Τροφή για σκέψη: Εκσυγχρονισμό όχι όμως αλλοίωση των πανηγυριών μας

Του Ηλία Παναγιωτακάκου

 

«Σε κάθε τόπο υπάρχουν λογοτέχνες, ποιητές, ζωγράφοι, γλύπτες, άνθρωποι της μουσικής και του θεάτρου ... που μοχθούν και παράγουν έργα υψηλής ποιότητας»

Το καλοκαίρι έφτασε και μετά απουσία σχεδόν δύο ετών, λόγω της πανδημικής κρίσης επανέρχονται οι εκδηλώσεις-συναυλίες και τα παραδοσιακά πανηγύρια.

Είναι αυτονόητη η ανάγκη των τοπικών κοινωνιών να συνευρεθούν σε χώρους διασκέδασης της δικής τους προτίμησης ως αναγκαιότητα «δραπέτευσης» από την καθημερινότητα και τα ζέοντα προβλήματα τους.

Το πανηγύρι, είναι συνδεδεμένο με την ίδια την υπόσταση της κοινότητας, εκφράζει την ιστορική της εξέλιξη. Διαχρονικά τα πανηγύρια ήταν η προέκταση της θρησκευτικής λατρείας στον προστάτη άγιο/αγία, είτε σε ιστορικά γεγονότα, είτε ως ημέρα αφιερωμένη στους μετανάστες και ευεργέτες του χωριού.

Γι’ αυτό το πανηγύρι ως πολυδιάστατο φαινόμενο με σαφείς κοινωνικές προεκτάσεις αποτελεί μουσικοθεραπεία, κάνοντας τον άνθρωπο να ανοιχτεί στον πλησίον του, να του προσφέρει μια αγκαλιά, να γίνουν όλοι μια αλυσίδα , ένας ανοιχτός κύκλος, να αρχίσουν τον χορό και να «δεθούν» μεταξύ τους, φιλικά και «αδελφικά», ακόμα και αυτοσχεδιάζοντας στους ρυθμούς των παραδοσιακών δημοτικών μας τραγουδιών.

Το σύνολο των βιωμάτων, των συναισθημάτων, των κατοίκων, ανεξαρτήτως διαφορών ή κοινωνικής θέσης, θα καλυφθούν από τον τραγουδιστή, που ερμηνεύει τα δημοτικά τραγούδια, αυτοσχεδιάζει και ταυτόχρονα ψυχολογεί τους χορευτές που ιεραρχικά κι «ευλαβικά» συμμετέχουν στο πανηγύρι ως προέκταση αρχαίου θεατρικού δρώμενου.

Οι εποχές όμως άλλαξαν με την παγκοσμιοποίηση και τις εκρηκτικές τεχνολογικές αλλαγές να επιχειρούν την ομογενοποίηση των κοινωνιών επιβάλλοντας νέα πρότυπα αλλοιώνοντας κυρίως τον Εθνικό Πολιτισμό και την γλώσσα.

Η Τέχνη και η μουσική γίνονται πλέον βιομηχανικό προϊόν και σ’ αυτούς τους ρυθμούς διαπαιδαγωγείται βασικά η νέα γενιά ως κυρίαρχος καταναλωτής.

Συνεπώς λοιπόν αυτή η δυναμική της Παγκοσμιοποίησης δεν θα μπορούσε να μην αλλάξει ή αλλοιώσει και τον χαρακτήρα των πανηγυριών. Ο κόσμος αλλάζει και σίγουρα πρέπει να πάμε μπροστά κι εμείς όχι αφομοιώνοντας, αλλά ενσωματώνοντας πολιτιστικές αξίες και ρεύματα.

Είναι πιστεύω παραφωνία όχι κατ’ ανάγκη φωνητική η συσσωμάτωση κάθε ρεύματος μουσικής στους ρυθμούς του Καλαματιανού (στο τσάμικο ή στο ηπειρώτικο ευτυχώς δεν γίνεται), αλλοιώνοντας στους στόχους των πρωτόλειων δημιουργών. Φυσικά χρειάζεται εκσυγχρονισμός των πανηγυριών όχι όμως αλλοίωση του χαρακτήρα τους.

Όσο και κάποιοι υποστηρίζουν ότι άλλαξαν οι εποχές, τα συναισθήματα ή οι κοινωνικές συμπεριφορές των ανθρώπων, δεν άλλαξαν όμως όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που δημιούργησαν και συντηρούν την παράδοση μας, γιατί αυτό που ονομάζουμε σήμερα παράδοση είναι τα ανθρώπινα βιώματα, που έγιναν δημοτικό τραγούδι .

