Εκκλησίες, ξωκλήσια και προσκυνητάρια της Καρίτσας

Του Δημήτρη Κατσάμπη

σε συνεργασία με Γιάννη Γαβριήλ και Αντώνη Κατσάμπη

Η Καρίτσα είναι χωριό βαθιά ριζωμένο στην παράδοση όπου η εκκλησία από παλιά θεωρείται προστάτης τόσο της ορθόδοξης πίστης όσο και του εθνικού πολιτισμού και της λαϊκής παράδοσης.  Έτσι η οικογενειακή, η κοινωνική και η θρησκευτική ζωή των χωριανών είναι στενά συνυφασμένες με επίκεντρο την εκκλησία. Από πολλές απόψεις στην Καρίτσα ο καιρός μετριέται κυρίως από τις τέσσερις εποχές του χρόνου, όσο αφορά τις ασχολίες του τσοπάνη στο βουνό και του αγρότη στα χωράφια,  κι από το εορτολόγιο της εκκλησίας, όσο αφορά τις θρησκευτικές τελετές, τις γιορτές και τα πανηγύρια.  Η βαθιά πίστη των χωριανών εκδηλώνεται παντού, μέσα και γύρω από κάθε σπιτικό όπως και στο χτισμένο περιβάλλον μέσα και γύρω από το χωριό.  Κατ’ αρχήν, μια   μικρή γωνιά κάθε σπιτικού θεωρείται άγια, έχει το εικονοστάσι της και το καντήλι πάντα είναι αναμμένο.  Το χωριό, αν και μικρό, έχει δύο εκκλησίες, τέσσερα ξωκλήσια και πάρα πολλά προσκυνητάρια.  Έχει την πολιούχο Βαγγελίστρα δίπλα στην πλατεία του χωριού, τον Αϊ-Κωνσταντίνο δίπλα στο νεκροταφείο και τέσσερα μικρά ξωκλήσια: τον Αϊ-Γιάννη λίγο πιο κάτω από την κορυφή του Ελατιά,  τον Αϊ-Νικόλα πιο χαμηλά από το χωριό, την Αγία Κυριακή στο Πλατύ Πηγάδι και τον Αϊ-Δημήτρη στην Στερνίτσα.

Η Πολιούχος Βαγγελίστρα

Η σημερινή πολιούχος, ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου ή “Βαγγελίστρα” όπως τη λένε οι χωριανοί, είναι η μεγαλύτερη και η κύρια εκκλησία της Καρίτσας. Η υψηλή της υπόσταση, ο βυζαντινός σταυροειδής ρυθμός της, οι τοίχοι της και ο τρούλος της πάνω στην σκεπή με κόκκινα κεραμίδια κυριαρχούν τη θέα της Δώθε Γειτονιάς.

Η Βαγγελίστρα δεν ήτανε πάντοτε η πολιούχος εκκλησία της Καρίτσας.  Προτού τα εγκαίνια της στα 1920 η διάκριση αυτή άνηκε στον Άγιο Κωνσταντίνο.  Είναι επίσης γνωστό ότι στο πρώτο μισό του 19^ου αιώνα η Αγία Παρασκευή αναγνωριζότανε ως η προστάτρια αγία του χωριού.  Στα ακόμα πιο παλιά χρόνια, προτού το χωριό αρχίσει να συγκεντρώνεται στη σημερινή του θέση, πιθανολογείται ότι ο Άϊ-Θανάσης ίσως ήταν ο προστάτης άγιος των διασκορπισμένων μικρών οικισμών στην περιοχή.  Το εκκλησάκι αυτό λένε βρισκότανε σε ένα ύψωμα περίπου εκατό μέτρα ανατολικά από το σημερινό Άϊ-Νικόλα.

Σύμφωνα με εντοιχισμένο μάρμαρο, η Βαγγελίστρα θεμελιώθηκε το 1892. Ολόκληρη η εκκλησία

χτίστηκε αποκλειστικά από ντόπια υλικά: η πέτρα από τα βράχια στο Τουνταίικο Ρουμάνι και το μάρμαρο από το «Σφοντάμι», ένα πολύ απότομο σημείο στις πλαγιές της Τσούκας.

Η εξόρυξη και η μεταφορά του μαρμάρου έγινε με προσωπική εργασία των χωριανών και κούρασε το χωριό πάρα πολύ. Επειδή τα ζα, τα μουλάρια και γαΙδούρια, δε μπορούσαν να περάσουν τα απότομα μέρη, το μάρμαρο το κουβάλησαν οι άντρες πάνω σε «ξυλογαϊδάρες». Ξυλογαϊδάρες ήταν απλές συσκευές παρόμοιες με σκάλες που είχαν τα κενά καλυμμένα από τάβλες. Την κάθε φορτωμένη ξυλογαϊδάρα τη σήκωναν δυο ή τέσσερις άντρες ανάλογα με το βάρος.

Ντόπιες μαρτυρίες αναφέρουν ότι η κατεργασία των μαρμάρων έγινε από ειδικούς μαρμαράδες από την Τήνο! Το ωραιότατο τέμπλο είναι επίσης μαρμάρινο και είναι καλλιτεχνική τους δημιουργία. Πήρε κοντά 30 χρόνια να χτιστεί η εκκλησία γιατί η χρηματοδότηση του έργου έγινε από τους ντόπιους. Αυτό σίγουρα μαρτυρεί και την απελπιστική φτώχεια της εποχής εκείνης. Τελικά η εκκλησία εγκαινιάστηκε γύρω στα 1920 από το «γερόπαπα» του χωριού Δημήτρη Χρόνη. Από τότε η Βαγγελίστρα είναι η πολιούχος και η κύρια εκκλησία της Καρίτσας.

Μετά το θάνατο του παπα-Χρόνη το 1928 η περαιτέρω ανάπτυξη και εδραίωση της Βαγγελίστρας εμπιστεύθηκε  στα ικανά χέρια του παπα-Αναστάση Μαλαβάζου που χειροτονήθηκε το 1930 και λειτούργησε στην ενορία της Καρίτσας για 34 χρόνια μέχρι το θάνατό του το 1964.  Κι οι δυο αυτοί παπάδες της Καρίτσας, ο Παπαχρόνης και ο Παπαναστάσης, είναι θαμμένοι, σύμφωνα με την παράδοση, πίσω από Το Ιερό της Βαγγελίστρας.

