«Αναστήλωση» του Δημήτριου Καρυτσιώτη στο Άστρος

Ανδριάντας Δημ. Καρυτσιώτη 

(Φώτο: Γιάννη Γαβριήλ)

…Το Άστρος το φως του ήλιου

του εδώρησε

στο Άστρος τ' αγλαά της παιδείας

τα δώρ' αντιδιόρισε

στης Θυρέας τη γή χάρμα μέγα.

Με πόση, αλήθεια, ψυχική ευφορία και αγαλλίαση θα χαιρέτισαν οι Αστρινοί και γε­νικά, οι κάτοικοι της περιφέρειας, την "αναστήλωση" του καλλιμάρμαρου ανδριάντα του Δημ. Καρυτσιώτη. Είχε υψωθεί με δαπάνη των Ομογενών του Συλλόγου Θυρέας «Δημήτριος Κα­ρυτσιώτης» του Σικάγο, το 1912, στην κεντρική πλατεία του Άστρους, για να στέκει εκεί παράδειγ­μα φιλοπατρίας και μίμησης αγαθοεργίας για τις επερχόμενες γενιές. Μετά την τελευταία, όμως, α­νάπλαση της πλατείας μεταφέρθηκε σε χώρο φύ­λαξής του, ώσπου ήλθε και η ευτυχής ημέρα της επανατοποθέτησής του στην πιο περίοπτη θέση του επίσης αναπλασσόμενου Αγροκηπίου του.

Φτωχό χωριατόπουλο ο Δημήτριος, σε ηλικία μόλις 15 ετών -γεννήθηκε το 1741- ακολούθησε έ­να θείο του, μ' ένα τσαρούχι, κατά την παράδοση - δεν έβρισκε το άλλο στο χωράφι που όργωνε με τον πατέρα του- και πήγε, στη Σμύρνη, για να κατα­λήξει τελικά, το 1772, στην τότε αυστριακή Τεργέ­στη.

Εκεί εργάστηκε σκληρά και πρόκοψε τόσο στο εμπόριο, που έγινε πάμπλουτος. Ήταν ακέραιος ως προς το χαρακτήρα και επιβλήθηκε στην κοινω­νία της Τεργέστης ως σεβαστός παράγοντας του τόπου και ιδιαιτέρως στην Κοινότητα των Ελλήνων Ορθοδόξων της Τεργέστης, της οποίας εκλέχτηκε και βουλευτής. Πρωτοστάτησε μάλιστα και στην ί­δρυση και λειτουργία και της περίφημης Σχολής για τα παιδιά των Ομογενών στην Τεργέστη.

Ποτέ όμως δεν ξεχνούσε και τον τόπο καταγω­γής του, τον Αγιάννη Κυνουρίας. Ακολουθώντας και τα κηρύγματα των Κοσμά Αιτωλού, Ρήγα Φε­ραίου και Αδαμαντίου Κοραή, για άνοιγμα σχολεί­ων στην υπόλοιπη Ελλάδα, προσφέρθηκε για τον ιερό αυτό εθνικό σκοπό γενναιόδωρα. Διέθεσε προς τούτο όλο το απαιτούμενο χρηματικό ποσόν, για την ίδρυση, το 1798, μιας υποδειγματικής Σχολής, ευρωπαϊκών προδιαγραφών, στην ιδιαίτερη πατρί­δα του, τον Αγιάννη.

Έστειλε, μάλιστα, ως Δ.ντή της Σχολής τον πο­λυαγαπημένο του ανιψιό Προκόπιο, ιεροδιάκονο, αφού προς, τούτο τον σπούδασε στο Παν/μιο της Παβίας, κυρίως Παιδαγωγικά. Όσο για το ιστορικό της Σχολής, αναγράφεται στη σωζόμενη κτιτορική πλάκα, εντοιχισμένη σήμερα σε υπόβαθρο στην τοποθεσία Κουτρί του Αγιάννη, όπου βρισκόταν η Σχολή, η οποία τελικά πυρπολήθηκε το 1826 από τις ορδές του Ιμπραήμ.

Το 1805 ίδρυσε και δεύτερη Σχολή στο σημερι­νό Άστρος, με την επωνυμία «Μουσείο Καρυτσιώ­τη». «Μουσείο» και «Σχολείο», βεβαίως, ήταν ονο­μασίες ταυτόσημες κατά την αρχαία αντίληψη: Οι Μούσες θεωρούνταν θεότητες των Γραμμάτων και γενικά της παιδείας. Και αυτή η Σχολή πυρπολήθη­κε από τον Ιμπραήμ, αλλά έμειναν όρθιοι οι τοίχοι της. Σήμερα στεγάζει το Αρχαιολογικό Μουσείο του Άστρους, το οποίο πρέπει επισήμως να ονομα­στεί «Καριτσιώτικο Αρχαιολογικό Μουσείο Ά­στρους», διατηρώντας ακριβώς και την ολόπρωτη επωνυμία του διδακτηρίου: «Μουσείο».

