Μια όμορφη συνάντηση μεταξύ συγγραφέα και απογόνου των «Αετών της Καρίτσας»

Ένα βιβλίο, δύο πατριώτες κι ένας κοινός δεσμός: η αγάπη για τον τόπο και τους ανθρώπους της Καρίτσας.

Σήμερα στη Σπάρτη σημειώθηκε μια απρόσμενη, αλλά ιδιαίτερα ευχάριστη συνάντηση. Ο Μιχάλης Μαλαβάζος, Διευθυντής στο Υπουργείο Ενέργειας και Μεταλλείων της Νότιας Αυστραλίας και πρόεδρος της Κοινότητας Καριτσιωτών εκεί, γέννημα-θρέμμα περήφανος Ελληνοαυστραλός, που επισκέπτεται τα πάτρια εδάφη για διακοπές, είχε την ευκαιρία να συναντήσει τον βραβευμένο Λάκωνα ποιητή και λογοτέχνη Βασίλη Βλαχάκο.

Ο κ. Βλαχάκος δεν είναι Καριτσιώτης στην καταγωγή, ωστόσο έχει μια ξεχωριστή θέση στην ιστορία του χωριού, καθώς υπηρέτησε ως δάσκαλος στο μονοθέσιο σχολείο της Καρίτσας στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Από εκείνες τις μέρες, όπως είπε ο ίδιος, κράτησε «γλυκές μνήμες από ένα χωριό που ήξερε να αγαπά και να τιμά τον δάσκαλο».

Δεν είναι τυχαίο ότι χρόνια αργότερα έγραψε το πεζογράφημα «Οι Αετοί της Καρίτσας», ένα βιβλίο που αναπλάθει τη ζωή και την εποχή του Μπάρμπα-Μιχάλη Μαλαβάζου, του γνωστού «Ρουμάνου», και το πνεύμα της Καρίτσας στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Ο Μπάρμπα-Μιχάλης, όπως θυμούνται οι παλαιότεροι, ήταν παππούς του σημερινού προέδρου Μιχάλη και μια από τις πιο χαρακτηριστικές μορφές του χωριού: λεβέντης, μερακλής και πάντα με μια ιστορία να πει.

Η κουβέντα στη Σπάρτη κύλησε με συγκίνηση και χαμόγελα. Ο κ. Βλαχάκος προσέφερε στον Μιχάλη δύο αντίτυπα του τελευταίου του βιβλίου «Με τα Φώτα της Μνήμης στην Ομίχλη του Χρόνου», ένα για τον ίδιο και ένα για τον γράφοντα, Δημήτρη Κατσάμπη.

Ήταν μια όμορφη στιγμή που έφερε κοντά τον παλιό δάσκαλο και τον εγγονό του θρυλικού «Ρουμάνου» και που μας θυμίζει πως, όπου κι αν βρισκόμαστε, η Καρίτσα πάντα ξέρει να ενώνει.

Φωτ: Ο Βασίλης Βλαχάκος και ο Μιχάλης Μαλαβάζος, στη “Λέσχη Σπάρτης”, με το βιβλίο «Με τα Φώτα της Μνήμης στην Ομίχλη του Χρόνου» στα χέρια. Μια φωτογραφία που αποπνέει ζεστασιά, μνήμη και τη διακριτική γοητεία της λακωνικής φιλοξενίας.

Ο Γρηγόρης Κόντος με ρίζες από το Γεράκι ανάμεσα στους 30 νέους που αλλάζουν την Ελλάδα

«Η αναγνώριση αυτή δεν ανήκει μόνο σε μένα, αλλά σε ολόκληρο τον χώρο της ελληνικής γενεαλογίας, που επιτέλους αναγνωρίζεται ως καινοτόμος και ουσιαστικά επιδραστικός.» — Γρηγόρης Κόντος

Με ιδιαίτερη υπερηφάνεια και συγκίνηση υποδεχόμαστε την είδηση πως στη φετινή λίστα “30 Under 30 – Η Ελληνική Λίστα” του διεθνούς περιοδικού Forbes για το 2025, που ανακοινώθηκε χθες το πρωί, περιλαμβάνεται και ένα δικό μας παιδί: ο Γρηγόρης Κόντος, ο νεαρός ιστορικός με ρίζες από το Γεράκι. Ως ιδρυτής της Greek Ancestry, της πρώτης ελληνικής πλατφόρμας γενεαλογικής έρευνας, ο Γρηγόρης έχει φέρει πραγματική επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο οι Έλληνες σε κάθε γωνιά του κόσμου αναζητούν και ξανασυναντούν τις ρίζες τους.

