Η Καρίτσα είναι ένα γραφικό χωριό χτισμένο σε μια πλαγιά της οροσειράς του Πάρνωνα. Τα σπίτια της είναι πετρόχτιστα με κόκκινα κεραμίδια και πιτσιλιστά ντουβάρια. Τα παλιότερα χρόνια πολλά από τα σπίτια σκεπάζονταν με πλάκες.Η θέα της είναι καταπληκτική. Από εκεί ψηλά που είναι χτισμένη βλέπει τη γαλάζια θάλασσα που απλώνεται στο βάθος του ορίζοντα, αρκετά βουνά, χωριά και κωμοπόλεις.
Το κλίμα της Καρίτσας είναι βουνίσιο, σχετικά ξερό. Το καλοκαίρι είναι συνήθως δροσερό, αλλά ο χειμώνας αρκετά ψυχρός. Η αντάρα σκεπάζει την περιοχή αρκετές μέρες κάθε χρόνο. Οι δυνατοί άνεμοι, συνήθως ο βοριάς, είναι συχνοί προπαντός το χειμώνα.
Τα παλιά χρόνια η Καρίτσα αποτελούσε μέρος του συγκροτήματος των λεγόμενων Κουνουποχωρίων. Σήμερα αποτελεί ένα από τα Δημοτικά Διαμερίσματα του Δήμου Γερόνθρων. Το κτίριο της κοινότητας είναι πλέον κλειστό.
Τα χρόνια της μετανάστευσης πολλοί Καριτσιώτες έφυγαν κυρίως για την Αυστραλία. Το χωριό ερήμωσε από τα νιάτα και παρέμειναν σε αυτό τα γεροντάκια. Έτσι πολλά σπίτια σε λίγο έκλεισαν.
Οι κάτοικοι ασχολούνται με τα χωράφια, τις ελιές και την κτηνοτροφία. Τα τελευταία χρόνια έχουν επεκταθεί και σε καλλιέργειες σε τοποθεσίες του Γερακίτικου κάμπου, με αγορές νέων χωραφιών.
Το χωριό χωρίζεται σε δύο γειτονιές, την Δώθε Γειτονιά και την Πέρα Γειτονιά. Στη Δώθε Γειτονιά βρίσκεται και η κεντρική βρύση του χωριού κάτω από το Τουνταίικο Ρουμάνι.
Η πλατεία του χωριού, ένα παλιό μικρό αλώνι που μετατράπηκε σε πλατεία, χτισμένη από πέτρες είναι το πρώτο που συναντά κανείς όταν μπαίνει στο χωριό. Από την πλατεία αναβαίνοντας μερικά σκαλιά μπαίνουμε στο προαύλιο της Ευαγγελίστριας. Η Ευαγγελίστρια είναι η κύρια εκκλησία του χωριού χτισμένη πριν από 100 χρόνια περίπου. Η δεύτερη εκκλησία του χωριού είναι ο Άγιος Κωνσταντίνος, δίπλα στο κοιμητήριο.
Σε μια άκρη της πλατείας και λίγο πιο ψηλά, κοντά στο παλιό σχολείο το οποίο αργότερα στέγασε το γραφείο της κοινότητας, είναι τα Σφονταμάκια. Οι χωριανοί κάθονταν στον ίσκιο τους και συζητούσαν ατελείωτα όλα τα νέα του χωριού. Τα Σφονταμάκια ήταν η μικρή βουλή του χωριού.
Προχωρώντας προς το χωριό και σε αρκετή απόσταση πριν φτάσουμε συναντάμε το Κοτρόνι στα δεξιά του δρόμου. Το κοτρόνι είναι ένας μεγάλος βράχος που ξεφυτρώνει από το έδαφος. Το περίεργο είναι ότι στην κορφή αυτού του βράχου υπάρχει μία μυγδαλιά. Άγνωστο αλλά και αξιοθαύμαστο πως αυτή η μυγδαλιά ξεφύτρωσε εκεί ψηλά και πριν από πόσα χρόνια.