Στο προαύλιο της Βαγγελίστρας επίσης χτίστηκε το μνημείο των Ηρώων, να χαράζονται τα ονόματα και να διατηρείται άσβεστη η μνήμη των χωριανών που έπεσαν στους εθνικούς πολέμους.

Η Βαγγελίστρα ασφαλώς εορτάζεται στις 25 του Μάρτη, λαμπρή μέρα η οποία για τους Καριτσιώτες αποτελεί σχεδόν τριπλή γιορτή αφού την ίδια μέρα γιορτάζουν την πολιούχο εκκλησία του χωριού, δοξάζουν τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και πανηγυρίζουν την επέτειο της μεγάλης ελληνικής εθνοαπελευθερωτικής επανάστασης του ’21.

Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι ενώ πολλά από τα αρχεία της ενορίας έχουν χαθεί με τη πάροδο του χρόνου ή καεί, κάμποσα σώζονται ακόμα στην Βαγγελίστρα.  Διάφορα πολύ παλαιά βιβλία, μερικά που χρονολογούνται από το μέσο του 19^ου αιώνα, βρέθηκαν από τον Αντώνη Κατσάμπη και χρησιμοποιήθηκαν από τον Γιάννη Γαβριήλ για συλλογή και ταξινόμηση στοιχείων το 2004.  Τα βιβλία ακολούθως επανατοποθετήθηκαν από τον Αντώνη στη θέση τους να φυλάσσονται στην Βαγγελίστρα. Στα βιβλία αυτά  γίνονταν καταχωρήσεις από τους εκάστοτε παπάδες και είναι τα εξής:

·        Βιβλίο Γεννήσεων-Βαπτίσεων 1860-1875

·        Βιβλίο Γεννήσεων-Βαπτίσεων 1913-1964

·        Βιβλίο Γάμων 1860-1872

·        Βιβλίο Γάμων 1913-1964

·        Βιβλίο Θανάτων 1860-1875

·        Βιβλίο Θανάτων 1912-1963

Ο Αϊ-Κωνσταντίνος του νεκροταφείου  

Πιο πάνω από το Βράχο του Μπέη, ανάμεσα στο Τουνταίικο Ρουμάνι και το νεκροταφείο, ο Αϊ-Κωνσταντίνος αγναντεύει την Βαγγελίστρα. H εκκλησούλα αυτή, ενδεχομένως μετά την Κεντρική Βρύση το δεύτερο αρχαιότερο χτίσμα που ακόμα σώζεται στο χωριό, για πολλά χρόνια, περίπου από τα μέσα του 19^ου αιώνα μέχρι και το 1920, ήταν η πολιούχος της Καρίτσας. Πιθανολογούμε ότι εγκαινιάστηκε το 1861. Η εντοιχισμένη πέτρα πάνω από την είσοδο είναι δυσδιάκριτη και δε διαβάζονται καλά οι αριθμοί, γι’ αυτό δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι.

Στα χρόνια μετά την εδραίωση της Βαγγελίστρας ως πολιούχο της Καρίτσας, η εκκλησία του Αϊ-Κωνσταντίνου έπαθε μεγάλες φθορές μέχρι που κιντύνεψε να πέσει η πλακοστρωμένη σκεπή. Ευτυχώς στις αρχές της δεκαετίας του ‘60, με πρωτοβουλία του παπα-Αναστάση, άλλαξαν την σκεπή. Έβαλαν καινούργια τσιμεντένια σκεπή, σοβάτισαν τα ντουβάρια από μέσα, και απέξω τα έκαναν «πεταχτό». Το 1992 ο Αυστραλοκαριτσιώτης, ο αείμνηστος Γιάννης Τσολομίτης, έστρωσε με τσιμέντο τον περίβολο.

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση υπήρχε παλιότερα στην θέση αυτή η προηγούμενη πολιούχος Άγια Παρασκευή η οποία κάηκε και μετά την ανοικοδόμησή της, για λόγους αμφιλεγόμενους και δίχως την κοινή συναίνεση των χωριανών,   μετονομάστηκε Αϊ-Κωνσταντίνος. Κάποιες ανησυχίες πάντως ακόμη εκφράζονται στο χωριό για τη μεταβολή αυτή.  Όπως και νά’χει μια μεγάλη εικόνα της Αγίας Παρασκευής κατέχει εξέχουσα θέση στην μικρή εκκλησία.

Κάτι άλλο που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι δύο μανουάλια μπρούτζινα, πολύ βαριά, τα οποία προσέφεραν ως δωρεά στην εκκλησία το 1882 πέντε χωριανοί που ίσως είχαν μετακομίσει στην Αθήνα και είχαν αποχτήσει κάποια οικονομική άνεση.  Πρόκειται για τους αδελφούς Παναγιώτη και Γιάννη Γεωργίου Τριανταφύλλου, τους αδελφούς Νικόλαο και Αναστάσιο Χρήστου Μαλαβάζου, και τον Γεώργιο Γιάννη Κατσάμπη, τα ονόματα των οποίων είναι χαραγμένα στη βάση των μανουαλίων.

Ο Αϊ-Κωνσταντίνος λειτουργεί μια φορά το χρόνο όταν γιορτάζει στις 21 του Μάη. Λειτουργείται το πρωί και το βραδάκι γίνεται δημόσιο πανηγύρι.

Αϊ-Γιάννης

Ψηλά από το χωριό, κάπου 200 μέτρα πιο χαμηλά από την κορυφή του Ελατιά, σε υπέροχη θέση με σπάνια πανοραμική θέα προς την Καρίτσα, τον Λακωνικό κάμπο και τη θάλασσα,  βρίσκουμε τον Αγιάννη τον Πρόδρομο, το πιο αγαπημένο ξωκλήσι όλων των Καριτσιωτών.

Δεν είναι γνωστό πότε χτίστηκε το εκκλησάκι αυτό, αν και μια πλάκα που βρέθηκε στη σκεπή πάνω από το Ιερό αναφέρει, «Η οικοδομή αυτή εγίνετο διά χρημάτων του Χ. Μαλαβάζου το 1869». Άλλη πέτρα στην πόρτα φέρει το χρόνο 1899.  Πιθανότερο είναι κι οι δυο επιγραφές να αναφέρονται σε επισκευές κι όχι πότε χτίστηκε το εκκλησάκι.