Από το Γεράκι στη διεθνή αναγνώριση

Ο Γρηγόρης Κόντος, μόλις 29 ετών, σπούδασε Ιστορία με εξειδίκευση στη μετανάστευση και στην ελληνική διασπορά. Από τα μαθητικά του χρόνια φανέρωσε το πάθος του για τη γενεαλογία, ξεκινώντας την έρευνα του δικού του οικογενειακού δέντρου σε ηλικία μόλις 15 ετών, σε στενή συνεργασία με την τοπική ομάδα Οικογενειακά Δέντρα του Νότιου Πάρνωνα. Δεν είναι τυχαίο, ο Γρηγόρης είναι δισέγγονος του παπά-Κανέλλη, από το Γεράκι, πρώην Πρωτοπρεσβύτερου του χωριού, και η αγάπη του για τις ρίζες του φαίνεται να είναι, κυριολεκτικά, κληρονομική.

Αργότερα, στα 24 του, ίδρυσε τη Greek Ancestry, η οποία σήμερα συνεργάζεται με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, το ΕΚΠΑ, Μητροπόλεις και τοπικές κοινότητες για να ψηφιοποιήσει πολύτιμα τεκμήρια αιώνων – από ληξιαρχικές πράξεις και εκκλησιαστικά μητρώα, έως οικογενειακά αρχεία από όλη την Ελλάδα. Μέσα σε πέντε μόλις χρόνια, η πλατφόρμα έχει συγκεντρώσει πάνω από 8 εκατομμύρια ονόματα προγόνων, καθιστώντας τη μεγαλύτερη βάση δεδομένων ελληνικής γενεαλογίας παγκοσμίως. Δεν είναι λίγες οι φορές που η ομάδα του έχει βρεθεί πίσω από τη γενεαλογική έρευνα γνωστών προσωπικοτήτων, όπως της Τζένιφερ Άνιστον και του Τζορτζ Στεφανόπουλος, αποκαλύπτοντας ελληνικές ρίζες και ιστορίες που είχαν ξεχαστεί στο χρόνο.

«Μια τιμή για όλο το πεδίο της ελληνικής γενεαλογίας»

Σε δήλωσή του, ο Κόντος ανέφερε: «Ήταν μεγάλη μου τιμή να συμπεριληφθώ στη φετινή λίστα Forbes 30 Under 30 Greece. Αυτή η αναγνώριση δεν αφορά μόνο εμένα, αλλά ολόκληρο τον χώρο της ελληνικής γενεαλογίας, ο οποίος πλέον αναγνωρίζεται ως καινοτόμος και ουσιαστικά επιδραστικός. Στη Greek Ancestry θα συνεχίσουμε με την ίδια αφοσίωση την αποστολή μας για υψηλού επιπέδου έρευνα και πρόσβαση στα γενεαλογικά δεδομένα της χώρας μας.»

Η σημασία της λίστας “Forbes 30 Under 30 Greece”

Η ελληνική έκδοση της παγκόσμιας λίστας Forbes 30 Under 30 στοχεύει να αναδείξει τα πιο φωτεινά παραδείγματα νέων Ελλήνων κάτω των 30 ετών που διαμορφώνουν το μέλλον της χώρας. Οι επιλεγμένοι προέρχονται από τομείς όπως η τεχνολογία, η επιχειρηματικότητα, οι επιστήμες, ο πολιτισμός και η κοινωνική προσφορά. Η λίστα δεν απονέμει απλώς τιμή, αλλά δημιουργεί δίκτυα συνεργασίας, δίνει ευκαιρίες και εμπνέει τη νέα γενιά να καινοτομήσει και να πιστέψει στις δυνατότητές της.

 Ένα μήνυμα ελπίδας και υπερηφάνειας

Η διάκριση του Γρηγόρη Κόντου αποτελεί πηγή υπερηφάνειας όχι μόνο για το Γεράκι και την περιοχή μας, αλλά και για όλους τους Έλληνες της διασποράς που αναζητούν τις ρίζες τους. Με το έργο του, ο νεαρός ιστορικός χτίζει μια γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον, αξιοποιώντας την τεχνολογία για να διαφυλάξει και να αναδείξει την πολιτιστική μας κληρονομιά.

Τα συγχαρητήριά μας

Εκ μέρους των Καριτσιώτικων Νέων και της ομάδας Οικογενειακά Δέντρα του Νότιου Πάρνωνα, εκφράζουμε τα πιο θερμά μας συγχαρητήρια στον Γρηγόρη Κόντο για τη σπουδαία αυτή διεθνή διάκριση. Η επιτυχία του μάς γεμίζει χαρά και αισιοδοξία, είναι μια απόδειξη πως οι ρίζες μας, όταν καλλιεργούνται με αγάπη, γνώση και επιμονή, μπορούν να ανθίσουν και να φωτίσουν μακριά, μέχρι τις πιο ψηλές κορυφές της παγκόσμιας αναγνώρισης.