Στις Σχολές φοιτούσαν μαθητές από όλη τη γύ­ρω περιοχή, ακόμη και από τα μακρινότερα μέρη της Πελοποννήσου και της Ρούμελης, και ήσαν οι­κότροφοι. Τα έξοδα όλα της λειτουργίας των Σχο­λών διαθέτονταν από τον Καρυτσιώτη: σίτιση, μι­σθοί διδασκάλων καί μόνιμου ιατρού, βιβλιοθήκες, εποπτικά όργανα και μέσα διδασκαλίας κλπ.

Με την ίδρυση, μάλιστα, και τη λειτουργία και της δεύτερης Σχολής στα χει­μαδιά, στα τότε Αγιαννίτικα Καλύβια, και με τη μεταφο­ρά του νερού από «τη Μά­να του νερού», με λιθόκτι­στο υδραγωγείο, από τον αδελφό του Δημητρίου, το Γεώργιο, αρχίζει να επι­βάλλεται και το πατριδωνύ­μιο «Άστρος» στο χώρο, ιδιαιτέρως, της Σχολής, που ως τότε αποτελούσε ο­νομασία γενική για ολόκληρη την περιοχή, περίπου, της αρχαίας Θυρέας.

Και τούτο συνιστά στοι­χείο αναμφισβήτητο, ότι ακριβώς χάρη στην αίγλη της Σχολής το σημερινό πατριδωνύμιο «Άστρος» ο­φείλει την προέλευσή του στην «ιδιοποίηση», από τη σημερινή του τοποθεσία, του ως τότε - ξανατονίζεται τούτο - γενικού ονόματος της ευρείας περιοχής: «Άστρος» ή και «Άστρα». Ώστε και αυτό το όνομά του το Άστρος το οφείλει στη Σχολή Καρυτσιώτη.

Έστω, λοιπόν, τα ελάχιστα αυτά ως μία γενική απλώς ιδέα για το μεγάλο μας ευεργέτη Δημ. Κα­ρυτσιώτη, για τον οποίο ο παλαιός συμπατριώτης μας Νικ. Γεωργιάδης, φιλόλογος, σε επίγραμμά του, περιλαμβανόμενο στο βιβλίο του "Μετ/ση του Σαλλούστιου" (1914), Λακωνικά τονίζει:

Ηνίδε Καρτσώτης Δημήτριος, ός τόδε ιρόν ίδρυσε Μουσάων, πατρίδι πόλλ' όφελος'

 Το επίγραμμα, βεβαίως, μαρτυρεί πως ο συντά­κτης του πρόβλεπε και προτομή του Δημητρίου ακριβώς στο προαύλιο της τότε Σχολής και σημερινού Μουσείου, δεδομένου και ότι η δημοσίευση του βι­βλίου με το επίγραμμα φέ­ρει χρονολογία 1914, δηλ. δύο έτη μετά την τοποθέτηση του ανδριάντα του Καρυτσιώτη στην πλατεία. Γι' αυτό -ποτέ δεν είναι αρ­γά- ας μη μείνει η επιθυμία αυτή ανεκπλήρωτη. Προς τούτο το λόγο έχουν ο Δή­μος και οι πατριωτικοί και πολιτιστικοί Σύλλογοί μας.

Δεν απομένει, τέλος, παρά να συνεχιστεί και η ωραία και ευλαβής θρησκευτική παράδοση της τέλεσης της ετήσιας επι­μνημόσυνης δέησης, στις 30 Ιανουαρίου, εορτή των Τριών Ιεραρχών και των Σχολείων, μπροστά στην ε­πιβλητική μαρμάρινη μορ­φή του Δημ. Καρυτσιώτη, στην τωρινή του Θέση στο Αγροκήπιο – υποστατικό του, έναντι ακριβώς και στη Σχολή του, με την πα­ρουσία πρωτίστως και όλων των Σχολείων της πε­ριοχής, έτσι που, κατά την επιτάφια επιγραφή στην Τεργέστη -πέθανε το 1819 – «ν’ανακτήσει η νεότητα του τόπου και των γύρω περιοχών την πα­τροπαράδοτη αρετή!..."'.