Στις 28 και 29 του Αυγούστου, την παραμονή και ανήμερα του Αγιαννιού, στην μνήμη της αποτομής της κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, παρόλο που οι εκκλησιαστικοί κανόνες συνιστούν αυστηρή μονοήμερη νηστεία δίχως το κρέας, το ψάρι, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το λάδι οι Καριτσιώτες διοργανώνουν το μεγαλύτερο, το χρονιάτικο, το παραδοσιακό και δημοτικό πανηγύρι του χωριού. Πολλοί Καριτσιώτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό επιθυμούν να βρίσκονται στο χωριό για το διήμερο αυτό πανηγύρι. Πρωί-πρωί, στις 29 Αυγούστου, την ημέρα της γιορτής, όλοι στο χωριό, όπως και αρκετοί κοντοχωριανοί, παρέες-παρέες, ανεβαίνουν στο βουνό για να προσκυνήσουν στο ξωκλήσι.  Μετά τη λειτουργία κατεβαίνουν πάλε στην πλατεία του χωριού να συνεχίσουν το γλέντι και το δημόσιο χορό από το απόγευμα μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της επόμενης ημέρας.

Αϊ-Νικόλας

Εκεί που αρχινάει η μεγάλη ανηφόρα και οι στροφές για το χωριό βρίσκουμε το πανέμορφο ξωκλήσι του Αϊ-Νικόλα. Εντοιχισμένη πέτρα δείχνει ότι ο Αϊ-Νικόλας εγκαινιάστηκε ή ανακαινίστηκε το 1896. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 1956 στο σκάψιμο για να ανοιχτεί η δημοσιά, δίπλα στο εκκλησάκι, βρέθηκαν πολλά οστά ανθρώπινα που πολλοί πιστεύουν σημαδεύουν παλιό νεκροταφείο του χωριού, προφανώς όταν ήταν στην θέση του Αϊ-Θανάση. Το πλαίσιο πολλών ταφών είναι φτιαγμένο με εγχώριες λιθόπλακες, παρόμοιο με παμπάλαιο τρόπο ταφής. Η εκκλησία λειτουργείται κάθε χρόνο στις 6 του Δεκέμβρη.

Άγια Κυριακή

Δίπλα σε ένα μονοπάτι, πιο πέρα από το παμπάλαιο Πλατύ Πηγάδι, ανάμεσα στους ελαιώνες, βρίσκεται η Αγία Κυριακή. Η εκκλησία γιορτάζει στις 7 Ιουλίου με πολλούς προσκυνητές από το χωριό. Το απόγευμα ακολουθεί δημόσιο πανηγύρι στην Καρίτσα.

Αϊ-Δημήτρης

Στην Στερνίτσα, κει κοντά στον παλιό οικισμό και την αρχαία στέρνα, βρίσκεται το ερημοκλήσι Αϊ-Δημήτρης. Το εκκλησάκι αυτό παρουσιάζει ενδιαφέρον διότι το έχτισε η Σουσάννα Μαλαβάζου, μητέρα του Παπαναστάση, στην μνήμη της γκρεμισμένης εκκλησούλας, Αϊ-Δημήτρη, του αφανισμένου οικισμού στην Στερνίτσα. Γιορτάζει στις 26 του Οκτώβρη.

Προσκυνητάρια

Εκτός από τα ξωκλήσια, στην περιοχή της Καρίτσας υπάρχουν πάρα πολλά προσκυνητάρια σε διάφορα σημεία όπου ο διαβάτης ή ο περαστικός έχει την ευκαιρία να σταματήσει, να πάρει μια ανάσα, να κάνει τον σταυρό του, να ανάψει το καντήλι και να προσευχηθεί.  Κάθε προσκυνητάρι είναι αφιέρωμα είτε στην Παναγία ή σε έναν Άγιο για κάποιο ατύχημα ή περιστατικό που εκεί συνέβηκε. Πολύ πιθανώς σ’ αυτά ακριβώς τα σημεία να άλλοι έχασαν την ζωή τους, άλλοι σώθηκαν από θαύμα και   άλλοι  έκαναν κάποιο τάμα.  Τα περισσότερα προσκυνητάρια βρίσκονται στην άκρη της δημοσιάς από το Βαρικό στην Καρίτσα ενώ κάμποσα άλλα τα συναντάς σε δρόμους και σε μονοπάτια μέσα και γύρω από το χωριό.

Άγιος Γιάννης (1^ος)

Το πρώτο που συναντάμε όταν ερχόμαστε στην Καρίτσα, στη θέση Μακαραίικο Παλιοκάλυβο, είναι αφιερωμένο στον Άγιο-Ιωάννη, επειδή εκεί, σε τροχαίο, πηγαίνοντας στο Γεράκι έπεσε από τρακτέρ και άφησε την τελευταία του πνοή ο μπάρμπα-Γιάννης Μαλαβάζος (Γιάννης Μιχάλη Μαλαβάζος) το 1986.  Πρόκειται για το πρώτο από τέσσερα τέτοια προσκυνητάρια μέσα και γύρω απ’ την Καρίτσα που είναι αφιερωμένα στον Άγιο Γιάννη.

Αγία Παρασκευή (1^η)

Το δεύτερο στη δημοσιά είναι αφιερωμένο στην Αγία-Παρασκευή και βρίσκεται κοντά στις πικροδάφνες που φυτρώνουν στις άκρες από το Λυκόρεμα στη Ζάβραινα. Στο σημείο αυτό, γλίτωσε από θαύμα μια νύχτα το 1999 από αυτοκινητιστικό ατύχημα ο Παναγιώτης Λέκκας, εγγονός του Λεωνίδα Χαγιά.  Είναι το πρώτο από τρία προσκυνητάρια στην Καρίτσα που είναι αφιερωμένα στην Αγία Παρασκευή.

Άγιος Θεόδωρος

Λίγο πιο πάνω από της Άγίας-Παρασκευής, προτού περάσουμε τα Τουνταίικα Βράχια, εκεί που στρίβει μονοπάτι προς το Πλατύ Πηγάδι και την Αγία Κυριακή βρίσκουμε δυο προσκυνητάρια, ένα από την κάθε μεριά της στροφής.  Το πρώτο είναι αφιερωμένο στον Άγιο-Θεόδωρο. Το έφτιαξε το 1971 ο Αυστραλοκαριτσιώτης Θεόδωρος Κωνσταντίνου Μαλαβάζος 

Άγιος Νικόλαος

Το δεύτερο είναι ένα από τα παλαιότερα πετρόχτιστα προσκυνητάρια του χωριού. Το έχτισε το 1954 ο ευλαβής πιστός Γιάννης Παναγιώτη Αντώνης και είναι αφιερωμένο στον Άγιο-Νικόλαο.

