Ένα χρόνο από την πυρκαγιά στον Καλόερο: Η Ελιά της Καρίτσας από την αιωνόβια ζωή στην αιωνιότητα της μνήμης (1300 π. Χ. - 2020)

Γράφει ο Βασίλης Βλαχάκος

«Τελευταία μου επιθυμία, να βάλουν οι συγχωριανοί μου σε μια άκρη στην πλατεία του χωριού τον κορμό μου...»

«…Μπας και μωρέ, από τη στιγμή που θα γίνω γνωστή, μην έρθει κανένας εμπρηστής, ανάψει κανα-σπίρτο, ʺκούφια η ώραʺ λαμπαδιάσω και γίνω κάρβουνο και στάχτη;»
(απόσπασμα από την ιστορία της ζωής της)

Δυστυχώς, όταν μου είπε αυτά τα λόγια «η ώρα ήταν ανοιχτή», έγινε αυτό που φοβόταν και από την αιωνόβια ζωή πέρασε στην αιωνιότητα της μνήμης.

Και τι δεν έκανα όταν ήταν στη ζωή για να την αναδείξω, μα δυστυχώς, «ενόχλησα» Αρχές χωρίς αρχές και χτύπησα, ατυχώς, «πόρτες κωφαλάλων».

Ήταν ο περυσινός Αύγουστος που «η Ελιά της Καρίτσας», πάνω από τρεις χιλιάδες τριακόσια χρόνια ζωής, άφησε την τελευταία της πνοή μέσα στις φλόγες της πύρινης λαίλαπας, καθώς όπως λέει η παροιμία «όσα φέρνει η ώρα δεν τα φέρνει ο χρόνος», που βέβαια, ώρα είναι η στιγμή και ο χρόνος αόριστος και ακαθόριστος.

Έτσι είναι. Στην πράξη, το παρόν είναι ανύπαρκτο, καθώς από τη μια στιγμή στην άλλη ο χρόνος είναι απειροελάχιστος, σχεδόν μηδενικός. Η ζωή εξαρτάται από στιγμές, από αποφάσεις που παίρνουμε μια στιγμή και εξαρτάται το μέλλον μας, όπως και άλλοτε από συμπεριφορές και ενέργειες άλλων που επηρεάζουν καθοριστικά την πορεία μας, ακόμη και τον θάνατό μας.

Θαύμα η γέννηση, αίνιγμα η ζωή, ο θάνατος μυστήριο. Η γη παίρνει για μερτικό της τα υλικά αγαθά και ο ουρανός τα πνευματικά. Στο λαβύρινθο και στην άβυσσο του απείρου η ψυχή, με το μίτο της πίστης ψάχνει να βρει διέξοδο και λύση στο μυστήριο, μιας και ο άνθρωπος «ἐν ζωῇ» δεν μπορεί να καταλάβει το θαύμα και να λύσει το αίνιγμα.

Επειδή, όμως, ο λόγος γίνεται για την Ελιά της Καρίτσας, είναι το δέντρο που στη μακραίωνη ζωή του, η φύση ξέρει που το γέννησε, ο χρόνος γνωρίζει πώς μεγάλωσε και ο άνθρωπος που λέει «της ελιάς τα βάσανα» δείχνει το μέγεθος της ταλαιπωρίας της, που στην περίπτωσή της, δυστυχώς, δεν σεβάστηκε την ηλικία της, δεν εκτίμησε την αξία της, αδιαφόρησε για την ανάδειξή της και θα την αναζητούν τώρα όσοι την έχασαν, γιατί αυτό συμβαίνει πάντοτε. Αναζητάμε αυτό που χάνουμε και δεν το εκτιμάμε όταν το έχουμε.

Δυστυχώς, ένα «σύμβολο-κειμήλιο» της φύσης χάθηκε, έγινε κάρβουνο και στάχτη. Στάχτη η ψυχή της, απλώθηκε και σκέπασε τον χώρο, κάρβουνο η καρδιά της, όρθιο το αγριλίσιο κορμί της, παλιό κόκαλο, γερό και μαθημένο στη στέρηση, στην κακουχία και στην ανέχεια, μα στη φωτιά ανήμπορο.

Με καψαλισμένα μαλλιά που σώθηκαν από την κόκκινη λαίλαπα- στόματα κλειστά που δε μπορούν να πάρουν ανάσα, η αυλή της μαύρος πεσμένος ουρανός, τρέχουν τα δάκρια βροχή αυτών που την είχαν στο μυαλό και στην καρδιά τους.

