Μια παλιά σχολική φωτογραφία και η ανεξήγητη έκρηξη της γονιμότητας στο χωριό

Μια φωτογραφία αξίζει χίλιες λέξεις

Μια παλιά σχολική φωτογραφία έπεσε στα χέρια μας, όχι πολύ παλιά παλιά αλλά μια από κείνες χωρίς συγκεκριμένες πληροφορίες που για κάποιο λόγο σου τραβάει το μάτι.

Τη δημοσιεύσαμε στο Φέισμπουκ και προς την πολύ ευχάριστη έκπληξή μας, από τα σχόλια των χωριανών και φίλων μια πραγματικά ενδιαφέρουσα ιστορία άρχισε να ξετυλίγεται. Ιστορία που έχει να κάνει με το χωριό μας, τη συνεργασία με σχολεία γειτονικών χωριών, καθώς και τη διαρκή ευλάβεια των ντόπιων για το παλιό μοναστήρι του Αγιάννη του Προδρόμου στην άλλη πλαγιά του Καλόερου, τη χαμηλή λοφοσειρά που χωρίζει την Καρίτσα και το Αλεποχώρι. Πιο περίεργο απ' όλα την έκρηξη της γονιμότητας των ντόπιων στα τέλη της δεκαετίας του '70 και στις αρχές του '80.

Το συγκλονιστικό αυτό φαινόμενο, η ξαφνική τριπλάσια αύξηση των γεννήσεων στο χωριό, εξηγείται καλύτερα με τα ίδια τα λόγια του πρώην και πολύ σεβαστού δασκάλου αλλά και προέδρου της Καρίτσας Κώστα Γιαννακούρα από τον Κεφαλά της Σπάρτης.

Ο καλός δάσκαλος γράφει:

Όταν τον Ιούνιο του 1976 έφυγα από την Καρίτσα, άφησα το σχολείο με 13 παιδιά. Λιγόστευαν συνέχεια. Το σχολείο ανήκε στην επιθεώρηση Σπάρτης. Όταν έφυγα το έβαλαν στην Επιθεώρηση Μολάων.

Τώρα το ιστορικό.

Ένα βράδυ που μπήκα στο καφενείο του Λεωνίδα, είχε ακουστεί από το ραδιόφωνο ότι η εθνοσωτήρια κυβέρνηση θα έδινε 500 δρχ. σε οποία οικογένεια θα αποκτούσε τρίτο παιδί.

Μπαίνοντας λοιπόν μέσα, είδα έναν κάτοικο της δώθε γειτονιάς (θυμάμαι, ποιος) να έχει πάρει ένα στρατσόχαρτο από τον πάγκο του Λεωνίδα, κι ένα στυλό και να γράφει και να μιλάει δυνατά για να τον ακούν, πόσα έξοδα έχει ένα τρίτο παιδί. Τελικά έβγαλε ότι τα χρήματα ήταν πολλά, θα έθρεφαν την οικογένεια και μπορεί να περίσσευαν και για πετρέλαιο στο τρακτέρ!

Τους είπε: Τι κάθεστε;

Μάλλον γι αυτό πλήθυνε ο αριθμός των μαθητών στο σχολείο.

Κώστας Γιαννακούρας, από Κεφαλά, Δάσκαλος στην Καρίτσα τη 10ετια του 1970

Σύμφωνα με το Μανόλη Μαλαβάζο από την Καρίτσα, καθώς και την Αγγελική Ροζακλή από το Αλεποχώρι η φωτογραφία είναι στο εξωκλήσι Άγιος Ιωάννης Πρόδρομος. Η Αγγελική γράφει, «Είναι, στο χωριό μας, έχουμε την ίδια φωτογραφία και εμείς» που μαρτυρεί ότι ήταν κάποια κοινή εκδρομή από τα σχολεία Καρίτσας και Αλεποχωρίου.

Κατά την Αλεξάνδρα Κατσάμπη, τότε μάλλον πρωτάκι στην Α’ Δημοτικού:

Η συγκεκριμένη φωτογραφία έχει τραβηχτεί το σχολικό έτος 1984-1985. Βρισκόμασταν σε εκδρομή στο Αλεποχώρι στο εξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου. Να σημειωθεί ότι στη φωτογραφία δεν παρευρίσκονται όλα τα παιδιά του σχολείου της Καρίτσας. Είχε διοργανωθεί μικτή εκδρομή μαζί με άλλο σχολείο. Πάνω αριστερά είναι ο πρωτοδιόριστος τότε δάσκαλός μας Ευάγγελος Παλαιός, ο οποίος δυστυχώς απεβίωσε σε μικρή ηλικία.Τα πρόσωπα τα οποία αναγνωρίζω ξεκινώντας από την

1η σειρά κάτω αριστερά:
2η Τασία Χ. Κατσάμπη
4η Κωνσταντίνα Λάμπρου
5η Αλεξάνδρα Κατσάμπη
6η Μαρία Χ. Κατσάμπη
7η Αντωνία Χ. Κατσάμπη

2η σειρά από αριστερά:
3η Νίκη Α. Κατσάμπη
4η Μάζη Αικατερίνη
5η Δήμητρα Αδ. Κατσάμπη
6η Κυριακούλα Γ. Κατσάμπη
7η Κωνσταντίνα Ι. Κρητικού
8ος Γεώργιος Ι. Κρητικός
9ος Κωνσταντίνος Α. Κατσάμπης
10ος Γεώργιος Αντ. Κατσάμπης