Αγία Αικατερίνη

Παραπέρα  στο Βαθύ Πηγάδι βρίσκεται άλλο ένα που είναι αφιερωμένο από τον Γιάννη Λεωνίδα Χαγιά στην Αγία-Αικατερίνη διότι κατά την μαρτυρία του ίδιου εκεί έβλεπε ένα φως όταν έβγαινε τη νύχτα με τα γίδια του. Το έφτιαξε το 1993.

Άγιος Γεώργιος

Στο δρόμο που συνεχίζει μετά από το Βαθύ Πηγάδι, έξω από το καλύβι του Γιάννη Γεωργίου Κρητικού, με φόντο την από τον 13^ο αιώνα εκκλησούλα του Αϊ-Γιώργη στο βυζαντινό κάστρο του Γερακιού, βρίσκεται το από το 1992 προσκυνητάρι που στεγάζει την εικόνα του Αϊ-Γιώργη.

Το έφτιαξε ο Γιάννης εκεί διότι μια μέρα ο περίεργος μικρός του γιος, ο Νεκτάριος, κάπως έβαλε μπρος το αυτοκίνητο,  το ξεκίνησε,  χτύπησε σε μια ελιά μπροστά και τούμπαρε, αλλά τυχερός μέσα στην ατυχία γλίτωσε από μεγάλη ζημιά.

Προφήτης Ηλίας

Από τη Αγία Παρασκευή ακολουθώντας τη δημοσιά περνάμε το Κοτρόνι και φτάνουμε στην Κάτω Λούτσα αντίκρυ στου Τομαρά το Καλύβι.  Είναι ανοιχτός ο τόπος με ελιές από τη μια μεριά της δημοσιάς και το Λυκόρεμα από την άλλη. Εδώ, πάνω από τη ρεματιά, ο Αντώνης Κωνσταντίνου Κατσάμπης, πρώην αγροφύλακας του χωριού, έχει χτίσει ένα περίτεχνο μαρμαρόγλυφο προσκυνητάρι με την εικόνα του Προφήτη Ηλία.  Είναι μνημείο που θυμίζει στους περαστικούς τον τραγικό χαμό της πεντάχρονης εγγονής του, της Ηλιάνας, η οποία στο σημείο αυτό σκοτώθηκε επιτόπου σε τροχαίο την άνοιξη του 1992.

Άγιος Γιάννης (2^ος)

Καμιά εκατοσταριά μέτρα από το μνημείο της Ηλιάνας υπάρχει κι άλλο προσκυνητάρι στην Κάτω Λούτσα.  Βρίσκεται στην απέναντι πλευρά της δημοσιάς και είναι το δεύτερο στο δρόμο που είναι αφιερωμένο στον Άγιο Γιάννη.    Το έκανε το 1988 η Καριτσιώτα από την Αυστραλία, Θοδωρούλα Γεωργίου Πήλιουρα.  Πρόκειται για το δεύτερο από τρία προσκυνητάρια που είναι αφιερωμένα στον Άγιο Γιάννη.

Παναγία Γρηγορούσα (1^η)

Στον Πάνω Λόγγο είναι το προσκυνητάρι που η Μαγδαληνή Σωτηρίου Κατσάμπη αφιέρωσε στην Παναγία τη Γρηγορούσα το 1980.  Πρόκειται για το πρώτο από πέντε  που είναι αφιερωμένα στην Θεοτόκο.

Άγιος Γιάννης (3^ος)

Ένα άλλο πέτρινο προσκυνητάρι που χτίστηκε από τον πολύ θρήσκο Γιάννη Παναγιώτη Αντώνη κάποτε στο πρώτο μισό της δεκαετίας του εξήντα στην θέση Κουμουτζή, είναι κι αυτό αφιερωμένο στον Άγιο Γιάννη.  Πρόκειται για το τρίτο από τέσσερα προσκυνητάρια αφιερωμένα στον Άγιο Γιάννη.

Κοίμησης της Θεοτόκου (2^η)

Δίπλα στο ξωκλήσι του Αϊ-Νικόλα, κυριολεκτικά στους πρόποδες του Ελατιά, είναι το προσκυνητάρι με την εικόνα της Κοίμησης της Θεοτόκου.  Το έχει κάνει κι αυτό ο Αντώνης Κωνσταντίνου Κατσάμπης το 1980, γιατί όταν ταξίδευε με τα καράβια ο 17χρονος   γιος του, ο Κώστας, το έταξε στη Παναγία όταν έπιασε τρικυμία και ζήτησε από τη Μεγαλόχαρη να τους σώσει. Πρόκειται για το δεύτερο από πέντε  που είναι αφιερωμένα στην Θεοτόκο.

Άγιος Φανούριος

Ανηφορίζοντας προς το χωριό το επόμενο προσκυνητάρι, στο Αλωνάκι, έχει την εικόνα του Αγίου-Φανουρίου. Το έκανε κι αυτό η Μαγδαληνή του Σωτήρη Κατσάμπη το 1985.

Άγιος Κωνσταντίνος

Σε μια στροφή της δημοσιάς λίγο πιο πάνω από το προσκυνητάρι του Άγιου Φανουρίου βρίσκεται αυτό του Αγίου Κωνσταντίνου.  Χτίστηκε το 1993 και είναι αφιερωμένο στη μνήμη μιας θλιβερής συμφοράς που συγκλόνισε τους απανταχού Καριτσιώτες. Σε διάστημα λίγο παραπάνω από ένα χρόνο μια πολύτεκνη εντεκαμελή οικογένεια στο χωριό έχασε πατέρα, μάνα και μεγαλύτερο αδερφό και έμεινε με οκτώ παιδιά διαφόρων ηλικιών ολομόναχα να επιζήσουν.  Κατ’ αρχήν προς το τέλος του 1991 ο πατέρας, Χρήστος Κωνσταντίνου Κατσάμπης,  υπέκυψε σε ξαφνική καρδιακή προσβολή κι όπως αναμενόταν, ο μεγαλύτερος γιος, ο Κωνσταντίνος, αμέσως απολύθηκε από τον στρατό να βοηθήσει τη μητέρα του, την Πίτσα, να φροντίσει την οικογένεια. Αλλά το κακό χτύπησε δεύτερη φορά όταν η Πίτσα αγόρασε καινούργιο τρακτέρ για τις καλλιέργειες τους και τα γιδοπρόβατα.  Την πρώτη μέρα που το πήραν, την Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 1993, η Πίτσα και ο Κωνσταντίνος σκοτωθήκανε στο δρόμο για τα χωράφια όταν το τρακτέρ τούμπαρε σε μια στροφή. Σαν από θαύμα, το μωρό, ο Γιωργάκης, φωλιασμένο στην αγκαλιά της μάνας του γλίτωσε.  Έτσι το θέλησε η μοίρα αυτός μαζί με τα μεγαλύτερα αδέρφια του να μείνουνε ορφανά από μάνα και από πατέρα, παντέρημα να μεγαλώσουν.  Στο σημείο του δυστυχήματος τα παιδιά τοποθέτησαν ένα ιδιαίτερα περίτεχνο προσκυνητάρι με την εικόνα του Αγίου Κωνσταντίνου.

