Ξανά στο Σχολείο, Αυτή τη Φορά ως Παππούς

«Μια ζωγραφιά, ένα σημείωμα, ένα βλέμμα. Οι πιο όμορφες γέφυρες ανάμεσα στις γενιές.»

Καθώς πλησιάζει η Ριμέμπρανς Ντέι, η Ημέρα Μνήμης στην Αυστραλία, η ενδέκατη ώρα της ενδέκατης μέρας του ενδέκατου μήνα, το τοπικό μας σχολείο αποφάσισε να τιμήσει τη στιγμή με έναν τρόπο που αγγίζει την καρδιά και προκαλεί χαμόγελο σε όλους.

Η Ημέρα Μνήμης είναι μια σεμνή και βαθιά συγκινητική επέτειος. Θυμίζει την ώρα που σώπασαν τα κανόνια και έληξε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, στις 11 Νοεμβρίου 1918. Είναι μέρα αφιερωμένη σε όλους όσοι έχασαν τη ζωή τους σε πόλεμο από τότε μέχρι σήμερα. Είναι η στιγμή που μια ολόκληρη χώρα σταματά, σιωπά και θυμάται.

Φέτος το σχολείο αποφάσισε να συνδυάσει αυτή τη μέρα μνήμης με την «Ημέρα των Παππούδων», μια πρωτοβουλία γεμάτη τρυφερότητα, ενότητα και αγάπη. Η πρόσκληση ήρθε με εκείνον τον γλυκό, παιδικό ρυθμό που μόνο τα παιδιά μπορούν να κάνουν να ακούγεται σωστό:

«Χαίρομαι που ήρθες σήμερα,
να δεις το σχολείο μου και να γελάσεις μαζί μου.
Ανυπομονώ να σου δείξω ό,τι κάνω.
Να διαβάσουμε ένα βιβλίο,
να ζωγραφίσουμε πορτραίτο ο ένας τον άλλον,
να κάνουμε μια βόλτα στο σχολείο.»

Και έτσι ξεκινήσαμε. Μια χαρούμενη παρέα παππούδων και γιαγιάδων, κάποιοι λίγο πιο αργοί στο περπάτημα, κάποιοι να φωτογραφίζουν με τρεμάμενα χέρια, όλοι έτοιμοι να δούμε τον κόσμο μέσα από τα μάτια των εγγονιών μας.

Έχουν περάσει δεκατρία χρόνια από τότε που μπήκα τελευταία φορά σε αίθουσα σχολείου. Σήμερα δεν πήγα ως δάσκαλος, αλλά ως παππούς.

Πρώτη στάση, η Τάξη Υποδοχής. Εκεί με περίμενε η πεντάχρονη εγγονή μου, γεμάτη ενθουσιασμό. Διαβάσαμε μαζί μια ιστορία, εκείνη προσθέτοντας τα δικά της δραματικά εφέ στις κατάλληλες στιγμές. Ύστερα ζωγράφισε το πορτραίτο μου, τα μάτια υπερβολικά μεγάλα, το κεφάλι ακόμα μεγαλύτερο. Με πήρε από το χέρι και με οδήγησε στο «σχολικό της βασίλειο», συστήνοντάς με στη δασκάλα της με την αυθεντία ενός παιδιού που κυβερνά τον χώρο του.

Ύστερα ήρθε η σειρά του εννιάχρονου εγγονού μου στη Γ΄ Τάξη. Πριν ξεκινήσουμε τη βόλτα του σχολείου, μου έδωσε ένα προσεκτικά διπλωμένο σημείωμα, γραμμένο με σοβαρή, καθαρή γραφή. Το άνοιξα και διάβασα:

«Αγαπημένε Παππού,
Έχω περάσει υπέροχα μαζί σου όλα αυτά τα χρόνια. Είσαι ο καλύτερος Παππούς που θα μπορούσα να ζητήσω.
Μου αρέσει που με κάνεις να νιώθω αγαπημένος από τη μέρα που γεννήθηκα.
Μου αρέσει που με κακομαθαίνεις με τα καλύτερα δώρα, αλλά πιο πολύ μου αρέσει που έρχεσαι να με βλέπεις να παίζω ποδόσφαιρο και είσαι εκεί να με εμψυχώνεις σχεδόν σε κάθε αγώνα.
Σ’ αγαπώ περισσότερο απ’ ό,τι εσύ αγαπάς την ομάδα σου.»

Η τελευταία πρόταση με σταμάτησε. Μια τολμηρή δήλωση από ένα παιδί που ξέρει ακριβώς πόσο βαθιά είναι οι ποδοσφαιρικές μου προτιμήσεις. Έβαλα προσεκτικά το σημείωμα στην τσέπη μου, με ένα μικρό κόμπο στο λαιμό, και ξεκινήσαμε τη βόλτα μας.

Με οδήγησε περήφανα μέσα στην τάξη του και μου έδειξε τον διάκοσμο με τα φίδια, τον κύκλο της ζωής τους και το φυσικό τους περιβάλλον, τα μαθηματικά του, τις ζωγραφιές του, κάθε μικρή γωνιά που είχε σημασία γι’ αυτόν. Σε κάθε βήμα έβλεπα τη χαρά και την περηφάνια να φωτίζουν τα μάτια του, όπως τότε που πρωτομάθαινε να κλωτσάει την μπάλα.

Η επίσκεψη των παππούδων τελείωσε με σχολική συγκέντρωση στο προαύλιο. Οι ψίθυροι έπαψαν και τα παιδιά στάθηκαν σιωπηλά καθώς όλοι απήγγειλαν την Ωδή της Μνήμης:

«Δεν θα γεράσουν, όπως εμείς που μένουμε πίσω.
Ο χρόνος δεν θα τους κουράσει ούτε τα χρόνια θα τους καταδικάσουν.
Καθώς ο ήλιος δύει και το πρωί ξαναγεννιέται,
Θα τους θυμόμαστε.»

Και ύστερα ήρθε η Μελωδία της Τελευταίας Σάλπιγγας, απλή, στοιχειωτική και γεμάτη νόημα. Οι νότες αιωρούνταν πάνω από το προαύλιο, σαν γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, ανάμεσα στους νέους και στους γέρους.

Υπήρχε κάτι απίστευτα όμορφο τούτο το πρωινό. Γέλια και μνήμη πλάι πλάι, καραμπογιές και θάρρος, η περηφάνια ενός παιδιού και η ευγνωμοσύνη ενός παππού.

Καθώς έφευγα από το σχολείο, με το πορτραίτο της εγγονής στο ένα χέρι και το σημείωμα του εγγονού στο άλλο, σκεφτόμουν πόσο τέλεια η μέρα είχε ραφτεί ανάμεσα στην αγάπη, τη μνήμη και τη χαρά που ήμουν εκεί.

Μικρά χέρια, μεγάλη καρδιά και μαθήματα που διαρκούν μια ζωή.

Και ως παππούς, αλλά και ως εκπαιδευτικός που αφιέρωσε τη ζωή του στη μάθηση, εύχομαι μια μέρα, σύντομα αντί αργά, όλα τα παιδιά του κόσμου να απολαμβάνουν ίσες ευκαιρίες. Γιατί όσο αυτό δεν συμβαίνει, πραγματικά κάνουμε κακό στην ίδια την ανθρωπότητα. Τι κρίμα!