1. Και στα Νεοελληνικά: Ιδού ο Καρυτσιώτης Δημήτριος, που τούτο το ιερό των Μουσών ί­δρυσε, στην πατρίδα μεγάλη ωφέλεια.

2. Κατέ την αρχαΐζουσα επιγραφή: ... όπως αν νεότης ένοικος επίσης και περίοικος, την πα­τρώαν έχοι ανακτήσασθαι αρετήν..."

ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ

(Από εφημερίδα "Κυνουρία", έκδοση Γενάρη 2001)

Ο ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΡΥΤΣΙΩΤΗΣ ΤΗΣ ΤΕΡΓΕΣΤΗΣ

(Κατά την Θυρεάτην του Αστρους)

 

Του κ. Νικολάου Καρυτσιώτη

Ο Δημήτριος Καρυτσιώτης της Τεργέστης εγεννήθη μεν εις το Αστρος της Κυνουρύας, αλλ' η ρίζα της οικογενείας του ανάγεται εις την Καρύτσαν της Λακεδαίμονος, όπως συμβαίνει και με τους άλλους Καρυτσιώτες της Λακωνίας και των Σπετσών. Η Καρύτσα της Λακωνίας, μικρό χωριό από τη Βυζαντινή εποχή, σώζεται μέχρι σήμερα εις τις υπωρείες του δυτικού Πάρνωνα, παρά το Γεράκι του τέως δήμου Γερονθρών. Πολύ προς της εθνεγερσίας του 1821 κάτοικοι της Καρύτσας εγκατέλειψαν την γενέτειρά τους και εγκατεστάθησαν εις άλλα μέρη εύφορα. Οι πρώτοι επήγαν στις Σπέτσες, οι δεύτεροι στο Αστρος και οι τρίτοι στη Γράμμουσα του τ. δήμου Έλους Λακωνίας. Ολοι εργάσθηκαν με όρεξη και σιγά-σιγά απόχτησαν περιουσία. Προώδευσαν και στα γράμματα. Πολλοί διακρίθηκαν στις επιστήμες, άλλοι στην εκκλησία, μέχρι του βαθμού του Μητροπολίτου και άλλοι στο Ναυτικό, με μεγάλους βαθμούς στο θωρηκτό ΑΒέρωφ, ως και εις το Στράτευμα.

Ο Δημήτριος Καρυτσιώτης γεννήθηκε στο Αστρος. Δεν είναι γνωστό το έτος της γεννήσεώς του. Γονείς του ήταν ο Ιωάννης και η Κανέλλα. Είχε τρεις αδελφούς, τον Νικόλαο (+1782), τον Πολύκαρπο (+1794) και τον Γεώργιο (+1835). Είχε και δύο αδελφές, την Καλομοίρα (+1818) και την Ελένη (+180δ). 0 Νικόλαος άφησε δύο υιούς, τον Προκόπιον και τον Ιωάννην. Η αδελφή του Ελένη εγέννησε τον Αλέξη Σαρρεγιάννη. 

Ο Δημήτριος Καρυτσιώτης σε μικρή ηλικία ξενιτεύθηκε, μαζί μ’ ένα θείο του, στη Σμύρνη, όπου εργάσθηκε με ζήλο σ’ ένα μεγάλο εμπορικό τροφίμων. Κατά το έτος 1775 εγκατέλειψε την μεγαλόπολιν αυτήν και μετέβη εις άλλην μεγαλόπολιν, την Τεργέστην της Αυστρίας, ως πράκτορας πλουσίου εμπορικού οίκου. Εκεί προώδευσε πολύ, έγινε πλούσιος. Εδημιούργησε μεγάλες δικές του εμπορικές εργασίες, που του απέφεραν μεγάλα κέρδη. Το σπίτι τους, που έκτισε, ήταν πραγματικό παλάτι. Του έδωσε το όνομα «ΑΣΤΟΣ». Σ’ αυτό κατέφυγαν προς άσυλον οι οπαδοί του Ρήγα Φεραίου και τα υπολείμματα των ΙΕΡΟΛΟΧΙΤΩΝ του Δραγατσανίου. Ο Δημήτριος, πλούσιος πλέον σε μεγάλο βαθμό, κάλεσε κοντά του τον αδελφόν του Γεώργιον, που κι αυτός προώδευσε και τον ανιψιό του Προκόπιον, υιόν του αδελφού του Νικολάου.

Ο Δημήτριος Καρυτσιώτης είχε ανοικτό το σπίτι του για κάθε καλόν Ελληνα, που πήγαινε στην Τεργέστη για εμπορικές ή άλλες καλές δουλειές. Σ’ αυτόν κατέφευγαν και οι αδελφοί Σπιρούνια, πλοιοκτήτες του Γυθείου, που, εκτός των άλλων, του πήγαιναν τους χαιρετισμούς και τα δώρα των Καρυτσιωτών της Γράμμουσας και εδέχοντο να μεταφέρουν εις αυτούς πλούσια την ανταπόδοσιν του μεγάλου συγγενούς των.