Η Παναγιά (3^η)

Κάτω από το σχολείο ο Αντώνης Κωνσταντίνου Κατσάμπης το 2000 τοποθέτησε κι άλλο προσκυνητάρι με την εικόνα της Παναγιάς γιατί εκεί κοντά ο γιος του, ο Γιώργος, μια νύχτα έπεσε από μηχανάκι και τραυματίστηκε σοβαρά . Πρόκειται για το τρίτο από πέντε  που είναι αφιερωμένα στην Θεοτόκο.

Άγιος Νεκτάριος (1^ος)

Πάνω από το σχολείο η οικογένεια Γραμματικάκη το 1970 έχτισε το πέτρινο προσκυνητάρι του  Άγιου Νεκτάριου.  Πρόκειται για το πρώτο από δύο που είναι αφιερωμένα στον Άγιο Νεκτάριο.

Άγιος Σώστης

Το επόμενο στο δρόμο μέσα στο χωριό απέναντι στο απότομο Βατσουραίικο Στεφάνι είναι αφιερωμένο στον Άγιο Σώστη και βρίσκεται κάτω από το σπίτι του Τάσου Δημητρίου Κατσάμπη. Το έφτιαξε το 1995 ο Παναγιώτης Παναγουλάκος ή Κακλής, χασάπης από το Τσάσι.  Ο Κακλής είχε έρθει στην Καρίτσα να πάρει αρνιά.  Στο Στεφάνι του έφυγε το αυτοκίνητο στον γκρεμό και πάρα λίγο να γίνει το κακό.

Άγιος Στυλιανός

Ο Άγιος Στυλιανός είναι προσκυνητάρι δίπλα στην κεντρική βρύση.  Το έκανε το 1990 η Κούλα Διαμαντή Ζαφείρη, κόρη του Χρήστου Αντώνη.

Αγία Παρασκευή (2^η)

Πάνω στο Βράχο του Μπέη που αγναντεύει την πολιούχο Βαγγελίστρα το 1980 η Παναγιώτα Πορφύρη τοποθέτησε το προσκυνητάρι της Αγίας Παρασκευής.  Είναι ενδιαφέρον ότι αφιερώθηκε στην Αγία Παρασκευή διότι όπως επισημάνθηκε νωρίτερα αυτό ήταν το αρχικό όνομα της διπλανής, πρώην πολιούχου, εκκλησούλας προτού καεί και κατόπιν επιδιορθωθεί.  Πρόκειται για το δεύτερο από τρία προσκυνητάρια που είναι αφιερωμένα στην Αγία Παρασκευή.

Αγία Παρασκευή (3^η)

Ένα τρίτο προσκυνητάρι, δίπλα και κολλητά στον

Άγιο Κωνσταντίνο, είναι κι αυτό της Αγίας-Παρασκευής.  Το έκανε το 1975 η Αυστραλοαγεννημένη Φιλιππία, μοναχοκόρη του Γιάννη Δημητρίου Κατσάμπη.

Άγιος Ραφαήλ

Δίπλα στον Άγιο Κωνσταντίνο, μπροστά στο νεκροταφείο υπάρχει προσκυνητάρι με την εικόνα του Αγίου- Ραφαήλ. Το έκανε η Κωνσταντίνα  Γεωργίου  Κατσάμπη το 1998.

Αγία Βαρβάρα 

Παραπέρα από τον Άγιο Κωνσταντίνο και το νεκροταφείο

Βρίσκουμε το προσκυνητάρι της Αγίας Βαρβάρας.  Το έκανε η Μαργαρίτα Σταυριανού το 1965 διότι όπως έλεγε είχε δει όνειρο στο οποίο η Αγία Βαρβάρα  της ζητούσε να φτιάξει προσκυνητάρι στο όνομά της.

Η Παναγιά (4^η)

Άλλο  προσκυνητάρι, το τέταρτο που είναι αφιερωμένο στην Παναγιά, το έχουνε βάλει σε ένα υψωματάκι πάνω από το σπίτι του Ηλία του Μαλαβάζου στην Πέρα Γειτονιά. Το έβαλε το 2002 ο Κωνσταντίνος Λάτσης, εργολάβος από άλλο χωριό, διότι ακριβώς σ’ αυτό το σημείο, καθώς  έφτιαχναν τον δρόμο, ο φορτωτής κάπως ξέφυγε διακινδυνεύοντας έτσι μια καταραμένη στιγμή τον χειριστή και καμπόσους παρατηρητές.  Από θαύμα, λένε, το χωριό απαλλάχτηκε να θρηνήσει πολλές ψυχές.  Ευτυχώς, από τη θεία χάρη, οι εργαζόμενοι και οι θεατές γλιτώσανε απ’ το κακό. Πρόκειται για το τέταρτο από πέντε προσκυνητάρια που είναι αφιερωμένα στην Θεοτόκο.

Άγιος Νεκτάριος (2^ος)

Ακόμα πιο ψηλά στο ύψωμα, στη θέση που λέγεται Νταρίβα, απ’ όπου για αρκετό καιρό οι Καριτσιώτες ελπίζανε να βγάζουνε από τα σπλάχνα του βουνού όσο νερό χρειάζονταν για τις ανάγκες τους, η Μαγδαληνή Νικολάου Αντωνίου το 1985 έβαλε κι άλλο, το δεύτερο,  προσκυνητάρι αφιερωμένο στον Άγιο Νεκτάριο.

Άγιος Γιάννης (4^ος)

Στη δυτική μεριά του χωριού, πάνω στη Μισορράχη, μια ραχούλα σφηνωμένη ανάμεσα στο χωριό και την επιβλητική Τσούκα, ακόμα άλλο ένα προσκυνητάρι, το τέταρτο, που είναι αφιερωμένο στον Άγιο Γιάννη αντιμετωπίζει γενναία  τη μανία των πιο άγριων στοιχείων της φύσης.  Το έχει κάνει ο Παναγιώτης Κωνσταντίνου Κατσάμπης το 1995, διότι ο γιος του, ο Κωνσταντίνος, τούμπαρε με το τρακτέρ αλλά σώθηκε από θαύμα.

