
|
Αθανάσιος
|
Κωνσταντίνου
|
Κοντογιάννης
|
Ιωάννης
|
Δημητρίου
|
Κρητικός
|
Γεώργιος
|
Δημητρίου
|
Κρητικός
|
Ευστράτιος
|
Δημητρίου
|
Κρητικός
|
Σπύρος
|
Παναγιώτη
|
Μαλαβάζος
|
Αναστάσιος
|
Γεωργίου
|
Μαλαβάζος
|
Ευάγγελος
|
Γεωργίου
|
Μαλαβάζος
|
Λεωνίδας
|
Γεωργίου
|
Μαλαβάζος
|
Δημήτριος
|
Γεωργίου
|
Μαλαβάζος
|
Παναγιώτης
|
Γεωργίου
|
Μαλαβάζος
|
Αναστάσιος
|
Κωνσταντίνου
|
Μαλαβάζος
|
Γεώργιος
|
Κωνσταντίνου
|
Μαλαβάζος
|
Στυλιανός
|
Κωνσταντίνου
|
Μαλαβάζος
|
Γεωργίος
|
Μιχαήλ
|
Μαλαβάζος
|
Ιωάννης
|
Μιχαήλ
|
Μαλαβάζος
|
Ιωάννης
|
Σπύρου
|
Μαλαβάζος
|
Παναγιώτης
|
Σπύρου
|
Πορφύρης
|
Αλέξανδρος
|
Νικολάου
|
Πορφύρης
|
Κωνσταντίνος
|
Γεωργίου
|
Ροζακλής
|
Δημήτριος
|
Κωνσταντίνου
|
Τούντας
|
Λάμπρος
|
Αναστασίου
|
Τούντας
|
Αναστάσιος
|
Αντώνη
|
Τούντας
|
Ιωάννης
|
Αντώνη
|
Τούντας
|
Αναστάσιος
|
Δημητρίου
|
Τούντας
|
Κωνσταντίνος
|
Δημητρίου
|
† Τούντας
|
Κωνσταντίνος
|
Παναγιώτη
|
Τούντας
|
Λεωνίδας
|
Χρήστου
|
Τούντας
|
Αναστάσιος
|
Γεωργίου
|
Τούντας
|
Γεώργιος
|
Χρήστου
|
Τούντας
|
Ιωάννης
|
Γεωργίου
|
Τούντας
|
Νικόλαος
|
Παναγιώτη
|
Τσίπουρας
|
Σπύρος
|
Παναγιώτη
|
Χαγιάς
|
Κωνσταντίνος
|
Γεωργίου
|
Χαγιάς
|
Λεωνίδας
|
Γεωργίου
|
Χαγιάς
|
Νικόλαος
|
Γεωργίου
|
Χαγιάς
|
Χρήστος
|
Γεωργίου
|
Χαγιάς
|
Γρηγόριος
|
Δημητρίου
|
Χαγιάς
|
Αδαμάντιος
|
Παναγιώτη
|
Χαγιάς
|
Κωνσταντίνος
|
Παναγιώτη
|
Χαγιάς
|
Λεωνίδας
|
Σπύρου
|
Χρόνης
|
Αντώνιος
|
Γεωργίου
|
Χρόνης
|
Δημήτριος
|
Γεωργίου
|
Ο κατάλογος αυτός δημιουργήθηκε από τον Δημήτρη Κατσάμπη με τη συμβολή των αείμνηστων Διαμαντή Μαλαβάζου και Διαμαντή Χάγια από την Αδελαΐδα, τη συνεισφορά των Αντώνη και Κατερίνας Κατσάμπη από την Καρίτσα, καθώς και των Μιχάλη και Στέλιου Μαλαβάζου από την Αδελαΐδα. Επιπλέον στοιχεία παρείχαν οι Τάσος Τούντας από τον Βλαχιώτη, Τάκης Χρόνης από τη Δράμα, Κωνσταντίνος Κατσάμπης από την Αθήνα και Θεοδόσης Χαρδούβελης από τις ΗΠΑ. Σε όλους εκφράζουμε τις ειλικρινείς μας ευχαριστίες.