3η σειρά από αριστερά:
1ος Κωνσταντίνος Αδ. Κατσάμπης
2ος Νικόλαος Δ. Ροζακλής
3ος Παναγιώτης Γ. Μαλαβάζος
4ος Λεωνίδας Σ. Χαγιάς
5ος Γεώργιος Χ. Αντωνίου
6ος Κωνσταντίνος Ι. Κατσάμπης
7ος Αναστάσιος Αδ. Κατσάμπης

4η σειρά από αριστερά:
1ος Δημήτριος Α. Κατσάμπης
2ος Ευάγγελος Χ. Κατσάμπης
3οςΚωνσταντίνος Στάθης
4ος Μιχάλης Τσολομίτης
5ος Νικόλαος Γ. Κρητικός

Κάτω αριστερά είναι ο δάσκαλος του άλλου σχολείου. Υπάρχουν και κάποια ακόμα παιδιά του σχολείου μας, τα οποία δεν μπορώ να αναγνωρίσω.

Λένε ότι μια φωτογραφία αξίζει χίλιες λέξεις, αλλά μερικές φορές απλά χρειάζεται κάποια βοήθεια για να βγει. Ευχαριστούμε τον Κώστα, τον Μανόλη, την Αγγελική και την Αλεξάνδρα για αυτή τη βοήθεια, πρώτα απ' όλoυς τη μητέρα της Αλεξάνδρας, την Αργυρούλα, για την παροχή της φωτογραφίας.

Χαρούμενη 54η επέτειο στο Χρήστο και τη Γεωργία Βλάχου

«Χρόνια πολλά και ευτυχισμένα, 

πάντα με υγεία!»

Σήμερα γιορτάζουν την 54η επέτειο του γάμου τους ο Χρήστος Βλάχος και η Γεωργία, το γένος Αντώνη, κάτοικοι της Αδελαΐδας Αυστραλίας που κατάγονται από το Γεράκι και την Καρίτσα αντίστοιχα. 

Ο Χρήστος, 24 ετών, και η Γεωργία, 18, χόρεψαν τον χορό του Ησαΐα στον Άγιο Σπυρίδωνα στην Αδελαΐδα το Σάββατο 27 Ιουλίου 1968. 

Τώρα, μετά από τόσα χρόνια, είναι πλέον ευλογημένοι με τα τρία τους παιδιά και συζύγους, και τέσσερα χαριτωμένα εγγόνια.

Στο Χρήστο και τη Γεωργία ευχόμαστε χρόνια πολλά και ευτυχισμένα, πάντα με υγεία!

Αδελαΐδα: Η Αθήνα του Νότου

Γράφει ο Στέλιος Αδ. Χαγιάς στη μνήμη του πατέρα του

Ιστορίες από τη μεταναστευτική εμπειρία του Διαμαντή Χαγιά, του πρώτου από τους πρώτους Καριτσιώτες στην Αυστραλία

(Προσαρμοσμένο και μεταφρασμένο από το Δημήτρη Ευ. Κατσάμπη)

(7ο κείμενο από 17)

Αδελαΐδα: Η Αθήνα του Νότου

Κέντρο «σίτυ» της Αδελαΐδας τη δεκαετία του 1950

«Τα πράγματα στην Αδελαΐδα τα βρήκε πιο δύσκολα από ό,τι περίμενε. Τους πρώτους δέκα μήνες άλλαξε τέσσερις δουλειές και τρία σπίτια.»

Αν και έβρεχε με το τουλούμι στο Ρίβερλαντ και ο τρύγος είχε διακοπεί για μια βδομάδα, το απόγευμα της Τετάρτης 15 του Φλεβάρη 1955 όταν η ταξιδιωτική παρέα των τεσσάρων έφτασε και επί τόπου διασπάστηκε στο λεγόμενο «σίτυ» (εννοεί city = κέντρο της Αδελαΐδας), η δε πόλη τους χαιρέτησε όλους έναν έναν και ξεχωριστά με άνετο ηλιόλουστο καιρό, λίγα αφράτα απαλά σύννεφα και ένα δροσερό απογευματινό πολύ ελαφρύ αεράκι.

Ήταν πράγματι τέτοιος καιρός και το ειδυλλιακό της κλίμα όλο το χρόνο, ήπιο μεσογειακό με ήλιο, καθώς και φιλοδοξίες του υψηλού πολιτισμού, της ελευθερίας, του διαφωτισμού, των τεχνών και των επιστήμων που έκαναν την Αδελαΐδα, την πρωτεύουσα της Νότιας Αυστραλίας, ήδη από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσής της να θέλει να φέρεται ως η «Αθήνα του Νότου». Με τα χρόνια ωστόσο απέκτησε κι άλλα παρωνύμια όπως «η πόλη των εκκλησιών» επειδή είχε τόσες πολλές εκκλησίες, εντυπωσιακούς μεγαλοπρεπείς ναούς με ψηλούς λεπτούς πύργους και καμπαναριά, πάνω από δεκαπέντε μόνο μέσα στο σίτυ, καθώς και «η πόλη των παμπ» γιατί είχε τέσσερις φορές ακόμα περισσότερες ταβέρνες και μπιραρίες!

