 |
| Καλλιτεχνική απεικόνιση του Παλάτσο Καρτσιότι περί το 1850 |
Το Παλάτσο Καρτσιότι (ιταλικά:Palazzo Carciotti), είναι ένα μεγαλοπρεπές μέγαρο του 18ου αιώνα, που βρίσκεται στην πόλη της Τεργέστης, στην αρχή του Μεγάλου καναλιού της πόλης.
Ιστορία
Το μεγαλοπρεπές κτήριο, χτίστηκε από τον πλούσιο Έλληνα έμπορο Δημήτριο Καρυτσιώτη (1741 - 1819), ο οποίος γεννήθηκε Άγιο Ιωάννη Αρκαδίας, και η οικογένειά του καταγόταν από το χωριό μας την Καρίτσα (εξ'ου και το επίθετο Καρυτσιώτης).
Ο Δημήτριος Καρυτσιώτης, εγκαταστάθηκε στην Τεργέστη το 1772 και αγόρασε μία μεγάλη έκταση δίπλα από το μεγάλο κανάλι της πόλης. Εκεί, το 1798, ξεκίνησαν οι εργασίες κατασκευής του μεγάρου, με αρχιτέκτονα τον Ματτέο Πέρτς, γνωστό για πολλά έργα στην πόλη της Τεργέστης (όπως ο ελληνορθόδοξος ναός του Αγίου Νικολάου κ.α.) και τον Τζοβάννι Ριτζέττι. Το κτήριο ολοκληρώθηκε το 1805 και εκεί στεγάστηκε ο μεγάλος εμπορικός οίκος του Καρυτσιώτη, ο οποίος εμπορευόταν είδη ένδυσης από την Βοημία.
 |
| Η κύρια πρόσοψη του Παλάτσο Καρτσιότι |
Το αρχικό κτήριο, περιελάμβανε έναν μεγάλο όροφο προς την θάλασσα, με αποθήκες και σταύλους και στον δεύτερο όροφο είχε 16 δωμάτια. Επειδή ο ισόγειος χώρος ήταν πολύ μεγάλος, εκτός από αποθήκες της επιχείρησης του Καρυτσιώτη, στεγάστηκε τυπογραφείο και διάφορα γραφεία επιχειρήσεων.
Στην πρόσοψη του κτηρίου τοποθετήθηκε, όταν τελείωσαν οι εργασίες, η επιγραφή DEMETRIO CARCIOTTI MDCCC (Δημήτριος Καρυτσιώτης 1805). Τα επόμενα χρόνια, έγιναν αρκετές τροποποιήσεις και αποκαταστάσεις, όπως η επικάλυψη με γύψο της πρόσοψης και της πέτρινης βάσης. Επιπλέον, προστέθηκε και τρίτος όροφος, για να καλυφθούν οι ανάγκες του κτηρίου. Η σημερινή οδός 3ης Νοεμβρίου όπου βρίσκεται το κτήριο, ονομαζόταν μέχρι το 1918 Riva Carciotti, δηλαδή οδός Καρυτσιώτη.
Το 1816, ο αυστριακός υπουργός Μέττερνιχ, έμεινε για ένα διάστημα στο Παλάτσο Καρτσιότι. Το 1819, ο Δημήτριος Καρυτσιώτης πέθανε και το κτήριο μοιράστηκε στους κληρονόμους του, σύντομα όμως, λόγω έλλειψης απογόνων, το κτήριο πέρασε στο κράτος. Το 1831, το κτήριο έγινε έδρα της Assicurazioni Generalli, σημαντικής ιταλικής ασφαλιστικής εταιρίας, καθώς επίσης και έδρα της Αυστροουγγαρικής Τράπεζας, της ελεύθερης ζώνης της Τεργέστης και του λιμενικού. Το 1918, το Αυστριακό κράτος, αφαίρεσε την επικάλυψη χαλκού από τον θόλο του κτηρίου. Σήμερα στο κτήριο, στεγάζονται ορισμένα γραφεία του δήμου.