Ο Δημήτριος Καρυτσιιύτης συνέβαλεν εις την ίδρυσιν της ελληνικής Κοινότητας της Τεργέστης και ενίσχυε συνεχώς την εκεί ελληνικήν σχολήν. Εβοήθησε διά την έκδοσιν ελληνικών βιβλίων, διά τις εκπαιδευτικές ανάγκες των δύο σχολών του, της Τεργέστης και της ιδιαιτέρας πατρίδας του, του Αστρους την οποίαν ανέδειξεν εις πρότυπον. Είναι γνωστόν ότι η Β’ εν Αστρει εθνοσυνέλευσις των Ελλήνων συνήλθεν εις την σχολήν Καρυτσιώτη, η οποία σώζεται ακόμη. Ο Δημήτριος ποικιλοτρόπως ενίσχυε την ιδιαιτέραν πατρίδα του. Κατασκεύασε σ’ αυτήν υδραγωγείον και διοχέτευσε δι’ αυτού από μακρινή απόσταση άφθνο και καλό νερό. Γι’ όλα αυτά και γι’ άλλες πολλές του ευεργεσίες οι κάτοικοι του Αστρους ετίμησαν τον φιλότιμον συμπολίτην των παντοιοτρόπως και μάλιστα με την ανέγερσιν επιβλητικού αγάλματος, το οποίον στολίζει ακόμη την κεντρικήν πλατείαν του παλαιού Αστρους, του μεσογεϊου. Αλλά και οι κάτοικοι της Τεργέστης ετίμησαν τον Δημήτριον Καρυτσιώτην. Ωνόμασαν την παραλιακήν λεωφόρον της πόλεως των «Riva Katsiotti». Επίσης πολλές φορές τον εξέλεξαν δημοπκόν σύμβουλον της πόλεώς των και με εκτίμησιν και σεβασμόν επρόφεραν το όνομά του.

Ο Δημήτριος Καρυτσιώτης πίστευεν, όπως ο Κοραής, ότι ο τουρκικός ζυγός θα αποτινάζετο, αν οι Ελληνες εμορφώνοντο, αν μάθαιναν γράμματα. Γι’ αυτό εφρόντισε να τελειοποιήσει τα δύο σχολεία του στην πατρίδα του, το ένα στο Αστρος και το άλλο στον παρακείμενον Αι-Γιάννη, κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα.  Προς τούτο στέλλει τον ανεψιόν τυ Προκόπιον, υιόν του αδελφού του Νικόλα, εις την Ιταλίαν προς μετεκπαίδευσιν, για να του εμπιστευθεί την διεύθυνση των δύο σχολείων του, προς καλυτέραν μόρφωσιν των συμπατριωτών του. Τα αδέλφια του τα υποστηρίζει, τα ενισχύει χρηματικώς. Τον νεώτερον αδελφόν του, τον Γεώργιο, τον καλεί πλησίον του. Καλεί και τον Προκόπη. Εις αυτόν κληροδοτεί όλην την περιουσίαν του, υπό τον όρον να νυμφευθεί, με την άδεια του Οικουμενικού Πατριαρχεiου, γιατί ήδη ο Προκόπης είχε χειροτονηθεί διάκονος και να γεννήσει άρρενα υιόν. Αν τούτο δεν επιτευχθεί, προσθέτει η Διαθήκη, η περιουσία του να περιέλθει εις τον υιόν της αδελφής του Ελένης, τον Αλέξη Σαρρεγιάννη, υπό τον όρον να γεννήσει υιόν και να τον ονομάσει Καρυτσιώτη.

Ο Δημήτριος Καρυτσιώτης απέθανεν εις την Τεργέστην το έτος 1819. Ο Προκόπιος εγκαταλείπει την διεύθυνση των δύο σχολείων του Αστρους και σπεύδει εις την Τεργέστη, για να διεκδικήσει την κληρονομίαν του θείου του. Επρεπεν όμως να νυμφευθεί, αλλά τούτο ήτο απαγορευμένο από την εκκλησία, διότι προ πολλού ήδη είχε χειροτονηθεί εις διάκονον, τον πρώτον βαβμόν της ιερωσύνης.  Από την άλλη μεριά ο Αλέξης Σαρρεγιάννης ενεργούσε να μη δοθεί άδεια γάμου εις τον Προκόπη για να κληρονομήσει αυτός την περιουσία. Η αίτηση του Προκόπη διαβιβάσθηκε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο του οποίου προϊστατο ο εθνομάρτυς Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε.  Ταυτόχρονα έφθασε στην Κωνσταντινούπολη και η αναφορά του Σαρεγιάννη να μη δοθεί άδεια γάμου στον Προκόπη, για να κληρονομήσει αυτός την περιουσία του πλούσιου συγγενούς.