Εκεί από μια γωνία στο σίτυ, ο Διαμαντής πλέον ολομόναχος με τη βαλίτσα στο χέρι, κοιτούσε με αγονία τριγύρω του· τα τραμ, τα αυτοκίνητα, τα μαγαζιά, τα μεγάλα χτίρια, πιο πολύ τη λαοθάλασσα από άγνωστα πρόσωπα, όλοι καλοντυμένοι, οι περισσότεροι άνδρες με σκούρα κουστούμια, γραβάτες και καπέλα, και οι γυναίκες με λουλουδάτα καλοκαιρινά φορέματα. Το δίλημμά του τη συγκεκριμένη στιγμή, εκεί και τότε, ήταν ποια κατεύθυνση να πάρει, προς τα πού να στρίψει, πού να πάει;

Δεν το ήξερε ακόμα αλλά με τον καιρό το έμαθε. Το σχέδιο της πόλης ήταν καλά μελετημένο, πράγματι ξεχωριστό, μοναδικό. 119 χρόνια νωρίτερα, το 1836, είχε στρωθεί να χτιστεί πάνω στην παραδοσιακή γη της τοπικής φυλής των ιθαγενών, του λαού «Κάρνα», δίπλα σε ένα ποταμάκι, στην εύφορη πεδιάδα που απλώνεται από τους πρόποδες μιας χαμηλής σειράς χωματόλοφων μέχρι τη θάλασσα. Πρόκειται για το μοναδικό κέντρο πόλης στον κόσμο που είναι χτισμένο μέσα σε ένα τεράστιο πάρκο με αυστηρά νομοθετημένο κανονισμό έτσι να παραμείνει, πάντα πράσινο, δημόσιο, και δωρεάν για όλους τους κατοίκους του σίτυ καθώς και των εξωτερικών μελλοντικών χωριών και προαστίων που σίγουρα θα αναπτυχθούν με τα χρόνια.

Έτσι, η Αδελαΐδα αποτελείται από ένα εσωτερικό κέντρο, το σίτυ, που έχει σχήμα τετραγώνου με διαστάσεις 1 μίλι επί 1 μίλι. Το δε σίτυ με τη σειρά του περιβάλλεται όλο γύρω από ένα πράσινο αδιάκοπο δακτύλιο μεγάλων πάρκων με έκταση πάνω από 760 εκτάρια, ενώ πέρα από τα πάρκα απλώνονται εκατοντάδες προάστια και συνοικίες καθώς και οι βιομηχανικές ζώνες και χώροι εργασίας.

Μέσα στο σίτυ, όπου τη στιγμή εκείνη ο ίδιος ένιωθε εγκλωβισμένος, βρίσκονται η κεντρική επιχειρηματική περιοχή, η κύριοι εμπορικοί δρόμοι, τα μεγάλα μαγαζιά, τα σημαντικότερα δημόσια χτίρια, η βουλή, το μέγαρο του κυβερνήτη, η κρατική βιβλιοθήκη, το μουσείο, η πινακοθήκη, το πανεπιστήμιο, το νοσοκομείο της πόλης, ο βοτανικούς κήπος, καθώς και οικιστικές ζώνες: πλατύ δρόμοι με υπέροχα διώροφα αρχοντικά μπροστά στα μεγάλα πάρκα, πολυάριθμα στενά σοκάκια και πίσω δρομάκια με ταπεινά χαμηλά σπιτάκια, φλατάκια (εννοεί flats = στην ντοπιολαλιά της εποχής «εργατόσπιτα» των φτωχών), σε πλήρη αντίθεση από τις ατμοσφαιρικές γειτονιές με τις όμορφες εμβληματικές οικίες των ευκατάστατων και των πλουσίων γύρω στις πράσινες πλατείες.

Το Φλεβάρη του 1955 η ευρύτερη Αδελαΐδα, δηλαδή το σίτυ μαζί με τα έξω προάστια, πλησίαζε το μισό εκατομμύριο ψυχές, απ’ των οποίων περίπου 2000 Έλληνες καθώς και 9 νεοφερμένοι Καριτσιώτες. Για τον Διαμαντή, μέσα σε αυτόν τον λαβύρινθο να βρει κάποιο «συμπατριώτη» Έλληνα, πόσο μάλλον «συγχωριανό» Καριτσιώτη, ήταν όντως ηράκλειος άθλος, σαν να γύρευε την πολυψαγμένη βελόνα μέσα στην αχερώνα! Κι όμως το ότι μέσα σε λίγες ώρες τα κατάφερε να συναντήσει όχι μόνο συμπατριώτες αλλά να ανταμωθεί κάπως, κάπου με κάποιους συγχωριανούς, λέει πολλά τόσο για τη δύναμη του χαρακτήρα του, τη καρδιά, το θάρρος και το κουράγιο του, όσο και για την καλή του τύχη!