Παναγία η Οδηγήτρια (5^η)

To πιο πρόσφατα χτισμένο προσκυνητάρι βρίσκεται στα Ακόνια και είναι το πέμπτο που είναι αφιερωμένο στην Παναγιά.  Κρατάει την εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας και το έβαλε η Αλεξάνδρα Λ Χατζή, κόρη του Αναστάση Κατσάμπη, το 2000  στο χωράφι της, επειδή εκεί  υπάρχουν τα ερείπια  ενός παλιού ναού   με αγιογραφίες που κατά την τοπική παράδοση χρονολογούνται από την Βυζαντινή εποχή.

Παπάδες της Καρίτσας

Από τα πιο παλιά χρόνια, πολύ προτού η Καρίτσα να έχει τον δικό της δάσκαλο, τον δικό της πρόεδρο, ακόμα και τον δικό της αγροφύλακα πάντα υπήρχε κάποιος στον οποίο οι χωριανοί παραχωρούσανε την πιο προνομιούχα κοινωνική υπόσταση.  Ντυμένος στα μαύρα ράσα, με το καλυμμαύκι, τη μακριά γενειάδα και τα μαλλιά σε κλασσικό ιερατικό κότσο ξεχώριζε όπου και να πήγαινε.  Πράγματι τον βλέπανε ηγέτη του χωριού που κοίταγε να ικανοποιηθούν οι πνευματικές ανάγκες όλων των χωριανών, όπως αυτός τις έβλεπε.   Εκτός από την τέλεση της λειτουργίας τις Κυριακές, τους εσπερινούς τα Σάββατa το δείλι και τις γιορτές οι χωριανοί στρέφανε προς αυτόν να τελέσει τα μυστήρια που απαιτεί κάθε στάδιο της ζωής, στη χαρά και στη λύπη, στην ασθένεια και στην υγεία, από την κούνια μέχρι τον τάφο. Αυτά περιλαμβάνουν:  βαφτίσια, γάμους, εξομολογήσεις, ευχέλαια, κηδείες και τα παρόμοια.  Εύλογο και κατανοητό είναι ένα χωριό δίχως παπά να έχει συλλογική θλίψη και ανησυχία. Όπως λέει και το παλιό γνωμικό, «Σπίτι χωρίς γυναίκα, εκκλησία δίχως παπά!»

Το χωριό βρέθηκε σε τέτοια δυσάρεστη κατάσταση, δίχως παπά, κάμποσες φορές στην ιστορία του, ειδικότερα στις αρχές της δεκαετίας του 1870 μετά το θάνατο του παπα-Παναγιώτη Μαλαβάζου,  κατόπιν προς το τέλος της δεκαετίας του 1920 μετά το θάνατο του παπα-Χρόνη,  έπειτα για μια εκτεταμένη περίοδο μετά το θάνατο του παπα-Αναστάση Μαλαβάζου στη δεκαετία του 1960,  και τελικά μετά από το θάνατο του παπα-Βαγγέλη Μαλτέζου που η Καρίτσα μοιραζότανε με την Καλλιθέα (Ζαραφώνα).

Έτσι οι Καριτσιώτες χαιρέτησαν με μεγάλη χαρά την χειροτόνηση του Δημητρίου Χρόνη την Τρίτη,  3 του Νοέμβρη το 1874.   «Επιτέλους έχουμε δικό μας παπά πάλε», φώναξαν με χαρά.  Παρόμοιες σκηνές σημειώθηκαν πενήντα έξι χρόνια αργότερα, το 1930, στην χειροτόνηση του Αναστάση Μαλαβάζου το 1930, και πάλε 73 χρόνια μετά την Κυριακή, 5 του Γενάρη, στην χειροτόνηση του σημερινού Χρήστου Καρυδόγιαννη.  Ο κατάλογος των παπάδων που έχουν λειτουργήσει στην Καρίτσα, όσο μπορεί να καθοριστεί, από τα διαθέσιμα αρχεία είναι ο ακόλουθος:

Παναγιώτης Μαλαβάζος  (-1870)

Παναγιώτης Λογοθέτης (1869-1874)

Δημήτρης Χρόνης (1874-1927)

Αναστάσης Μαλαβάζος (1930-1964)

Νικόλαος Χιώτης

Βαγγέλης Μαλτέζος (1978-1996)

Σπύρος Πλαγάκης

Χρήστος Καρυδόγιαννης (2003-)

Παπα-Παναγιώτης Μαλαβάζος (-1870)

Ο παλαιότερος παπάς για τον οποίον γνωρίζουμε κάτι είναι ο παπα-Παναγιώτης Μαλαβάζος που λειτουργούσε στην Αγία Παρασκευή, την τότε κυρία εκκλησία του χωριού, κατά τα μέσα του προπερασμένου αιώνα.  Θεωρείται ότι είχε τέσσερα παιδιά, δύο γιους και δύο κόρες.  Μάλιστα το 1869 ο ίδιος τέλεσε το γάμο της μικρότερης κόρης, της Καλλιόπης, με τον Αλεποχωρίτη, Δημήτριο Χρόνη, που προοριζόταν λίγα χρόνια αργότερα να ακολουθήσει τα βήματα του πεθερού του ως παπάς της Καρίτσας. Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς πέθανε ο παπα-Παναγιώτης.  Πιθανολογείται να απεβίωσε στα μέσα του 1870 αφού σύμφωνα με το βιβλίο γάμων της ενορίας στις 19 του Μάη του χρόνου εκείνου ο παπα-Παναγιώτης τέλεσε δυο γάμους που αποδείχτηκαν και οι τελευταίοι του.  Πρόκειται για το γάμο της Αγγελικώς Κωνσταντίνου Μαλαβάζου (Ρουμάνου) με τον Κοσμίτη Κωνσταντίνο Απαλοδήμα  και το γάμο του Θανάση Γιάννη Αντώνη (Θανασαντώνη) με την Κατερίνα Γεωργίου Τούντα.