Ο χώρος «κρανίου τόπος» από ανθρώπινη αβλεψία; από άνθρωπο πυρομανή; από απάνθρωπη συμπεριφορά και απερισκεψία; Ποιος ξέρει…, όπως και να είναι δεν υπάρχει δικαιολογία. Το κακό έγινε κι αν αυτός που το έκανε αν έχει συνειδητοποιήσει το μέγεθος της καταστροφής, ακόμη κι αν πάει και κλάψει στις στάχτες, όλα τα άλλα θα γίνουν μετά από χρόνια, «η Ελιά της Καρίτσας» όμως ποτέ.

Αν όμως είναι ένας νέος «Νέρωνας» που καίει για να διασκεδάσει, που γελάει όταν ο άλλος κλαίει, ο Νέρωνας που έκαψε τη Ρώμη, όλες τις ελιές θα μπορούσε να κάψει, την Ελιά της Καρίτσας δεν θα την έκαιγε.

Ένας αυτόπτης μάρτυρας της φύσης χάθηκε από προσώπου γης και δεν μπορεί πια να καταθέσει στο δικαστήριο του μέλλοντος ποιος ήταν ο εμπρηστής-φονιάς της.

Τι κρίμα…, δεν την επισκέφτηκα (αν και πολλές φορές το σκέφτηκα) να μου ανοίξει ξανά την καρδιά της, να την ακούσω να μου μιλάει για τη ζωή της, μύθους και ιστορίες της φυλής μας, ανέκδοτα περιστατικά, άγνωστα μυστικά, ανεπανάληπτα γεγονότα.

Δυστυχώς, αυτή είναι η ζωή. Ό,τι «φεύγει» από αυτή, τα παίρνει όλα μαζί του κι ας λέμε οι άνθρωποι γι’ αυτόν που πεθαίνει ότι «δεν παίρνει τίποτα κοντά του». Ακόμα και όταν εξομολογείται στον παπά, ούτε και τότε το μαθαίνουμε, αφού κι αυτός δεν τα λέει και τα παίρνει μαζί του όταν φύγει.

Στην περίπτωση, όμως, που η Ελιά της Καρίτσας άνοιγε την καρδιά της και μου εξομολογιόταν, παπάς δεν είμαι για να μην πω τίποτα, ούτε κουτσομπόλης για να πω ψέματα. Άλλωστε, όλο καλά είχε κάνει στη ζωή της. Όσο γι’ αυτά που είχε προσφέρει στους ανθρώπους ανά τους αιώνες, ούτε κουβέντα. Ως και τα χορτάρια που φύτρωναν στο χώρο της είχαν τον ίσκιο της και τρέφονταν τα πουλιά από τους καρπούς της.

Μια υπεραιωνόβια αυτοκρατόρισσα της χλωρίδας έγινε κάρβουνο και στάχτη μαζί με το λαό της.

Στα μαύρα όλη η φύση γύρω με την πένθιμη φορεσιά της και η Ελιά με το καμένο σάβανό της, τελευταία πράξη του δράματος, που ευτυχώς, βλέποντας την πύρινη λαίλαπα να έρχεται κατά πάνω της, μη μπορώντας να κάνει ένα βήμα πιο πέρα να σωθεί, πρόλαβε να πει ένα δίστιχο-δύστυχο κομμό λίγο πριν φουντώσει.

«Τα δέντρα πεθαίνουν όρθια στην πυρκαγιά και κούτσουρα στο τζάκι, μα τυχερά στα γερατειά που φεύγουν όρθια και όχι στο κρεβάτι».

Κι ενώ έλεγα ότι τελείωσα με τούτα το επιμνημόσυνο γραφτό μου, ακούω μια φωνή.

«Τελευταία μου επιθυμία, να βάλουν οι συγχωριανοί μου σε μια άκρη στην πλατεία του χωριού τον κορμό μου, να καταθέτουν κάθε χρόνο ένα κλαρί από ελιά, να λένε τον κομμό μου, άλλη φωτιά στη φύση να μην πιάνει, μόνο σ’ ένα σπασμένο κεραμίδι, ένα κομμάτι κάρβουνο απ’ το κορμί μου, με λιβάνι».