Μακριά από την παράδοση αυτή γινόμαστε φτωχότεροι συναισθηματικά, πνευματικά και σαν άνθρωποι. Η αποκοπή λοιπόν από αυτή την παράδοση, αν συμβαίνει, είναι ταυτόχρονα κι ένας ψυχικός-πνευματικός διαμελισμός του ανθρώπου, πνευματικός γιατί με τους προγόνους δεν μας συνδέει μόνο σαρκική συγγένεια αλλά και πνευματική λόγω κοινών βιωμάτων, παρόλη την χρονική απόσταση που μας χωρίζει.

Αναγκαιότητα η επαναφορά των πανηγυριών στην βάση της γνήσιας παράδοσης που λειτουργεί ως θεραπευτική αναγέννηση , μακριά από την κακομοιριά, την υποχρεωτική χαρά κι οτιδήποτε «χαζοχαρούμενα» πρότυπα.

Μεταπολιτευτικά ξεκίνησαν και οι συναυλίες κυρίως των έντεχνων καλλιτεχνών που στην πορεία του χρόνου ακολούθησαν και οι τραγουδιστές «πίστας». Έτσι οι συναυλίες απετέλεσαν πολιτιστικό γεγονός του καλοκαιριού, ιδιαίτερα στην Περιφέρεια που δίνονταν η δυνατότητα να απολαύσουν τα «πρώτα ονόματα», έστω για δύο ώρες.

Αρωγός και βασική χρηματοδότης η Αυτοδιοίκηση αλλά και οι σύλλογοι, όπως και στα πανηγύρια και ως ένα βαθμό σωστά.

Η ανάπτυξη της τεχνολογίας αναβάθμισε και τις συναυλίες και από πολιτιστικό γεγονός μετεξελίχθηκαν και σε φαντασμαγορικό σόου ανεβάζοντας κατακόρυφα τα κόστη και τους κάθε λογής μανατζαραίους να επιχειρούν να επιβάλουν το «δικό τους πολιτιστικό προϊόν» με τους υπευθύνους των χώρων που διοικούν.

Φυσικά και δεν υπάρχει διαφωνία ή κριτική με τους καλλιτέχνες και δημιουργούς της μουσικής . Οι ενστάσεις που υπάρχουν είναι στο ποιος επιλέγει με ποια κριτήρια τα επιτρεπτά κόστη καθώς η ανταποδοτικότητα και το πολιτιστικό αποτύπωμα της «επόμενης μέρας».

Πολιτισμός και ειδικά το πολιτιστικό καλοκαίρι δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντο και κυρίως «επαγγελματικό» με τεράστιες δαπάνες από την Αυτοδιοίκηση (Αυτονόητο ότι ο κάθε σύλλογος, ΜΚΟ ή ιδιωτικός φορέας μπορεί να πράξει όπως νομίζει με ίδιους πόρους).

Ο Πολιτισμός ως διαχρονική αξία έχει διάρκεια είναι πολυπαραγοντικός και συμμετοχικός, σε ότι αφορά δε, τις χρηματοδοτήσεις της αυτοδιοίκησης, πρέπει να ενδυναμώνει την ερασιτεχνική δημιουργία σε όλους τους τομείς, να αναδεικνύει ιστορικούς-παραδοσιακούς χώρους, τοπικά προϊόντα, ήθη, έθιμα και παραδόσεις αξιοποιώντας τις υποδομές της.

Η Αυτοδιοίκηση ως πρώτιστο καθήκον δεν είναι οι χρηματοδοτήσεις μόνο των «επαγγελματικών» συναυλιών ή οι επιχορηγήσεις συλλόγων που θα επιταθούν λόγω και της προεκλογικής περιόδου. Αντίθετα πρωταρχικός στόχος είναι η ενεργοποίηση των πολιτιστικών δυνάμεων, η τόνωση της ερασιτεχνικής δημιουργίας και η συνεργασία με συλλόγους που θέλουν και μπορούν να προσφέρουν στον κοινό και συμφωνημένο στόχο.

Οι εκδηλώσεις είτε αυτοτελείς, είτε με συνεργασίες πρέπει να εντάσσονται σε ενιαίο και ιεραρχημένο πλαίσιο που θα προσδίδουν προστιθέμενη αξία αλλά και την πολιτιστική ταυτότητα του Δήμου συνδεδεμένη με τα γεωφυσικά και γεωοικονομικά του χαρακτηριστικά.