Η ζωγραφική του Κώστα Γιαννακούρα: «Ρομαντική Πανσέληνος»

«Από την αίθουσα του σχολείου ως τον καμβά, το ίδιο πάθος: να δίνει φως, να εμπνέει, να αφήνει πίσω του ομορφιά.»

Ο Κώστας Γιαννακούρας δίδαξε στο χωριό μας για τέσσερα αξέχαστα χρόνια, τη δεκαετία του 1970, αφήνοντας ανεξίτηλο αποτύπωμα στη μνήμη όλων μας. Ήταν ένας δάσκαλος που εκτίμησε ειλικρινά το χωριό, αγάπησε τα παιδιά σαν δικά του και αφιερώθηκε με πάθος στο μέλλον τους.

Με τη ζεστασιά και το όραμά του, καλλιέργησε τη δημιουργικότητα και τη φαντασία των μαθητών, ενθαρρύνοντας τις ιδέες και τα ταλέντα τους. Δημιούργησε ένα σχολικό περιβάλλον γεμάτο έμπνευση και χαρά, όπου η αυτοπεποίθηση και η έκφραση άνθιζαν φυσικά και αυθόρμητα.

Η παρουσία του στο χωριό υπήρξε πολύτιμη, ένα ζωντανό παράδειγμα του πώς ένας δάσκαλος μπορεί να αγγίξει ζωές και να αφήσει πίσω του ουσιαστικό έργο.

Σήμερα, ο Κώστας απολαμβάνει τη συνταξιοδότησή του, και τα Καριτσιώτικα Νέα έχουν τη χαρά και την τιμή να παρουσιάζουν δείγματα από τη δημιουργική του πορεία, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τη ζωγραφική του.

Στο σημερινό μας αφιέρωμα, φιλοξενούμε ένα έργο του από το 2023 με τίτλο «Ρομαντική Πανσέληνος», φεγγαρόφωτο πίσω από γυμνά κλαδιά, όπου τα χρώματα του ουρανού, μωβ και χρυσοπορτοκαλιά, μπλέκονται γλυκά, γεμίζοντας την ψυχή με γαλήνη και νοσταλγία.

Για να είμαστε δίκαιοι, η φωτογραφία δεν αποδίδει πλήρως τη μαγεία των χρωμάτων του πρωτότυπου έργου, κι όμως, η ομορφιά του παραμένει ατόφια.

Απολαύστε το!

Ακολουθεί και η επιλογή μας από μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά και αξιόλογα έργα του Κώστα, που δημιουργήθηκαν με αγάπη και έμπνευση, από τότε μέχρι σήμερα.

Τα Χρυσά Γράμματα των Καριτσιωτών στο Ποδόσφαιρο της Αδελαΐδας

Ο Βαγγέλης Κατσάμπης δείχνει στο μικρό Νώε

τον πίνακα τιμής με τα ονόματα των ευεργετών  του Συλλόγου

Χρυσά γράμματα, ζωντανές ρίζες

«Τρία ονόματα, τρεις οικογένειες, μια κοινή ρίζα: η Καρίτσα. Στον Πίνακα Τιμής του Αντελαΐντ Κόμετς λάμπει η ιστορία ενός χωριού που δεν ξεχνά τους δικούς του.»

Μπορεί να μας χωρίζουν χιλιάδες μίλια και απέραντοι ωκεανοί, αλλά φαίνεται πως η Καρίτσα... έχει βάλει τα δικά της γκολ και στην Αυστραλία!

Κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης επίσκεψης στη λέσχη του ποδοσφαιρικού συλλόγου Αντελαΐντ Κόμετς ΦΚ, κάτι τράβηξε αμέσως το βλέμμα μας — ένας μεγάλος πίνακας τιμής, με ονόματα γραμμένα με χρυσά γράμματα. Και ανάμεσά τους, τρεις γνώριμες οικογένειες με ρίζες βαθιές στα καριτσιώτικα χώματα: ο Μιχάλης Αδαμαντίου Μαλαβάζος και η οικογένειά του, ο Γιάννης Γεωργίου Κατσάμπης και η οικογένειά του, και ο Βαγγέλης Ιωάννη Κατσάμπης, όλοι τιμημένοι για τη μακρόχρονη και ξεχωριστή τους προσφορά στο σωματείο.