Να ζήσετε ευτυχισμένοι Βαγγέλη και Φωτεινή

Με τα δεσμά του γάμου ένωσαν την αγάπη τους ο Βαγγέλης Μαλαβάζος από την Καρίτσα με την εκλεκτή της καρδιάς του Φωτεινή Φράγκου από την Ζαραφόνα.

Ο Βαγγέλης είναι γιος των συγχωριανών Ηλεία και Δήμητρας Μαλαβάζου.

Ο γάμος έγινε στη Σπάρτη το Σάββατο 21 Αυγούστου και μετά από το μυστήριο ακολούθησε δεξίωση μαζί με συγγενείς και φίλους στο κέντρο «ΑΜΙ».

Στη Φωτεινή και στο Βαγγέλη ευχόμαστε υγεία, ευτυχία, χαρά και πολλούς απογόνους!

Οικογενειακά Δέντρα Νότιου Πάρνωνα: Προγιαγιά από την Καρίτσα γιόρτασε τα 89α γενέθλιά της

Τα γενέθλιά της είχε η Μεταξία Γκούσκου, το γένος Μαλαβάζου, η οποία έγινε 89 ετών και το γιόρτασε στο σπίτι της κόρης της, Σαραντίας Παγώνη, στην Αδελαΐδα.

Με τη βοήθεια του πολυαγαπημένου της δισέγγονου η προγιαγιά από την Καρίτσα έσβησε τα κεράκια της τούρτας που της είχε ετοιμάσει η Σαραντία, με την οποία είναι πολύ δεμένη.

Στιγμιότυπα από την ιδιαίτερη αυτή ημέρα δημοσίευσε η Σαραντία στη σελίδα της στο Φέισμπουκ.

Σύμφωνα με τα Οικογενειακά Δέντρα του Νότιου Πάρνωνα, η Μεταξία γεννήθηκε στην Καρίτσα στις 18 Αυγούστου 1932, το τέταρτο από τα επτά παιδιά των κτηνοτρόφων Αναστάση και Μαργαρίτας Μαλαβάζου. Σε ηλικία 25 ετών, μετανάστευσε στην Αυστραλία φτάνοντας τον Ιούνιο του 1957 με το πλοίο «Μπεγκόνια». Σύντομα κατόπιν γνώρισε τον άντρα της ζωής της, το Γιάννη Γκούσκο που κατάγονταν από τη Ζάκυνθο, και μέσα σε τρεις μήνες παντρεύτηκαν. Απέκτησαν δύο παιδιά: τη Σαράντια (1959) και τον Διονύση (1961). Τώρα έχουν δύο εγγονές και έναν δισέγγονο.

Η απώλεια του άντρα της πριν δέκα χρόνια άφησε ένα τεράστιο κενό στη ζωή της Μεταξίας. Εκείνη όμως θυμάται με αγάπη και νοσταλγία τόσο το χωριό του Γιάννη, τα Πηγαδάκια της Ζακύνθου, όσο και τη δική της γενέτειρα την Καρίτσα όπου έχει επιστρέψει τέσσερις φορές. Ναι νιώθει νοσταλγία για την πατρίδα, τα «χωριά της», και το πώς τα χρόνια περνούν, αλλά είναι χαρούμενη που γιόρτασε ένα ακόμη έτος και ελπίζει να συνεχίσει να είναι κοντά στα παιδιά της, τα εγγόνια και τα δισέγγονα για να γιορτάσει πολλά ακόμη.

Μεταξία, ευτυχισμένα γενέθλια, πολύχρονη, σιδερένια, να χαίρεσαι την οικογένειά σου!

Πατήστε παρακάτω για να δείτε τον οικογενειακό κλάδο της Μεταξίας στα Οικογενειακά Δέντρου του Νότιου Πάρνωνα.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΕΝΤΡΟ ΜΕΤΑΞΙΑΣ ΓΚΟΥΣΚΟΥ (ΤΟ ΓΕΝΟΣ ΜΑΛΑΒΑΖΟΥ)

Τα Οικογενειακά Δέντρα του Νότιου Πάρνωνα έρχονται υπό την αιγίδα του Παλλακωνικού Συλλόγου Νότιας Αυστραλίας «Ο Λεωνίδας», καθώς και της Κοινότητας Καριτσιωτών Νότιας Αυστραλίας «Καρίτσα».