Παπα-Παναγιώτης Λογοθέτης (1869-1874)

Ακριβώς πέντε μήνες αργότερα ο γάμος του Παναγιώτη Γιάννη Αντώνη (Παναγιωταντώνη) με τη Μηλίτσα Νικολάου Μαλαβάζου τελέστηκε από τον παπα-Παναγιώτη Λογοθέτη για τον οποίον δεν βρίσκονται άλλα στοιχεία  εκτός ότι συνέχισε να παντρεύει και να βαφτίζει Καριτσιώτες από τα μέσα του 1870 μέχρι και το τέλος του 1874.

Παπα-Δημήτρης Χρόνης (1874-1928)

Ο Δημήτριος Χρόνης, γαμπρός του παπα-Παναγιώτη Μαλαβάζου, γεννήθηκε στο Αλεποχώρι το 1842, μόλις 17 χρόνια μετά την απελευθέρωση. Σε ηλικία 27 χρονών το 1869 παντρεύτηκε την 20χρονη Καλλιόπη, μικρότερη κόρη του τότε παπά της Καρίτσας, Παναγιώτη Μαλαβάζου. Φαίνεται ότι αρχικά το νέο ανδρόγυνο εγκαταστάθηκε στο Αλεποχώρι αφού δύο από τα παιδιά τους, ο Γεώργιος και η Φωτεινή, γεννηθήκανε εκεί. Η οικογένεια μετακόμισε μόνιμα στην Καρίτσα προς το τέλος του 1874 όταν ο Δημήτρης χειροτονήθηκε και διαδέχτηκε τον πεθερό του στο αξίωμα του ιερέα της Καρίτσας. Αυτό πιστοποιήθηκε με σχετική χειρόγραφη δήλωση της 3 Νοεμβρίου 1874 που εκδόθηκε από τον επίσκοπο του Γυθείου.

Από τότε, γνωστός απλά ως «Παπά-Χρόνης», υπηρέτησε την ενορία του χωριού για 53 χρόνια, 46 στον Άγιο Κωνσταντίνο και εφτά στην Βαγγελίστρα.  Παρά το γεγονός ότι η επιγραφή του μνημείου του παπα-Χρόνη πίσω από το Ιερό της Βαγγελίστρας γράφει, «ΕΝΘΕΔΕ ΚΕΙΤΑΙ ΔΗΜ ΙΕΡΕΥΣ ΧΡΟΝΗΣ ΓΕΝΝΗΘΕΙΣ ΕΝ ΕΤΕΙ 1842 ΚΑΙ ΧΕΙΡΟΤΟΝΗΘΕΙΣ ΤΟ ΕΤΟΣ 1872 ΑΠΕΒΙΩΣΕ ΤΗ 18 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1927» ο λιθοπελεκητής φαίνεται να χάραξε λάθος στοιχεία στην μαρμάρινη ταφόπλακα αφού τεκμηριωμένα ενδεικτικά μαρτυρούν ότι χειροτονήθηκε στις 3 του Νοέβρη1874 και απεβίωσε στις 19 του Γενάρη1928.

Φαίνεται στα τελευταία του χρόνια τα βαριά γεράματα δεν του επιτρέπανε να κάνει όλα τα μυστήρια.   Το βιβλίο αποβιώσεων της ενορίας τον αναφέρει για τελευταία φορά να τελεί την κηδεία της 90χρόνης Διαμάντως Σπύρου Χαγιά στις 28 του Οκτώβρη 1927, ενώ 11 μήνες νωρίτερα, στις 26 του Σεπτέμβρη 1926, φαίνεται να τέλεσε το γάμο του Κουνουπιώτη Ηλία Χελιώτη με την Καριτσιώτα Βενέτα Γεωργίου Μαλαβάζου. Ο παπα-Χρόνης απεβίωσε στα 85 του χρόνια, το 1928. 

Ο παπα-Χρόνης και ο παπα-Αναστάσης Μαλαβάζος που τον διαδέχτηκε είναι κι οι δυο   θαμμένοι σύμφωνα με την παράδοση πίσω από το Ιερό της πολιούχου Βαγγελίστρας.

Παπα-Αναστάσης Μάλιος, παπα-Γιώργης Σκεύης και λοιποί (1916-1930)

Μετά το θάνατο του παπα-Χρόνη, τον Γενάρη του 1928, μέχρι τη χειροτόνηση του παπα-Αναστάση Μαλαβάζου, το 1930, για κάπου δύο χρόνια το χωριό έμεινε δίχως παπά και τα μυστήρια στην Καρίτσα φαίνεται να μοιράζονται παπάδες από τα διπλανά χωριά.  Δύο που   αναφέρονται είναι ο παπα-Αναστάσιος Μάλιος του Αλεποχωριού και ο παπα-Γιώργης Σκεύης, πιθανώς του Γερακιού.

Στα τελευταία χρόνια του παπα-Χρόνη τέσσερις άλλοι παπάδες αναφέρονται επίσης στο βιβλίο  γάμων της Καρίτσας να τελούν στέψεις.  Πρόκειται για τον παπα-Δημήτρη Καλαφάτη και τον παπα-Γιώργη Δρουγγάνη, κι οι δυο της Κουνουπιάς, το 1916 και το 1917 αντίστοιχα, τον παπα-Κωνσταντίνο Σαρρή της Χούνης το 1922, τον παπα-Αναστάση Μάλλιο του Αλεποχωριού το 1923 και παπά-Άνθιμο πάλε της Κουνουπιάς ο οποίος τέλεσε τρεις στέψεις το 1925.

Ενώ τα παραπάνω μυστήρια όλα τελέστηκαν στις εκκλησίες της Καρίτσας, στον Άγιο Κωνσταντίνο και στην Βαγγελίστρα, εφόσον σε κάθε περίπτωση οι νύφες ήταν  από τα αντίστοιχα διπλανά χωριά, ενδεχομένως οι παπάδες τους προσκαλέστηκαν  να τελέσουν τις στέψεις.

Παπα-Αναστάσης Μαλαβάζος (1930-1964)

Σχεδόν αμέσως μετά το θάνατο του παπα-Χρόνη η Ιερά Μητρόπολη Μονεμβασίας και Λακεδαίμονος στην οποία υπαγότανε η ενορία της Καρίτσας ξεκίνησε τη διαδικασία για τη διαδοχή του.  Βλέπετε δίπλα δύο σχετικά έγγραφα.  Το πρώτο της 15^ης Ιουνίου 1928 αφορά την κοινοποίηση πρόσκλησης  με την οποία ζητείται η υποβολή προτάσεων υποψηφίων για τη θέση του ιερέα της Καρίτσας.  Το δεύτερο αφορά τη δήλωση του προτεινόμενου υποψήφιου Αναστασίου Κωνσταντίνου Μαλαβάζου περί αποδοχής της θέσεως και την ανακήρυξή του ως υποψήφιου εφημέριου, και διατάσσεται η διενέργεια εκλογής για την 31 του Μάρτη 1929.