Συνεχίζοντας φτάνουμε στην εκκλησούλα του Αϊ-Νικόλα και από εκεί ανηφορίζουμε προς το χωριό. Τα παλιά χρόνια μετά τον Αϊ-Νικόλα για να φτάσεις στο χωριό ανέβαινες από τις τρόκλες, ανηφορικό μονοπάτι όλο πέτρες. Σήμερα ο δρόμος είναι ασφαλτοστρωμένος μέχρι την πλατεία.
Ονομαστό στην περιοχή το πανηγύρι του Αϊ-Γιάννη. Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 29 Αυγούστου. Ανήμερα όλο το χωριό ανηφορίζει για τη λειτουργία στην εκκλησούλα του Αϊ-Γιάννη ψηλά στο βουνό, στον Ελατιά. Το βράδυ γίνεται το πανηγύρι στην πλατεία.
Παλιές φιγούρες και ονομαστοί για τη δύναμή, τη λεβεντιά και τα ανδραγαθήματά τους τα αδέλφια Κωνσταντής και Μιχάλης Μαλαβάζος (Ρουμάνος). Πολλές οι ιστορίες που διηγούνται γι αυτούς. Ο Μιχάλης Ρουμάνος, σε μεγάλη ηλικία πλέον, όταν του έδινες το χέρι για να τον χαιρετήσεις σου το έσφιγγε σαν τανάλια με τη χερούκλα του.
Οι οικογένειες που διατηρούν συνεχιζόμενη παρουσία στο χωριό από τα παλιά χρόνια είναι: Αντωνίου, Κατσάμπη, Κρητικού, Μαλαβάζου, Προφύρη, Ρήγα, Ροζακλή, Τούντα, Τσεμπελή, Χαγιά.
Είναι πολλά αυτά που μπορεί να γράψει κανείς για την Καρίτσα, κυρίως για τα παλιά χρόνια που ήταν και τα ποιο ωραία και που όλα ήταν ποιο γραφικά. Τότε το χωριό είχε ζωή, κίνηση. Τα σπίτια ήταν όλα ανοιχτά, υπήρχε κόσμος. Τα ζώα ανεβοκατέβαιναν φορτωμένα. Σήμερα όλα έχουν αλλάξει.
Για όποιον έχει πρόσβαση στο internet, θα μπορούσε ένα δει μια πολύ καλή δουλειά η οποία έχει γίνει από δύο πατριώτες που ζουν στην Αυστραλία. Ο πρώτος, ο Δημήτρης Κατσάμπης δημιούργησε τη σελίδα της Καρίτσας στη διεύθυνση http://karitsa.tripod.com. Ο δεύτερος, ο Στέλιος Χαγιάς καταγράφει τα οικογενειακά δέντρα των Καριτσιωτών στη διεύθυνση http://tribalpages.com/tribes/karitsa.
Ο γράφων κατάγεται από την Καρίτσα. Η μητέρα μου, Μαρία Τούντα (Μικρούτση) γεννήθηκε στην Καρίτσα. Η μητέρα της, η γιαγιά μου, Γεωργία Λάμπρος ή Γιωργίτσα ήταν από τον Άγιο Δημήτρη, ήταν η μικρότερη αδελφή του Κωνσταντή (Σκούπα).
ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΑΒΡΙΗΛ
email: jogabr1945@yahoo.gr
(Από εφημερίδα «Τα Νέα του Αγίου Δημητρίου και του Δήμου Νιάτων», έκδοση Νοέμβρη-Δεκέμβρη 2004)
email: jogabr1945@yahoo.gr
(Από εφημερίδα «Τα Νέα του Αγίου Δημητρίου και του Δήμου Νιάτων», έκδοση Νοέμβρη-Δεκέμβρη 2004)
