«Πατρίς», «Ελληνίς», «Αυστραλίς»: Τα καράβια που μας έφεραν στην Αυστραλία

Ο Χρήστος Κατσάμπης από την Καρίτσα

στο κατάστρωμα του «Πατρίς» 1961

Του Θωμά Τσαμούρα


Περιόδους λάμψης αλλά και απαξίωσης έζησε η ελληνική κρουαζιέρα ξεκινώντας τα πρώτα βήματά της το 1954 όταν ο Ελληνικός Οργανισμός εγκαινίασε τις πρώτες κρουαζιέρες στα ελληνικά νησιά. Εκείνη την εποχή το λιμάνι του Πειραιά αντιπροσώπευε το ιδανικό σημείο απόπλου για τα κρουαζιερόπλοια που επισκέπτονταν τα ελληνικά νησιά, την ασιατική και την αφρικανική ήπειρο και ήταν κόμβος ταξιδίων για την ανατολική Μεσόγειο και μεταξύ των δημοφιλών τουριστικών προορισμών.
Το 1963 ξεκινάει τη δραστηριότητά του ο Όμιλος Χανδρή. Ο Αντώνης Χανδρής συνδέει την Ελλάδα με την Αυστραλία με τα πλοία «Ελληνίς», «Αυστραλίς» και «Πατρίς». Εκείνα τα χρόνια τα πλοία αυτά εξυπηρετούν το μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα της Ελλάδας προς την Αυστραλία. Από τα καταστρώματα αυτών των καραβιών πολλά δακρυσμένα μάτια είδαν για τελευταία φορά την Ελλάδα. Αυτά τα καράβια μετέφεραν χιλιάδες Έλληνες μετανάστες και κρατούν καλά φυλαγμένα τον πόνο, τα δάκρυα, την απελπισία που βίωσαν αυτοί οι άνθρωποι καθώς το καράβι τους μετέφερε σε ένα λιμάνι από όπου θα ξεκινούσε η οδύσσεια του καθενός!

Σήμερα φιλοξενούμε μια συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Άγγελος Μποροδήμος, μηχανικός του «Πατρίς», «Ελληνίς» και «Αυστραλίς», στον Θωμά Τσαμούρα, εκφωνητή του Ράδιο Σύμπαν της Αυστραλίας και επιβάτη του «Πατρίς» σε ηλικία 6 ετών!

Ο κ. Άγγελος Μποροδήμος που μένει στο Μεσολόγγι με συγκίνηση και αγάπη απηύθυνε θερμό χαιρετισμό στους μετανάστες που τελικά ρίζωσαν στη νέα πατρίδα. Ακόμα θυμάται τα δακρυσμένα μάτια και την αγωνία στα πρόσωπα αυτών που έφευγαν καθώς μπροστά τους απλωνόταν ένα αβέβαιο μέλλον.

Θ.Τ.: Κύριε Μποροδήμο, είμαι σίγουρος ότι η σημερινή εκπομπή θα φέρει δάκρυα στα μάτια πολλών μεταναστών καθώς θα θυμηθούν με νοσταλγία εκείνα τα δύσκολα χρόνια της μετανάστευσης. Πέστε μας, ποια ήταν η ειδικότητά σας στα καράβια αυτά;
Α. Μπ.: Ήμουν μηχανικός, δόκιμος.

Θ.Τ.: Πόσα ταξίδια έχετε κάνει προς Αυστραλία;
Α. Μπ.: Μια δεκαετία ολόκληρη. Από το 1959 έως το 1970.

Θ.Τ.: Θυμάστε να μας πείτε πότε ακριβώς ήρθε το «Aυστραλίς» στην Ελλάδα από Αμερική και πότε ξεκίνησαν τα ταξίδια προς Αυστραλία; Μάλιστα, έχω διαβάσει ότι το Αυστραλίς ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο επιβατικό πλοίο της Αμερικής!
Α.Μπ.: Όλα ξεκίνησαν όταν η εταιρεία Χανδρή υπέγραψε συμφωνία να μεταφέρει μετανάστες από Ελλάδα προς Αυστραλία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ΄60. Άρχισε τότε να αγοράζει καράβια. Τον Οκτώβριο του 1964 αγόρασε το «S.S. America» το οποίο και μετονόμασε «SS Australis». Οι επισκευές κράτησαν περίπου τρία χρόνια. Είχαν έρθει δύο καπεταναίοι Εγγλέζοι και ένας μηχανικός ο Τζον Πέτεν. Ο μπαρμπα-Γιάννης ο Πετρόπουλος ήταν αυτός που ανέλαβε το βαπόρι στην αρχή. Το καράβι ρυμουλκήθηκε από δύο μεγάλα Ολλανδικά βαπόρια στο λιμάνι του Πειραιά.