Το πολιτιστικό περιβάλλον ενός τόπου πρέπει να διαμορφώνεται από την πολιτιστική κληρονομιά και τη ζώσα πνευματική δημιουργία στους τομείς των γραμμάτων και των τεχνών. Οι δύο αυτές αλληλοσυμπληρούμενες συνιστώσες επηρεάζουν καθοριστικά όλους τους τομείς και τις εκφάνσεις της κοινωνικής πραγματικότητας, ανάμεσά τους και την πολιτική, την καθημερινή ζωή και τις συμπεριφορές των ανθρώπων.

Η κυριαρχία του νόμου της αγοράς και της ισοπεδωτικής καταναλωτικής κουλτούρας στο πολιτιστικό γίγνεσθαι οδηγεί σήμερα στην προϊούσα εμπορευματοποίηση των πολιτιστικών αγαθών και στην τυποποίηση της πολιτιστικής δημιουργίας με βάση τα πρότυπα της μαζικής παραγωγής με το βλέμμα της στραμμένο στην αγορά και την επικράτηση της λογικής της κέρδους.

Οι αποχρώσες ενδείξεις είναι πολλές, αδιαφάνεια και κακοδιαχείριση ως προς τις δαπάνες, επιδοτήσεις βασισμένες σε μικροκομματικές σκοπιμότητες και «προσωπικές φιλίες».

Η κατάσταση αυτή μπορεί να αλλάξει. Χρειάζεται να αλλάξει, γιατί σε κάθε τόπο υπάρχουν λογοτέχνες, ποιητές, ζωγράφοι, γλύπτες, άνθρωποι της μουσικής και του θεάτρου, του πολιτισμού εν γένει, που μοχθούν και παράγουν έργα υψηλής ποιότητας και μεγάλης παιδαγωγικής και πολιτισμικής αξίας.

Οι δημιουργικές δυνάμεις της Αυτοδιοίκησης έχουν μέγιστη ευθύνη αλλαγής διαμορφώνοντας το πλαίσιο και τους πολιτιστικούς θεσμούς, όπου οι πολίτες θα απολαμβάνουν την πολιτιστική-καλλιτεχνική δημιουργία και τους δημιουργούς της.

Κατά τ’ άλλα Καλό Καλοκαίρι σε όλους τους τομείς!

«Χρόνια πολλά 90 χρόνια!», Ελένη Τσολομίτη

«Χαίρεται το ανθρώπινό της πλούτο, 

όλοι όλοι 23 που τον θα γίνουν 25 

με κι άλλα δύο δισέγγονα τον Οκτώβρη!»

Παρέα με εκατό φίλους, στενούς συγγενείς, παιδιά, εγγόνια και δισέγγονα η Ελένη Τσολομίτη γιόρτασε τα ενενήντα της γενέθλια την Κυριακή 12 Ιουνίου 2022 τραγουδώντας και χορεύοντας στο Παλλακωνικό Οικογενειακό Κέντρο της Αδελαΐδας. 

Η Ελένη, το γένος Χαγιά, γεννήθηκε στην Καρίτσα στις 9 Ιουνίου 1932. Σε ηλικία 23 ετών παντρεύτηκε το Γιάννη Τσολομίτη και 9 χρόνια αργότερα, το 1964, μετανάστευσαν στην Αυστραλία με τις τρεις κόρες τους: τη Νικολέτα, την Κατερίνα και την Χριστίνα.

Δυστυχώς έχασε το σύζυγό της τον Γιάννη πριν από 25 χρόνια το 1997. Σήμερα πλέον χαίρεται το ανθρώπινό της πλούτο, την ευρύτερή της οικογένεια –παιδιά, εγγόνια, και δισέγγονα- όλοι όλοι 23 που τον θα γίνουν 25 όταν με το καλό έρθουν κι άλλα δύο δισέγγονα τον Οκτώβρη.

Στο στυλοβάτη της οικογένειας ευχόμαστε, «Χρόνια πολλά 90 χρόνια!» Να συνεχίσει να κρατάει την όμορφή της οικογένεια προσγειωμένη, αγαπημένη, και ευτυχισμένη για πολλά ακόμα διασκεδαστικά χρόνια που έρχονται.

4η Ιούνη 1944: Ο Άγιος Δημήτριος Δήμου Ευρώτα ένα χωριό ολοκαύτωμα της Ναζιστικής Γερμανίας

Γράφει ο Ηλίας Παναγιωτακάκος

Μετά από 78 χρόνια αναμένουμε οι υποσχέσεις να γίνουν δεσμεύσεις και να θεσμοθετηθεί ο Άγιος Δημήτριος του Δήμου Ευρώτα ως Μαρτυρικό χωριό!