Αρχιτεκτονική
Κύρια Πρόσοψη
Η κύρια πρόσοψη του κτηρίου, ακολουθεί το ίδιο πρότυπο που εμφανίζεται και στο Θέατρο Βέρντι στην Τεργέστη: μία βάση από λαξευτούς λίθους, στην οποία στηρίζονται έξι μεγάλοι κίονες, σχηματίζοντας μία κλειστή στοά. Οι έξι αυτοί κίονες ιωνικού ρυθμού στηρίζουν τους υπόλοιπους δύο ορόφους και καταλήγει σε ένα εντυπωσιακό κιγκλίδωμα διακοσμημένο με αγάλματα. Στην οροφή του κτηρίου υπάρχει μεγάλος τρούλος, στηριζόμενος σε ψηλή βάση, με επικάλυψη χαλκού και στην κορυφή του έχει τοποθετηθεί ένας Ναπολεόντιος αετός.
Προσόψεις άλλων πλευρών
Οι προσόψεις των άλλων πλευρών, είναι απλές με λαξευτή βάση στο ισόγειο και πολλά παράθυρα με μαρμάρινο επιστύλιο. Η πίσω όψη του κτηρίου, είναι ίδια με την μπροστινή: ίδια βάση, με κλειστή στοά με έξι ιωνικούς κίονες που στηρίζουν ένα κιγκλίδωμα με γλυπτά. Πάνω από τον θριγκό, υπάρχει η κτητορική επιγραφή:DEMETRIO CARCIOTTI MDCCC.
Ισόγειο
Στο εσωτερικό του ισογείου, υπάρχει ένα κυκλικό δωμάτιο, διακοσμημένο περιμετρικά με 16 κίονες, γλυπτά με παραστάσεις από τα Ομηρικά Έπη, σχεδιασμένα από τον ιταλό Αντόνιο Μπόζα και με πίνακες από τον Τζουζέπε Μπερναρντίνο Μπιζόν. Η κομψή αίθουσα του σαλονιού, δίνει ένα αυτοκρατορικό στυλ. Ο τρούλος του κτηρίου, ακολουθεί τον κλασικισμό, γνωστή τεχνική του Μεττέο Πέρτς και στον τρούλο υπάρχουν και γλυπτά με παραστάσεις από την Ιλιάδα.
Γλυπτά και αγάλματα
Τα γλυπτά του Παλάτσο Καρτσιότι, πιθανόν να τα επέλεξε ο ίδιος ο Δημήτριος Καρυτσιώτης, ο οποίος ήθελε να τον θυμούνται ως έμπορο και ευεργέτη της Τεργέστης. Τα οκτώ από τα δέκα αγάλματα που βρίσκονται στην πρόσοψη του κτηρίου, είναι έργα του γλύπτη Αντόνιο Μπόζα και τα υπόλοιπα δύο του Μπαρτολομέο Αυγουστίνι. Επιπλέον, στην είσοδο του κτηρίου, υπάρχουν και τα αγάλματα του Ηρακλή και της Αθηνάς, έργα του 1804. Τέλος, σε σκάλα στο εσωτερικό του κτηρίου, υπάρχουν τρεις γυναικίες μορφές που αναπαριστούν την γλυπτική, την ζωγραφική και την αρχιτεκτονική, οι οποίες συνδυάζουν την κλασική τέχνη με το Ροκοκό.
Μελλοντικές χρήσεις
Το Παλάτσο Καρτσιότι, ως ένα από τα σημαντικότερα κτήρια στην Τεργέστη, ήταν ανέκαθεν αντικείμενο πολλών ιδεών επαναχρησιμοποίησης, αλλά ποτέ δεν πραγματοποιήθηκαν. Κατά καιρούς, είχαν διατυπωθεί πολλές ιδέες, όπως η χρησιμοποίησή του για μουσείο, ξενοδοχείο, συνεδριακό κέντρο κ.α.
Το 2015, το δημοτικό συμβούλια της πόλης, σε συμφωνία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Πολιτιστικής Κληρονομιάς, δημοσίευσε ένα σχέδιο επαναχρησιμοποίησης του κτηρίου ως ξενοδοχείο στα 2/3 του, με θέα την πλατεία ταμιευτηρίου και το υπόλοιπο 1/3 ως Μουσείο της πόλης, με θέα την προκυμαία. Η ανακαίνιση και η μετατροπή του σε μουσείο και ξενοδοχείο, υπολογίζεται σε 17.000.000€.