Και τι πιο όμορφο από το να βλέπεις τον Βαγγέλη Κατσάμπη, σημερινό μάνατζερ της ανδρικής ομάδας, να δείχνει στον μικρό Νώε —Καριτσιώτη δεύτερης γενιάς— τον τιμητικό πίνακα, εξηγώντας του ποιοι ήταν εκείνοι που «έδωσαν ψυχή και καρδιά» για τον σύλλογο. Η φωτογραφία τους, απλή και συγκινητική, λέει όσα δεν χρειάζεται να ειπωθούν με λόγια.

Οι Καριτσιώτες όπου κι αν βρεθούν, δεν ξεχνούν να αφήσουν αποτύπωμα. Με δουλειά, αγάπη, και φιλότιμο, χτίζουν γέφυρες ανάμεσα στην παλιά πατρίδα και τη νέα. Από το καφενείο του χωριού μέχρι τα αποδυτήρια της Αδελαΐδας, το ίδιο μεράκι, το ίδιο πείσμα, η ίδια καρδιά.

Κι έτσι, τα χρυσά γράμματα στον πίνακα του Αντελαΐντ Κόμετς ΦΚ δεν είναι απλώς μια τιμή για λίγους. Είναι μια μικρή υπενθύμιση ότι, όσο μακριά κι αν πάμε, η Καρίτσα πάντα μας βρίσκει, ακόμη και στα αποδυτήρια μιας ποδοσφαιρικής ομάδας, στο άλλο άκρο του κόσμου.

Να ’ναι καλά όλοι τους, κι ο μικρός Νώε να κρατήσει τη φλόγα αναμμένη!

Ένα Δώρο Μνήμης από το Νάμπι Καραμπουλούτ: Πεντακάθαρη Εικόνα, Ζωντανή Ιστορία

«Από τα βάθη του χρόνου, τρεις Καριτσιώτες ξανακαβaλάνε τα άλογά τους, κι εμείς τους βλέπουμε όπως ποτέ άλλοτε.»

Ζούμε σε μια εποχή θαυμάτων, όχι μόνο επιστημονικών, αλλά και συναισθηματικών. Ποιος θα φανταζόταν ότι οι παλιές, κιτρινισμένες φωτογραφίες των παππούδων μας, ξεθωριασμένες από τον χρόνο και τη χρήση, θα μπορούσαν κάποτε να ξαναζωντανέψουν· καθαρές, ζωντανές και πιο όμορφες από ποτέ;

Σχεδόν έναν χρόνο πριν, είχαμε απευθύνει μέσα από το Φέισμπουκ μια παράκληση προς τους αναγνώστες μας: να μας βοηθήσουν στην αποκατάσταση μιας ιδιαίτερα σημαντικής φωτογραφίας από την Καρίτσα, μιας εικόνας που κουβαλούσε μέσα της ιστορία, τοπίο και ψυχή. Και να που, ύστερα από όλον αυτόν τον καιρό, μάς περίμενε μια απρόσμενη και συγκινητική ανταπόκριση.

Νάμπι

Καραμπουλούτ

Ο φίλος μας στο Φέισμπουκ, Νάμπι Καραμπουλούτ (Nabi Karabulut), πήρε την πρωτοβουλία να αποκαταστήσει και να χρωματίσει τη φωτογραφία, χαρίζοντάς μας ένα αποτέλεσμα πραγματικά θαυμαστό. Ήταν μια κίνηση που ξεπέρασε κάθε προσδοκία και μας χάρισε τη χαρά να ξαναδούμε το παρελθόν με φρέσκο βλέμμα.

Η πρώτη εικόνα, που μας είχε παραχωρήσει πριν από δέκα χρόνια ο Γιάννης Γαβριήλ, φέρει τον τίτλο «Με τα Άλογα στον Αγιάννη». Στην ασπρόμαυρη, ελαφρώς ξεθωριασμένη φωτογραφία, διακρίνονται τρεις χωριανοί καβάλα στ’ άλογα, στο ξωκλήσι του Άη Γιάννη, με φόντο τον Ελάτια, μια στιγμή της μεταπολεμικής Καρίτσας, παγωμένη στον χρόνο, μα γεμάτη ζωή.

Χάρη στην Ελένη Τσολομίτη, που αναγνώρισε τα πρόσωπα, η φωτογραφία απέκτησε ακόμη μεγαλύτερη αξία. Σύμφωνα με τη μαρτυρία της: «Ο πρώτος είναι ο Αντώνης ο Κατσαμπής, ο δεύτερος ο Γιωργής ο Τούντας. Αυτός με το μικρό νομίζω είναι ο Γιώργης ο Σταυριανός με το γιο του τον Γιάνγκο!»