«Μαυροματαίικα Σπίτια»

Πηγή: Κρατική Βιβλιοθήκη της Νότιας Αυστραλίας [B 14288]

Για κείνο το βράδυ και τις πρώτες δύο μέρες ο Διαμαντής βρήκε δωμάτιο σε οικοτροφείο γνωστό στη μικρή τότε ελληνική παροικία ως τα «Μαυροματαίικα Σπίτια» στη βόρεια γωνία του Wright Street και West Terrace, τον δυτικότερο δρόμο του σίτυ απέναντι από τα μεγάλα πάρκα. Τα δύο διώροφα πέτρινα σπίτια ήταν ιδιοκτησία κάποιου Μαυρομάτη από τους παλιούς Έλληνες στην παροικία που πιθανώς καταγόταν από από την Ιθάκη. Προς ευχάριστη έκπληξή του Διαμαντή, εκεί στο ισόγειο βρήκε και κάποιους συγχωριανούς, το Γιάννη Κατσάμπη «της Φιλιώς» και την οικογένειά του καθώς και το Διαμαντή Μαλαβάζο «Ρουμάνο» που πρόσφατα είχε κατεβεί από το Μάουντ Γκάμπιερ να είναι με την αδερφή και το γαμπρό του. Χάρηκαν πολύ που τον είδαν και του είπαν ο Γιάννης ήταν ο πρώτος συγχωριανός που έφτασε στην Αδελαΐδα, εδώ και 11 μήνες, στα μέσα Μαρτίου 1954. Ο Γιάννης δούλευε στις τρενογραμμές ενώ ο Ρουμάνος είχε πιάσει δουλειά σε ένα χυτήριο. Τους άρεσε εκεί στα Μαυροματαίικα γιατί αντί για νοίκι η γυναίκα του Γιάννη, η Χριστίνα, δούλευε ως οικονόμος στην κατοικία του Μαυρομάτη στο Goodwood Road Wayville όπου πήγαινε με λεωφορείο καθημερινά για βάρδιες έως και 12 ώρες. Το δικό της το παιδί, το Δημήτρη μόλις 2 ετών, το κοίταγε άλλη. Συνάμα ήταν ενός μηνός έγκυος.

Αγναντεύοντας από το μπροστινό παράθυρο από το πάνω πάτωμα, ο Διαμαντής μπορούσε να βλέπει από το σίτυ μέχρι τη θάλασσα: Αριστερά του πίσω από σκοτεινούς χοντρούς πετρότοιχους το μεγαλύτερο νεκροταφείο που είχε δει ποτέ με χιλιάδες τάφους και μνημεία. Μπροστά-μπροστά τη μαντρωμένη παιδική χαρά στην άλλη πλευρά του δρόμου. Λίγο πιο πέρα το μεγάλο πάρκο με γήπεδα και ανοιχτούς πράσινους χώρους μέσα σε δασάκια μέχρι τη γραμμή του τρένου που λέγανε ότι πάει ίσαμε τη Μελβούρνη. Στη συνέχεια τα δυτικά προάστια, μια λουρίδα από λαχανόκηπους και θερμοκήπια, και κατόπιν την αχανή έκταση του νέου αεροδρομίου της Αδελαΐδας που κατά σύμπτωση εγκαινιάστηκε την ίδια μέρα που ο ίδιος έφτασε σ’ αυτή η πόλη. Τέλος, πέρα από το αεροδρόμιο στον μακρινό ορίζοντα τα γαλάζια νερά του Κόλπου Σάιντ Βίνσεντ.

Σειρά από παρόμοια χαμοσπιτάκια στο Βίνραϊς Στριτ

Ο Διαμαντής έμεινε στα Μαυροματαίικα δυο μόνο μέρες όποτε πήγε σ’ ένα μικρό φλατάκι που νοίκιαζε η πρώτη του ξαδέρφη η Μαργαρίτα Αντώνη με τον άντρα της το Θανάση και τα δύο τους παιδιά τον Πίτερ, 3 ετών, και τον Κόνι, 1½ ετών. Ήταν ένα μικροσκοπικό σπιτάκι που είχε χτιστεί το 1880 σε οικόπεδο 138 τετραγωνικών με ένα σαλονάκι, ένα υπνοδωματιάκι, μια κουζινούλα και ένα μπάνιο. Είχε πίσω αυλίτσα περίπου 40 τετραγωνικών και η τουαλέτα βρισκόταν στη δεξιά πίσω-πίσω γωνία. Ο Διαμαντής είχε την κρεβατοκάμαρα ενώ το ανδρόγυνο με τα παιδιά ήταν στο σαλόνι. Αυτό τον καιρό η ξαδέρφη του η Μαργαρίτα κι αυτή ήταν έγκυος, περίπου πέντε μηνών. Το φλατάκι ήταν φτηνό αλλά παλιό, στα κακά του χάλια, σχεδόν ετοιμόρροπο σε μια σειρά από παρόμοια χαμοσπιτάκια σε ένα πίσω δρομάκι, το Vinrace Street στο νοτιοδυτικό άκρο στο σίτυ, μόλις πέντε λεπτά με τα πόδια από τα Μαυροματαίικα. Ευτυχώς, δεν ήταν τόσο μακριά διότι το μπάνιο και το ντους ήταν χαλασμένα και ο Διαμαντής περπάταγε τακτικά να πλυθεί στα Μαυροματαίικα, όπου είχαν την καλοσύνη να τον αφήνουν σ’ ένα που δούλευε με πέννες, μια πέννα το μπάνιο.