Παρόλα αυτά, ο Αναστάσιος Μαλαβάζος δε χειροτονήθηκε μέχρι το 1930.  Τότε ανέλαβε την Βαγγελίστρα όπου λειτούργησε μέχρι το θάνατό του, 67 χρονών, το 1964.  Το βιβλίο αποβιώσεων τον αναφέρει για πρώτη φορά να τελεί την κηδεία του 28χρονου Αθανάσιου Κωνσταντίνου Μαλαβάζου στις 25 Ιουλίου 1930.  Πρώτος του γάμος ήταν στις 28 Ιουνίου 1931 η στέψη του Παναγιώτη Νικολάου Αντωνίου με την Ελένη Γεωργίου Μαλαβάζου και κουμπάρο το Δημήτρη Γραμματικάκη.  Το δε τελευταίο του μυστήριο, στις 5 του Γενάρη 1964, ο γάμος του  Αναστάση Γεωργίου Θεοδωρακάκου από την Καρίτσα με τη Γιαννούλα Βασίλη Μήτρη από τα Βελωτά λίγο πριν τα νιογάμπρια φύγουν για την Αυστραλία.

Σε συζητήσεις με παλαιότερους χωριανούς για τον παπα-Αναστάση χίλιεςδυο γλυκόπρικες αναμνήσεις από τα παλιά κείνα χρόνια πλημμυρίζουν το νου. Κανείς δε ξεχνά τα χρόνια της πείνας και της απελπισίας στη δεκαετία του σαράντα κατά τη γερμανική κατοχή και τον μετέπειτα εμφύλιο σπαραγμό όταν το σχολείο έμεινε δίχως δάσκαλο.  Ο παπα-Αναστάσης το κράτησε ανοιχτό να μάθει τα παιδιά τα πιο βασικά όπως κι όπως αυτός μπορούσε. 

Οι πιο τρυφερές αναμνήσεις τον έχουν μέρος της παρέας στη ταβέρνα να παίζει χαρτιά, να του αρέσει ο καλός μεζές και το ποτήρι.  Στις ελαφρύτερες στιγμές μετά από κάμποσα ποτηράκια για να διασκεδάσει αστειευότανε, «Δεν έγινα παπάς για να αγιάσω, έγινα για να ζήσω!»  Τέτοιες τολμηρές αποκαλύψεις ωστόσο δεν μείωναν με κανένα τρόπο τον σεβασμό των χωριανών προς τον παπά τους. 

Πολλοί ακόμα θυμούνται κάποτε στη δεκαετία του πενήντα όταν είχε κάνει πολύ καιρό να βρέξει και φοβούνταν για τη σοδιά της χρονιάς.  Τότε απελπισμένος ο παπα-Αναστάσης μάζεψε όλους τους χωριανούς και τους πήγε πορεία στα χωράφια ψέλνοντας «Κύριε ελέησον, Κύριε ελέησον…» σ’ όλη τη διαδρομή. Επικεφαλής της Λιτανείας αυτής ήταν φυσικά ο ίδιος.  Αμέσως πίσω ήτανε τα πιο γεροδεμένα παλικάρια που περιφέρανε τις εικόνες της εκκλησίας και πιο πίσω στη γραμμή οι λοιποί χωριανοί. Πίστευαν έτσι ο Θεός θα άκουγε τη συλλογική προσευχή της κοσμοσυρροής και θα έστελνε την πολυπόθητη βροχή, αλλά κανείς δε θυμάται την επιτυχία ή όχι της δραματικής αυτής πρωτοβουλίας του παπα-Αναστάση.

Παπα-Νικόλαος Χιώτης

Από το 1964 και μετά στην Βαγγελίστρα λειτουργούσαν περιοδικά ή σε ταχτική βάση παπάδες από άλλα χωριά. Για αρκετό καιρό ο παπα-Νικόλαος Χιώτης από τα Νιάτα λειτουργούσε στην Καρίτσα και στο Αλεποχώρι αλλά έμενε στο Αλεποχώρι. Πήρε σύνταξη και πέθανε στο Βαφειό της Σπάρτης, στην κόρη του που έμενε εκεί.

Παπα-Βαγγέλης Μαλτέζος (1978-1996)

Το 1978 την ενορία ανάλαβε παπα-Βαγγέλης Μαλτέζος ο οποίος λειτούργησε 18 χρόνια στην Καρίτσα και στην Καλλιθέα (Ζαραφώνα). Ερχότανε Σάββατο δείλι, έκανε εσπερινό και έφευγε την άλλη μέρα, την Κυριακή, μετά τη λειτουργία.  Μία Κυριακή ερχότανε στην Καρίτσα και την άλλη λειτουργούσε στη Ζαραφώνα. Ο παπα-Βαγγέλης πέθανε το 1996.

Παπα-Σπύρος Πλαγάκης

Μετά τον παπα-Βαγγέλη για έξι-εφτά χρόνια ερχότανε ο παπα-Σπύρος Πλαγάκης. Ήταν από την Καλλιθέα (Ζαραφώνα) και έμενε στο Βρονταμά. Σταμάτησε γιατί πήρε σύνταξη.

Παπα-Χρήστος Καρυδόγιαννης (2003-)

Ο σημερινός παπα-Χρήστος Καρυδόγιαννης, είναι από το Έλος και μένει στο Βρονταμά. Ανάλαβε την ενορία στις 5 του Γενάρη 2003.  Χειροτονήθηκε διάκος στην Καρίτσα, με   μεγάλο πανηγύρι στις 28 του Δεκέμβρη 2002.  Παπάς χειροτονήθηκε μια βδομάδα αργότερα στο μοναστήρι των Αγίων Σαράντα της Χρύσαφας.  Τη χειροτόνηση του νέου παπά της Καρίτσας είχαν πάει και παρακολούθησαν πολλοί χωριανοί ενορίτες, ίσως περισσότεροι από 50.  Την ίδια στιγμή, 50 χιλιόμετρα από εκεί,  στην Καρίτσα, οι υπόλοιποι συγχωριανοί   έβγαζαν κι αυτοί κάποιο στεναγμό ανακούφισης αφού το μικρό τους χωριό είχε και πάλε παπά.

6/1/2007