Το ολοκαύτωμα του Αγίου Δημητρίου στις 4 – 6 – 1944 αποτέλεσε μέρος των αντιποίνων από εκτέλεση του υποστράτηγου της ναζιστικής Γερμανίας, Φραντς Κρεχ και τεσσάρων μελών της συνοδείας του.

Η «επιχείρηση» έλαβε χώρα στις 27/4/1944 στην περιοχή της Γκαγκανιάς των Μολάων από την διμοιρία του 8ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ (Λακωνίας), υπό τον ανθυπολοχαγό (Π.Ζ) του Ελληνικού Στρατού Μανώλη Σταθάκη. (Την προηγούμενη ημέρα είχε γίνει η Απαγωγή του υποστράτηγου Κράιπε από Βρετανούς και Έλληνες αντιστασιακούς στην Κρήτη).

Ως αντίποινα της εκτέλεσης του Φραντς Κρεχ οι Γερμανικές δυνάμεις προχώρησαν και στην εκτέλεση των 200 Πατριωτών στην Καισαριανή.

Αντίποινα υπέστησαν και άλλοι αθώοι που εκτελέστηκαν κατά την διαδρομή της επιστροφής, μετά το συμβάν, της 117 Μεραρχίας των Γερμανών από τους Μολάους στη Σπάρτη. Συνολικά, λόγω της ιδιότητας του Φραντς Κρεχ, εκτελέσθηκαν 325 αθώοι Έλληνες (Χέλμουτ Φέλμυ στη δίκη της Νυρεμβέργης).

Με διαταγή του ανώτερου πολεμικού Διοικητή της Πελοποννήσου υποστράτηγου Καρλ Φον Λε Σουίρ, μετά την εκτέλεση του Φραντς Κρεχ (27/4/1944) η περιοχή της Πελοποννήσου κηρύχτηκε ως «ζώνη επιχειρήσεων», δηλαδή ανοιχτό πολεμικό μέτωπο.

Την Κυριακή της 4ης Ιουνίου 1944 εικοσιένα (21) άνθρωποι, ανάμεσά τους και μικρά παιδιά, εκτελέστηκαν από τα γερμανικά στρατεύματα. Εικοσιένα αθώα θύματα ενός προμελετημένου και καλά σχεδιασμένου εγκλήματος, που ζητούσε αίμα και φωτιά.

Η φωτιά έκαψε 295 σπίτια, σχεδόν όλα όσα σπίτια υπήρχαν τότε, μαζί με την εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους και το Σχολείο του χωριού που έγιναν ολοκαύτωμα της πρωτοφανούς θηριωδίας των Γερμανών κατακτητών, και κατέγραψαν πλέον ιστορικά τον Αϊ Δημήτρη του Ζάρακα ως Τόπο Θυσίας και Μαρτυρίου.

Μετά την δραματική παράκληση του γέροντα γυμνασιάρχη, Σωτήρη Καμαρινού, να σταματήσουν να σκοτώνουν γέρους και γυναικόπαιδα, αποφάσισαν να εγκαταλείψουν το χωριό, για να συνεχίσουν «το έργο της πυρπόλησης» στο γειτονικό χωριό της Ζούπενας - Άγιοι Ανάργυροι (5-6-1944).

Τα εγκλήματα πολέμου, εναντίον αμάχων και αθώων, πρέπει να τιμωρούνται και να πληρώνονται. Ασφαλώς δεν έχει πρωταρχική σημασία, η οικονομική / χρηματική αποτίμησή τους. Είναι σίγουρο ότι ο τραγικός θάνατος των αμάχων δεν αποζημιώνεται.

Καλούμε το ΥΠΕΣ και την αρμόδια εκ του νόμου τριμελή επιτροπή (ν. 2503/97 άρθρο 18 παρ. 5) να αποδεχθεί το αίτημα ως τεκμηριωμένα νόμιμο και να προχωρήσει τις διαδικασίες για την έκδοση Π.Δ.

Australia: First Greek migrants did not arrive voluntarily

By Kerry Kolasa-Sikiaridi
September 6, 2021
Greek Reporter

The story of how Greeks migrated from their native land to Australia is an interesting one. In 1829 the first known Greeks arrived in Australia. And they did not arrive voluntarily.

They were a group of seven sailors who were transported to New South Wales to serve a sentence for piracy that was handed down to them by a British naval court.

The sailors were eventually pardoned, but two of them decided to stay and settle in Australia. Although they could have never known it at the time, they would soon be joined by many other sailors from their homeland.

From sailors to miners

During the mid-1800s the first Greek communities in Victoria were established, as many Greek sailors abandoned their ships in Australian waters when they arrived at the country after hearing that gold had been found there. The sailors quickly decided to give up life at sea to become miners.