«Πού φτάσαμε; Πού καταντήσαμε;» στιγμές στιγμές σκεπτόταν! Κοιτώντας πίσω, είχαν περάσει 16 μήνες από τότε που είχε φτάσει στην Αυστραλία, ο πρώτος από τους πρώτους χωριανούς που είχε κάνει το βήμα. Εκείνο το διάστημα είχε περάσει «περαστικός» από τη Μελβούρνη, «οικότροφος» του κράτους στη Μπονεγκίλα, προβατάς στο Κάστερτον, πριονάς στο Μάουντ Γκάμπιερ, άνεργος εποχιακός εργάτης στο Ρίβερλαντ, και βάλε. Τώρα αναζητητής εργασίας στην Αδελαΐδα. Τα είχε πάει όμως αρκετά καλά, ιδιαίτερα στο Κάστερτον και στο Μάουντ Γκάμπιερ όπου είχε καταφέρει να βάλει στην πάντα χίλιες λίρες στην τράπεζα.

Στο μεταξύ, τρεις άλλες οικογένειες και ένας εργένης, 12 άτομα συνολικά, είχαν φτάσει από το χωριό. Όλοι είχαν περάσει από τη Μπονεγκίλα και κατόπιν προχωρήσει, όλοι τους στην Αδελαΐδα εκτός από τον «Βατσούρα» στη Μελβούρνη: Ο Γιάννης ο Κατσάμπης «της Φιλιώς», 26 χρονών, με τη γυναίκα του τη Χριστίνα, 26, και ένα μωρό είχαν φτάσει το Γενάρη το 1954 με το επόμενο ταξίδι του «Fairsea». Ο Αργύρης Κατσάμπης «Βατσούρας», 40 χρονών, με τη γυναίκα του Καλλιόπη, 28, και δυο παιδιά τον Απρίλη 1954. Ο Θανάσης Αντώνης «Λοχίας», 31 χρονών, με τη γυναίκα του και πρώτη ξαδέρφη του Διαμαντή, Μαργαρίτα και μικρούς γιους, τον Ιουνίου, 1954. Τέλος, ο Διαμαντής Μαλαβάζος «Ρουμάνος», 30 χρονών εργένης, είχε έρθει κι αυτός το Νοέμβρη το 1954. Παρόλο που η αυστραλιανή κυβέρνηση τους ήθελε να εγκατασταθούν στην επαρχία να δουλεύουν σε φάρμες, όλοι επέλεξαν τις μεγάλες πόλεις, την Αδελαΐδα και την Μελβούρνη.

Μπορούμε να πούμε ότι τόσο στις αρχές-αρχές όσο και πιο ύστερα ίσως να τα κατάφερναν καλύτερα στην επαρχία. Όπως και να 'χει, η κατάσταση για τους μετανάστες εργάτες και τις οικογένειές τους τον καιρό εκείνον προπαντός στις μεγάλες πόλεις ήταν όπως και να το φέρεις άθλιες. Συνήθως δούλευαν στις πιο σκληρές, πιο ακάθαρτες, πιο επικίνδυνες, πιο βλαβερές, πιο ανθυγιεινές δουλειές με τα χαμηλότερα λεφτά, με λίγα λόγια τις δουλειές που απέφευγαν οι Αγγλοαυστραλοί. Επιπλέον, οι περισσότεροι ζούσαν στις πιο υποβαθμισμένες γειτονιές στο σίτυ, στα πρώην χαμοσπιτάκια των Αγγλοαυστραλών εργατών που τώρα είχαν την ευκαιρία να μετακομίσουν έξω, σε μεγαλύτερα και καλύτερα σπίτια στα έξω προάστια αντίπερα από τα μεγάλα πάρκα. Δεν υπήρχαν κρατικές υπηρεσίες διερμηνείας και μετάφρασης να αξίζουν, ειδικά στα εργοστάσια, νοσοκομεία, κρατικές υπηρεσίες και σχολειά. Τις πρώτες μέρες και χρόνια η μόνη στήριξη προερχόταν από επαφές στα ελληνικά καφενεία, στην Ελληνική Κοινότητα στο Φράνκλιν Στριτ, καθώς και στη μοναδική ελληνορθόδοξη εκκλησία της πόλης. Η Κοινότητα και η εκκλησία των Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ ήταν περίπου 15 λεπτά με τα πόδια από το Vinrace Street, ενώ το καφενείο της «γρεία-Σάβαινας» στο Μπράουν Στριτ περίπου στα μισά του δρόμου προς την Κοινότητα. Αυτό που τους έσωσε ωστόσο τον καιρό εκείνο ήταν η αποφασιστικότητα για επιτυχία στη ζωή, οι ισχυροί ελληνικοί οικογενειακοί δεσμοί και αυτό που λέμε ελληνική εθνική αλληλεγγύη.

Τα πράγματα στην Αδελαΐδα ο Διαμαντής τα βρήκε πιο δύσκολα από ό,τι περίμενε, στην αρχή να βρει καλό συμφερτικό δωμάτιο να νοικιάζει και κατόπιν ικανοποιητική δουλειά με καλά λεφτά. Τους πρώτους δέκα μήνες άλλαξε τέσσερις δουλειές και τρία σπίτια. Η πρώτη του δουλειά ήταν εκεί που είχε πιάσει ο φίλος του ο Διαμαντής ο «Ρουμάνος» στο χυτήριο John Shearer στο Kilkenny όπου ρίχνανε λιωμένο σίδηρο σε καλούπια για να φτιάνουν γεωργικά αγροτικά εργαλεία. Πήγαιναν κι οι δυο μαζί με λεωφορείο αλλά μετά από τέσσερις εβδομάδες ο Διαμαντής τα παράτησε. Κατόπιν, από εκεί βρήκε δουλειά σε βαρελάδικο στη γωνία της Anzac Highway και Richmond Road, μόλις 17 λεπτά με τα πόδια από το σπίτι ακολουθώντας τη μάντρα του νεκροταφείου.