Θ.Τ.: Πέστε μας λίγα λόγια για το «Πατρίς».
Α.Μπ: Το αγόρασε η εταιρεία Χανδρή το 1959. Το πήγαν για επισκευές και μετατροπή στο North Shields και μετά από τρεις βδομάδες το Πατρίς ανακαινίζεται και αποκτάει καμπίνες με δυνατότητα να φιλοξενήσει 1.000 επιβάτες στην τουριστική θέση και 36 θέσεις για επιβάτες πρώτης κατηγορίας. Αμέσως μπαίνει στη γραμμή Ελλάδα-Αυστραλία μεταφέροντας αμέτρητες χιλιάδες Ελλήνων μεταναστών στην Αυστραλία για να ξεκινήσουν μια νέα ζωή. Συνολικά έκανε 91 ταξίδια στην Αυστραλία μεταξύ 1959 και 1975! Τo παρθενικό του ταξίδι στην Αυστραλία ξεκίνησε από Πειραιά στις 14 Δεκεμβρίου 1959 μέσω της διώρυγας του Σουέζ , Τζιμπουτί στο λιμάνι της Δυτικής Αυστραλίας Fremantle, στη Μελβούρνη και το Σίδνεϊ όπου έφθασε στις 9 Ιανουαρίου 1960.

Θ.Τ.: Κάποια εμπειρία που έχει μείνει ζωντανή στη μνήμη;
Α. Μπ.: Θυμάμαι χαρακτηριστικά δυο νέους, ο ένας από τα Τρίκαλα και ο άλλος από την Καρδίτσα. Ήταν και οι δύο στις κουπαστές. Εγώ είχα πάει να ελέγξω όταν είδαν τον έναν να έχει κρεμαστεί, έτοιμος να πηδήξει. Κατάφερα και τον τράβηξα… Τον άρπαξα από τα μαλλιά. Την ώρα εκείνη έφυγε ο άλλος και πήδηξε μέσα στο νερό. Ειδοποίησα τη γέφυρα και οι ναύτες κατέβηκαν και τον σώσανε. Ευτυχώς το παλικάρι δεν πνίγηκε… Αξέχαστα όλα αυτά. Ο κόσμος ήταν φοβισμένος, ένιωθε πως ξεριζώνεται. Αισθάνονταν ότι πήγαιναν προς το θάνατο. Οι περισσότεροι έβλεπαν το μέλλον αβέβαιο και δεν ξέρανε ποια θα ήταν η κατάληξή τους. Πάντως μπορώ να πω, ότι όλο το πλήρωμα, είμαστε περίπου 170 άτομα, τους συμπονούσαμε αυτούς τους ανθρώπους.

Θ.Τ. Το «Αυστραλίς» πώς το συγκρίνεται με το «Πατρίς»;
Α. Μπ: Δεν υπάρχει καμία σύγκριση. Το «Αυστραλίς» ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο υπερωκεάνιο της Αμερικής την εποχή που το αγόρασε ο Χανδρής και το έφερε στην Ελλάδα. Το «Πατρίς» ήταν πολύ πιο μικρότερο και δεν είχε την τεχνολογία του «Αυστραλίς». Επίσης το «Πατρίς» είχε ένα πρόβλημα από το σχεδιαστή του. Όταν ταξίδευε έπρεπε να προσέχουμε γιατί υπήρχε κίνδυνος να πάρει φωτιά στο μηχανοστάσιο. Μάλιστα, ο Άγγλος που σχεδίασε το «Πατρίς» προσπάθησε μια ολόκληρη ζωή να βρει τη βλάβη, αλλά δεν τα κατάφερε.

Θ.Τ. Πότε και γιατί σταμάτησαν να μεταφέρουν μετανάστες τα καράβια αυτά;
Α. Μπ: Η χρήση των υπερωκεάνιων άρχισε να τερματίζεται με την εξέλιξη των αεροπορικών συγκοινωνιών. Από τη δεκαετία του 1970 άρχισαν σιγά-σιγά να αποσύρονται και να μετατρέπονται σε ποντοπόρα κρουαζιερόπλοια στο νέο τουριστικό κλάδο που ανθεί έως σήμερα.

Θ.Τ.: Τι απέγιναν αυτά τα τρία καράβια;
Α.Μπ.: Το «Πατρίς» το πήρε η εταιρεία «Καραγιώργης» το 1979, και έκανε για ένα διάστημα δρομολόγια Πάτρα-Ιταλία. Στη συνέχεια το πούλησαν στους Ασιάτες, και μαζί με το «Ελληνίς» διαλύθηκε το 1987 στο Πακιστάν….

Το «Αυστραλίς» βρίσκεται στους Κανάριους Νήσους… Κομμένο στα δύο διαλύεται σιγά-σιγά από τα κύματα του Ατλαντικού.

Πηγή: «Νέος Κόσμος» αυστραλιανή ελληνόφωνη εφημερίδα

Το υπερωκεάνιο Πατρίς όπως αναχωρεί το πλοίο από το λιμάνι του Πείραιά. Οι σκηνές είναι από την ελληνική τανία «Μέχρι το Πλοίο» του 1966.  Στο τέλος η φωτογραφία είναι από την πρωτότυπη κάρτα του πλοίου.