However, there was a catch — with the gold rush of the 1850s many of the Greek sailors who had turned miners were in Australia alone, with no women. Since they had originally planned to return to Greece when they were still sailing the seas, few women came to join them. Just a few decades after the surge of immigration there were only 19 Greek-born women living in Victoria, in contrast to 127 Greek men!

Greeks arriving in Australia in the 1950s

This situation changed drastically by the turn of the century as a remarkable community of Greeks in Australia began to take form, comprising mostly relatives of the Greeks already established there, who had heard of the opportunities for work and a better life from their family members.

The first Greek Orthodox communities of Melbourne and Victoria were founded in 1897 and in 1901, respectively, following the creation of the Greek Orthodox church in Melbourne.

During the mid-1900s, at the beginning of World War I, Greece remained neutral until it eventually joined the side of the Allies. Because of their initial neutrality, in 1916 the Australian government placed a special prohibition on the entry of Greeks to Australia, which remained active until 1920.

The real surge of Greeks to Australia came some years later, following World War II as well as the civil war in Greece, where it is estimated that more than 160,000 Greek citizens emigrated to Australia, mainly to the state of Victoria.

Greek brides on the Begona in 1957

A boat of brides to Australia

The famous event known as “The brides of 1957″ brought more Greek women to the country. The “brides” were a group of 900 single Greek women who boarded a ship called the “Begoña” in Greece to travel to Australia in order to marry. Incredibly, the men for whom they were destined were known to them only by a photograph and a name.

Over the years the Greek-Australian community has become one of the largest in population outside of Greece, with government statistics estimating over 600,000 people of Greek heritage living throughout the country.

Σχολή Καρυτσιώτη, «Δεν Λειτουργεί Είναι Κλειστό»

Maria Tetorou

 

στο ΑΣΤΡΟΣ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

Αύλειος χώρςο του διδασκαλίου της περίφημης του Γένους Σχολής

Σαν περπατήσεις στον αύλειο χώρο του διδασκαλίου της περίφημης του Γένους Σχολής «Καρυτσιώτη» που χτίστηκε το 1805 από τον μέγα ευεργέτη Δημήτριο Καρυτσιώτη και στεγάζει το αρχαιολογικό μουσείο Άστρους, μέσα στον ολάνθιστο με τριανταφυλλιές όμορφο κήπο εκεί όπου στον γειτονικό χώρο το 1823 έγινε η ιστορική Β' Εθνοσυνέλευση στο Άστρος, θα συναντήσεις ξαπλωμένους σε ανάκλιντρα τ' αγάλματα του Ηρώδη του Αττικού και της συζύγου του, ανάμεσα σε κίονες και κιονόκρανα κορινθιακού ρυθμού σωζόμενα απ' την ρωμαϊκή έπαυλη του Ηρώδη Αττικού στην θέση «Εύα» Δολιανών. Πίσω από' τ' ανάκλιντα στους μαντρότοιχους της αυλής θα διακρίνεις τους καπνοδόχους και τα ερμάρια που απόμειναν από τα μικρά δωμάτια των μαθητών της σχολής μετά την πυρπόληση της από τον Ιμπραήμ το 1826.

Μα σαν θελήσεις ν' ανεβείς την πέτρινη σκάλα του μουσείου για να θαυμάσεις τις επιτύμβιες στήλες, το ακέφαλο άγαλμα Νηρηίδας του 5ου π.χ. αιώνα, έργο του γλύπτη Ξάνθου, το πορτραίτο του Ηρώδη του Αττικού, του Ανδριανού και των αυτοκρατόρων της δυναστείας των Αντωνίνων, το περίφημο αναθηματικό ανάγλυφο με παράσταση του Ερμή και των Νυμφών, τον Πάνα (σύμβολο της Αρκαδίας), την προτομή της Ρωμαίας με την περίτεχνη κόμμωση, τα κεραμικά ευρήματα, τα νομίσματα και τις επιγραφές... θα ακούσεις την φωνή του φύλακα να σου φωνάζει «Δεν Λειτουργεί - Είναι Κλειστό».

Δεκαπέντε και πλέον χρόνια και ένα σπουδαίο μουσείο του τόπου της Αρκαδίας αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας παραμένει ερμητικά κλειστό κρατώντας κλειδωμένο τον θησαυρό του από γενιές Ελλήνων αλλά και των ξένων επισκεπτών που ταξιδεύουν από τα πέρατα της γης για να θαυμάσουν τον πολιτισμό μας που αποτελεί κληρονομιά παγκόσμια!!!