Στα μέσα του 1955, o Θανάσης και η Μαργαρίτα αγόρασαν δικό τους σπίτι στο McLaren Street και ο Διαμαντής πήγε μαζί τους, μοιράζοντας με τον νεοφερμένο ξαδέρφό του, τον Γιάννη «Πασά» Μαλαβάζο, ένα από τα δωμάτια για πέντε λίρες την εβδομάδα. Του Γιάννη του είχε κάνει πρόσκληση και τον είχε φέρει η αδερφή του η Μαργαρίτα. Περίπου τότε, η Μαργαρίτα γέννησε ένα κοριτσάκι, την Ελενίτσα, χαρίζοντας της τη διάκριση να είναι το πρώτο καριτσιώτικης καταγωγής παιδάκι που γεννήθηκε στη χώρα του καγκουρό.

Στο μεταξύ, ο Διαμαντής είχε προχωρήσει σε μια άλλη δουλειά, σ' ένα επιπλοποιείο στο Cross Road στο Glandore που από τότε το θυμόταν με γέλιο και χαρά, όχι τόσο για τα έπιπλα υψηλής ποιότητας ούτε για τη μαστοριά των συναδέλφων του, αλλά για το γούρι που του έφερε η 1η του Νοέμβρη 1955, και συνάμα ένα ακόμα μάθημα για κάτι περίεργο, κάτι αλλιώτικο από τη ζωή στη νέα τούτη του πατρίδα. Αφορά το «Μέλμπουρν Καπ», μεγάλη κούρσα αλόγων κυριολεκτικό παναυστραλιανό πανηγύρι. Τη λένε «η κούρσα που παραλύει τη χώρα», διότι έτσι ακριβώς συμβαίνει. Τα τρία περίπου λεπτά που 24 από τα καλύτερα άλογα τρέχουν στις 3:00 μ.μ. κάθε πρώτη Τρίτη του Νοέμβρη όλος ο αυστραλιανός λαός ­- μικροί, μεγάλοι, και πιο μεγάλοι- απ' άκρη σ' άκρη σ’ όλη τη χώρα σταματάει και μένει ακίνητος με το ραδιοφωνάκι στο αυτί να ακούσει το Μέλμπουρν Καπ. Επιπλέον είναι έθιμο την ίδια μέρα όλοι –μικροί, μεγάλοι, και πιο μεγάλοι- να στοιχηματίζουν. Το ότι ο Διαμαντής, ένας νεοφερμένος, παντελώς ανήξερος κέρδισε το στοίχημα στο επιπλοποιείο προκάλεσε έκπληξη σ’ όλους, περισσότερο στον ίδιο. Τα κέρδη, μια λίρα και ένα σελίνι, σίγουρα καλοδεχούμενα, το δε γούρι και το γόητρο περισσότερο! Χάρηκε, του έμεινε αξέχαστο. Γεύτηκε κι αυτός, έστω για λίγο, την αίγλη του «πρόσωπου της ημέρας» στον τόπο της εργασίας, ο τυχεράκιας που τα κονόμησε!

Παρά το γούρι, κείνη την εποχή τα πράγματα για τον Διαμαντή δεν πήγαιναν τόσο καλά οικονομικά, όχι όπως τα περίμενε. Τα λεφτά στην Αδελαΐδα δεν τον ικανοποιούσαν όσο στο Κάστερτον και ιδιαίτερα στο Μάουντ Γκάμπιερ, ενώ το κόστος ζωής ήταν ασύγκριτο. Του πέρασε από το νου να πάει στο Κουίνσλαντ, στην τροπική βόρεια Αυστραλία, στη συγκομιδή και κοπή του ζαχαροκάλαμου, σκληρή μεν δουλειά αλλά τα λεφτά καλά. Σκέφτηκε επίσης να φύγει για την Αμερική αφού η οικογένειά του στην Καρίτσα τελευταία του είχε διαβιβάσει επιστολή από την Αμερικανική Πρεσβεία στην Αθήνα που τον προσκαλούσε στην επόμενη καραβιά μεταναστών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Τήρα καιρό που διάλεξαν,» σκέφτηκε μέσα του, διότι υπήρχε ένα συναρπαστικό μυστικό, ιδιαίτερο, όμορφο και συναισθηματικό που απλά δεν ταίριαζε με καμία από αυτές τις ιδέες. Ο Διαμαντής είχε δώσει λόγο και «αρραβωνιαστεί εξ αποστάσεως», όπως λένε. εκείνος από την Αδελαΐδα και εκείνη από την Καρίτσα. Όλη η σοβαρή σκέψη του λοιπόν ήταν πρώτον πώς να βρει καλύτερη δουλειά, και δεύτερον κάπου να σπιτωθεί πριν έρθει η αρραβωνιαστικιά του σε λιγότερο από δύο μήνες.