Φωτογραφία του Μήνα Αυγούστου 2021: «Η Καρίτσα του παλιού καιρού»

Η φωτογραφία του μήνα Αυγούστου 2021 είναι επιχρωματισμένη απεικόνιση του χωριού όπως ήταν το 1968 με ξερότοιχους γύρω-γύρω στους λαχανόκηπους που ευδοκιμούσαν και στις δύο πλευρές από το δρομάκο που έφτανε στο γραφικό μικρό ελαιοτριβείο (τότε μισογκρεμισμένο), την πλατεία (αλώνι τα πολύ νωρίτερα χρόνια), καθώς και την Ευαγγελίστρια.

Τη φωτογραφία παραχώρησε ο Γιώργος Δ. Αντωνίου

Η φωτογραφία έχει επίσης δημοσιευτεί στις «Παλιές φωτογραφίες από την Καρίτσα Λακωνίας» στο Facebook.

Photo of the month of August 2021: “Karitsa of Old”

The photograph for the month of August 2021 is a colourised depiction of the village in 1968 with old-world dry stone walls all around the vegetable patches thriving on either side of the path leading to the quaint little oil press (by then in ruins), the village square (wheat threshing ring in much earlier times), and the church.

Photo provided by Giorgos D. Antoniou

Previously published in "Old photos from Karitsa of Laconia" on Facebook.

Στέλιος και Βασιλική Μαλαβάζου: 26 χρόνια μαζί

Έχουν περάσει 26 χρόνια από τον αρραβώνα της καριτσιώτικης καταγωγής Στέλιου Μαλαβάζου με την αργολικής καταγωγής Βασιλικής Οικονόμου, και οι δυο γεννημένη στην Αδελαΐδα της Νότιας Αυστραλίας.

Αν υπάρχει συνταγή για να δημιουργήσουν δύο άνθρωποι μία ευτυχισμένη οικογένεια, σίγουρα η Βασιλική και ο Στέλιος μοιράζονται το μυστικό.

Σήμερα το ζευγάρι έχει καταφέρει να δημιουργήσει μία πολύ όμορφη οικογένεια με τα τρία τους παιδιά, τον Μιχάλη (2000), τον Ανδρέα (2001) και την Δημητρούλα (2005).

Στους καλούς φίλους, Στέλιο και Βασιλική, ευχόμαστε σαν τα ψηλά βουνά της πολυαγαπημένης μας Καρίτσας, τον Ελατιά και την Τσούκα, και σαν τη θάλασσα που αγναντεύουν, να περνάτε υπέροχα, να μεγαλώνετε μαζί και να χαίρεστε τα παιδιά σας και την αγάπη σας!

Ο Αντώνης Μαλαβάος ζωγραφίζει για την αξιοπρέπεια της Ζάμπιας

Αυτός είναι ο υπέροχος πίνακας με το τίτλο «Μέριλιν Μονρόε», διαστάσεων 18 ιντσών επί 23 ιντσών, που ο γνωστός καριτσιώτικης καταγωγής καλλιτέχνης Αντώνης Μαλαβάζος δωρίζει προς ενίσχυση του εράνου «Αξιοπρέπεια για τη Ζάμπια».

Η Ζάμπια στην Υποσαχάρια Αφρική είναι ένα από τα φτωχότερα κράτη στον κόσμο ενώ οι υπηρεσίες υγείας, παιδείας και υγιεινής είναι σχεδόν ανύπαρκτες.

Στην προσωπική του σελίδα στο Φέισμπουκ ο Αντώνης αναφέρει ότι ο πίνακας «θα δημοπρατηθεί στην εκδήλωση της Σάντι Κλαρκ Αξιοπρέπεια για τη Ζάμπια την Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου, στο Κόραλ Σι Ρεζόρτ Χοτέλ, με θέα τα γαλάζια νερά του τροπικού βόρειου Κουίνσλαντ.
«Είμαι στην ευχάριστη θέση να δωρίσω όλα τα έσοδα σε αυτόν τον μεγάλο σκοπό.
«Εάν αγοράσετε τον πίνακά μου, συνεισφέρετε πολύτιμα σε αυτόν τον σημαντικό ανθρωπιστικό σκοπό.»

Συγχαίρουμε τον Αντώνη για τη γενναιόδωρη υποστήριξή του σε έναν τόσο ανθρωπιστικό σκοπό και ευχόμαστε σε αυτήν την πρωτοβουλία της φίλης του Σάντι Κλαρκ κάθε επιτυχία.