Και ύστερα ήρθε η δεύτερη εικόνα: το ίδιο καρέ, αναστημένο. Με την επιμέλεια του Νάμπι, η φωτογραφία απέκτησε χρώμα, καθαρότητα και βάθος. Το τοπίο φωτίστηκε, τα πρόσωπα ζωντάνεψαν, και η ατμόσφαιρα απέκτησε τη ζεστασιά της πραγματικής στιγμής. Είναι συγκινητικό πώς η τεχνολογία, όταν συνδυάζεται με ευαισθησία και μεράκι, μπορεί να μετατρέψει ένα ξεθωριασμένο χαρτί σε ζωντανή μνήμη.

Ο γράφων ουδέποτε έχει γνωρίσει το Νάμπι, ούτε γνωρίζει αν έχει περάσει ποτέ από την Καρίτσα. Κι όμως, μέσα από αυτήν τη μικρή αλλά ουσιαστική χειρονομία, ένιωσε να τον συνδέει μαζί μας ένας αόρατος δεσμός, εκείνος της αγάπης για την ιστορία, για τους ανθρώπους και για τις μνήμες που αξίζουν να διασωθούν.

Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως τέτοιες ψηφιακές αποκαταστάσεις δεν «πειράζουν» την ιστορία, την αναδεικνύουν. Δίνουν νέα πνοή σε εικόνες που κινδύνευαν να χαθούν και μας φέρνουν πιο κοντά στους ανθρώπους και στους τόπους που μας έπλασαν.

Η τεχνολογία μπορεί να μοιάζει ψυχρή, όμως στα σωστά χέρια γίνεται όργανο αγάπης και μνήμης. Ευχαριστούμε θερμά το Νάμπι για την ευγενική του προσφορά, την Ελένη Τσολομίτη για την ταυτοποίηση των προσώπων και τον Γιάννη Γαβριήλ για τη διατήρηση και κοινοποίηση της αρχικής φωτογραφίας.

Μέσα από τέτοιες πράξεις, το παρελθόν μας όχι μόνο δεν ξεθωριάζει, λάμπει ξανά, πιο καθαρό από ποτέ.

Μπάρμπα-Γρηγόρης Τσεμπελής: Ο τελευταίος των παλιών Καριτσιωτών

Με λύπη και συγκίνηση πληροφορηθήκαμε τον θάνατο του μπάρμπα-Γρηγόρη Τσεμπελή, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε βαθύ γήρας, πιστεύεται σχεδόν 99 ετών, ο γηραιότερος Καριτσιώτης της γενιάς μας.

Ήταν άνθρωπος ήσυχος, σεμνός και αληθινός, που κράτησε μέσα του την απλότητα και τη σοφία των παλιών καιρών. Με τον χαμό του κλείνει ένα ακόμη κεφάλαιο από την παλιά Καρίτσα, αλλά η μνήμη του θα μείνει ζωντανή στις καρδιές όλων όσοι τον γνώρισαν.

Στην οικογένειά του και σε όλους τους συγγενείς εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια.

Αιωνία του η μνήμη.

Ποίηση: Στης Καρίτσας το Κοτρώνι

Η αγριαμυγδαλιά που δε λύγισε ποτές

— ✤ —

Αφιερωμένο στο χωριό και στους ανθρώπους του, που κρατούν ρίζες βαθιές όπως κι η γη τους

Στης Καρίτσας το Κοτρώνι, περήφανο, αγέρωχο,

στέκει η αγριαμυγδαλιά, σύμβολο παντοτινό κι αιθέριο.

Μες στους ανέμους άνθισε, στις μπόρες δε λυγίζει,

όπως κι η Καρίτσα μας, ποτέ της δεν γονατίζει.

Στεριώνει στις ρίζες της πάνω σε πέτρα άγρια,

κι είναι για τους χωριανούς εικόνα παλιά κι άγια.

Θαύμα πώς βρίσκει νερό, και ζωή στ’ απόγεια,

σαν να τη θρέφει μυστικά, η θεία αγκαλιά.

Απ’ τα βάθη των καιρών στέκει κι ευλογεί,

τη ζωή, την υπομονή, την πίστη που ανθεί.

Όπως κι εκείνη ανθίζει στου γκρεμού το χείλι,

έτσι κι η Καρίτσα κρατά καρδιά και μνήμη φίλη.

Κι όταν τη δεις να λάμπει στο φως του πρωινού,

θαρρείς πως ψιθυρίζει τα λόγια του Θεού.