Δεν άργησε να βρει δουλειά που του άρεσε σε εργοστάσιο θερμαντήρων κηροζίνης στο Έντουαρντσταουν. Και, ένα Σαββατοκύριακο, τρεις ή τέσσερις εβδομάδες πριν έρθει η αρραβωνιαστικιά, έφτιαξε τη βαλίτσα του, αποχαιρέτησε τον συγκάτοικό του, το Γιάννη τον «Πασά» καθώς και τη σπιτονοικοκυρά και το σπιτονοικοκύρη και έφυγε από το ΜακΛάρεν Στριτ! Σε διπλανό δρόμο, στο Χατ Στριτ, συνάντησε το συμπατριώτη Γιάννη Ρέμπελο από τον Κεφαλά Λακωνίας που είχε ένα φορτηγάκι και τον μετέφερε με όλα τα υπάρχοντά του από τη νοτιοανατολική γωνία έως τη νοτιοδυτική γωνία στο σίτυ, συγκεκριμένα στο 10Α Τσάτχαμ Στριτ, όπου θα έφτιαχνε το δικό του σπιτικό, μόλις δυο λεπτά από τα Μαυροματαίικα.. Ήταν ένα φτωχοφλατάκι, σχεδόν ερείπιο, ιδιοκτησία ενός Ιταλού που ο Διαμαντής θα νοίκιαζε για πολύ λογικό ενοίκιο αλλά θα έπρεπε να το συμμαζέψει, να το βάψει και γενικά να το κάνει κατοικήσιμο μέσα σε δυο-τρεις εβδομάδες πριν την πρωτοχρονιά όποτε περίμενε με λαχτάρα την αρραβωνιαστικιά.

Σε ηλικία 31 ετών πλέον, ήδη στην Αυστραλία για περισσότερα από δύο χρόνια και με καλή δουλειά, ήταν κάτι παραπάνω από έτοιμος και ανυπομονούσε για το επόμενο κεφάλαιο της ζωής του, να παντρευτεί, να εγκατασταθεί μόνιμα και να κάνει οικογένεια στην Αδελαΐδα, την Αθήνα του Νότου.

Αυτό ήταν το 7ο από 17 κείμενα σχετικά με τις εμπειρίες του Διαμαντή Χαγιά να μεταναστεύσει και να εγκατασταθεί στην Αυστραλία.

Μέχρι σήμερα έχουμε μεταφράσει και δημοσιεύσει τα ακόλουθα:

1. Η απώλεια της Αμερικής, κέρδος για την Αυστραλία

2. Πρώτη μέρα στην Αυστραλία του πρώτου Καριτσιώτη

3. Μπονεγκίλα: Υποδοχή στη μέση του πουθενά

4. Κάστερτον: Προβατάδες, βοδάδες, ακόμα και αλογάδες

5. Μάουντ Γκάμπιερ: Σκαφτιάς, πριονάς, ακόμα και πιατάς

6. Ρίβερλαντ: Χωρίς δουλειά και με άδειες τσέπες

7 Αδελαΐδα: Η Αθήνα του Νότου

Τα Καριτσιώτικα Νέα θα συνεχίσουν να μεταφράζουν και να δημοσιεύουν ένα ένα τα πιο σπουδαία κεφάλαια από το μόχθο και τον πόνο της σκληρής βιοπάλης του συγχωριανού μας στον αγώνα του να επιβιώσει, να τα φέρει πέρα και να χτίσει μια νέα ζωή για τον ίδιο και τους απογόνους του στη νέα του πατρίδα την Αυστραλία. Απομένουν να μεταφραστούν και να δημοσιευτούν τα άλλα 10 κείμενα:

• Πρόσκληση στην αρραβωνιαστικιά, την Κατερίνα
• Ο γάμος του Διαμαντή και της Κατερίνας
• Η οικογένεια μετακομίζει στο Γκίλες Στριτ
• Το πρώτο σπίτι της οικογένειας
• Διαμαντής εργαζόμενος στην Τζένεραλ Μότορς
• Οικογένεια στο μάζεμα φρούτων και λαχανικών
• Διαμαντής εργαζόμενος στη Δημαρχία του Μπέρνσάιντ
• Ο Παναγιώτης Σταυριανός επιτέλουςστην Αυστραλία
• Ο Διαμαντής σώζει τη ζωή αγαπητού φίλου
• Σβήσιμο του αμερικανικού ονείρου

Οικογενειακά Δέντρα Νότιου Πάρνωνα: Αποδοχή της διατριβής του Γρηγόρη Κόντου σε κορυφαίο συνέδριο

«Πεποίθησή μας ότι έχει τόσα πολλά να προσφέρει στις κοινότητές μας τόσο σε τοπικό επίπεδο, αλλά εξίσου σημαντικά σε όλο τον κόσμο όπου φαίνεται να έχουμε εξαπλωθεί.»

Υπέροχα νέα η αποδοχή της διατριβής του δικτατορικού φοιτητή Γρηγόρη Κόντου σε κορυφαίο ακαδημαϊκό συνέδριο!

Με ιδιαίτερη χαρά η ερευνητική ομάδα των Οικογενειακών Δέντρων του Νότιου Πάρνωνα συγχαίρει τον «δικό» μας Γρηγόρη Κόντο για την αποδοχή του θέματος της διδακτορικής του διατριβής, «Τζον και Φράνσις Χιλ: Αμερικανοί Προτεστάντες Ιεραπόστολοι στην Ελλάδα του 19ου αιώνα», για παρουσίαση στο Συνέδριο Ιστορίας της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Επιστήμης 2023 στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας!

Είναι πράγματι μια άξια τιμή αλλά και διάκριση για το νεαρό ιστορικό να παρουσιάσει και να συζητήσει την εργασία του με συνάδελφους αλλά κυρίως ανωτέρους από την ακαδημαϊκή κοινότητα σε ένα τόσο διάσημο συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί από τις 12 έως τις 15 Απριλίου 2023. 

Ο Γρηγόρης, 26 ετών, γεννήθηκε στο Βέλγιο και μεγάλωσε στην Πάτρα αλλά έχει πολύ στενές σχέσεις με τα μέρη μας. Προπάππους του ο αείμνηστος π. Αθανάσιος Κανέλλης, για πολλά χρόνια πρωτοπρεσβύτερος του Γερακίου. Από παιδική ηλικία ο Γρηγόρης έδειχνε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την τοπική μας ιστορία και γενεαλογία. Ήταν μόλις 13 ή 14 ετών όταν πρωτοπροσχώρησε στην ερευνητική μας ομάδα. Ειδικό του ενδιαφέρον να τεκμηριώσει την ευρύτερη γερακίτικη οικογένεια Κανέλλη, τους γνωστούς προγόνους και απογόνους, από το 1770 περίπου μέχρι σήμερα. Ταυτόχρονα διαχειριζόταν τη σελίδα της ομάδας στο Facebook. Στο τελευταίο έτος του Λυκείου, ο Γρηγόρης επιμελήθηκε με το Στέλιο Χαγιά το βιβλίο «Γεννήσεις, Γάμοι και Θάνατοι Γερακίου 1860-1914», μια πράγματι πολύτιμη προσθήκη στη βιβλιογραφία του τόπου μας που είναι προσβάσιμη σε όλους στη βιβλιοθήκη Γερακίου.

Την ίδια χρονιά ήταν επικεφαλής ερευνητής για το ελληνικό επεισόδιο της αμερικανικής εκπομπής Finding your Roots, «Βρίσκοντας τις ρίζες σου».

Κατόπιν εισήχθη στο πανεπιστήμιο, Ιστορικό Αρχαιολογικό Αθήνας, μετά μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν στην Ολλανδία και τώρα κάνει το διδακτορικό. Οι άοκνες προσπάθειες του Γρηγόρη στα θέματα της γενεαλογίας συνεχίζονται με αμείωτο, μάλιστα επιταχυνόμενο ρυθμό, καθ 'όλη τη διάρκεια των σπουδών του στο πανεπιστήμιο. Το 2017 ανέλαβε συντονιστής ελληνικών προγραμμάτων (Greek Projects Content Manager) για την εταιρεία MyHeritage.

Στο πλαίσιο αυτό συνεργάστηκε στενά με την Κάρολ Κωστάκου-Πετράνεκ, συνδιευθύντρια του Κέντρου Οικογενειακής Ιστορίας στην Ουάσιγκτον, ΗΠΑ , και ψηφιοποίησαν σημαντικό τμήμα του Αρχείου της Μητρόπολης Μονεμβασίας και Σπάρτης, καθώς και τα σωζόμενα ληξιαρχικά βιβλία γεννήσεων, γάμων και θανάτων από όλες τις ενορίες της Μητρόπολης. Πρόκειται για ένα τεράστιο και πολύ πολύτιμο έργο.

Πρόπερσι ο Γρηγόρης ίδρυσε την Greek Ancestry (https://greekancestry.net/), ατομική επιχείρηση με έδρα στην Πάτρα, με δύο στόχους: αφενός μεν να καταστήσει περισσότερο ελληνικό αρχειακό υλικό προσβάσιμο στο κοινό συμβάλλοντας έτσι και στη διατήρησή του, αφετέρου δε να δημιουργήσει ένα εκπαιδευτικό υπόβαθρο και μια κουλτούρα γύρω από τη γενεαλογική έρευνα και την οικογενειακή ιστορία.

Η ομάδα των Οικογενειακών Δέντρων του Νότιου Πάρνωνα είναι πολύ περήφανη για το Γρηγόρη και το εντυπωσιακό βιογραφικό του. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε την πρόοδό του με έντονο ενδιαφέρον, με πεποίθηση ότι έχει τόσα πολλά να προσφέρει στις κοινότητές μας τόσο σε τοπικό επίπεδο, αλλά εξίσου σημαντικά σε όλο τον κόσμο όπου φαίνεται να έχουμε εξαπλωθεί.

Διαμαντής Κ Κατσάμπης (1937-2022)

Σε ηλικία 84 ετών απεβίωσε στην Καρίτσα σήμερα Παρασκευή 15 Ιουλίου 2022 ο Διαμαντής Κ Κατσάμπης.

Ο Διαμαντής γεννήθηκε στην Καρίτσα στις 30 Οκτωβρίου 1937

Η κηδεία θα τελεστεί αύριο, Σάββατο 16 Ιουλίου 2022, στον Ιερό Ναό Ευαγγελίστριας στην Καρίτσα.

Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους

Δείτε τον οικογενειακό κλάδο του αείμνηστου στα Οικογενειακά Δέντρα του Νότιου Πάρνωνα.

Τα Οικογενειακά Δέντρα του Νότιου Πάρνωνα έρχονται υπό την αιγίδα του Παλλακωνικού Συλλόγου Νότιας Αυστραλίας «Ο Λεωνίδας», καθώς και της Κοινότητας Καριτσιωτών Νότιας Αυστραλίας «Καρίτσα».