Η απόφασις του Πατριαρχείου λέγει, μεταξύ άλλων: «Το ειρημένον γαμικόν συνοικέσιον έστι και έσται παντελώς ασυγχώρητον…».  Η απόφασις φέρει την υπογραφήν αυτού του Πατριάρχου Γρηγορίου του Ε’.  Ο Προκόπης προσπαθεί να μεταπείσει τον Πατριάρχην, υποσχόμενος μεγάλα χρηματικά ποσά, αλλ' εις μάτην. Η αίτησίς του απορρίπτεται.

Ο Προκόπης κατέρχεται εις Πελοπόννησον και προσπαθεί να λάβει άδεια γάμου από τους εκεί εκκλησιαστικούς άρχοντες. Ο επίσκοπος Βρεσθένης Θεοδώρητος, ο γενναίος Πολέμαρχος της Τριπολιτσάς, ο Λακεδαίμονος Χρύσανθος και ο Ναυπλίου Γρηγόριος συγκατατίθενται: «Απολύουσιν αυτόν εκ του ιερατικού καταλόγου, ίνα εισέλθη εις γάμου κοινωνίαν, ως πεπτωκώς και μη δυνάμενος παρθενεύειν». Κατόπιν τούτου ο επίσκοπος Τριπολιτσάς Διονύσιος «εστεφάνωσεν εις πρώτον γάμον τον ευγενέστατον Προκόπιον Καρυτσιώτην, ανεψιόν ναι κληρονόμον του εν Τεργέστη αποθανόντος Δημητρίου Καρυτσιώτου, μετά της ευγενεστάτης Κυρίας Αικατερίνης Θεοδοσίου, πρώην Δραγουμάνου Μορέως.

Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε' καθήρεσε τον επίσκοπον Τριπολιτσάς Διονύσιον και αναθεμάτισε τον Προκάπιον Καρυτσιώτην. Σώζεται ολόκληρος η απόφασις της Ι. Συνόδου του Οικ. Πατριαρχείου (Νοέμβριος του 1819). Σώζεται και το έγγραφον του αφορισμού του Προκοπίου Καρυτσιώτη, το οποίον απέστειλεν ο Οικουμενικός Πατριάρχης εις Τεργέστην, προς κατάπαυσιν του εκεί δημιουργηθέντος σάλου. Εις αυτό ο Προκόπιος αποκαλείται «κακοπροκόπιος, εμπαίκτης των θείων και ιερών μυστηρίων, ο χρήμασι τον γάμον εξωνησάμενος... και το συνδιαφθειρόμενον αυτώ γύναιον Αικατερίνη, αμφότεροι ως ακολάστως ούτω συνδιαιτώμενοι και συνασελγούντες... αφωρισμένοι υπάρχουσιν από Θεού και κατηραμένοι και ασυγχώρητοι και μετά θάνατον άλυτοι τυμπανιαίοι...».

Ο Προκόπιος με την σύζυγόν του μετέβησαν εις Τεργέστην, για να παραλάβουν την κληρονομία. Ο Σαρρεγιάννης, διεκδικητής της πε­ριουσίας, απευθύνεται προς τον Πατριάρχην, ο οποίος απευθύνει υπόμνημα (17-1-1820) προς τον οθωμανόν Πρόξενον της Τεργέστης, με τον οποίον γνωρίζει εις αυτό ότι ο γάμος αυτός είναι άκυρος. Ο Σαρρεγιάννης, επί τη βάσει αυτού του υπομνήματος προσφεύγει εις τα αυστριακά δικαστήρια, για να διεκδικήσει την κληρονομίαν. Η δίκη αυτή, αν εγίνετο, θα απέβαινε υπερ του Σαρρεγιάννη. Ο Προκόπιος όμως έσπευσε ν' ανέλθει εις την Κωνσταντινούπολιν «πεπληρωμένα χρυσίου έχων τα θυλάκια και τας χείρας» και επέτυχε ν' αναγνωρίσει ο Πατριάρχης τον γάμο αυτόν ως έγκυρον. Η απόφασις, η τελευταία, της 1. Συνόδου του Οικ. Πατριαρχείου (Δεκέμβριος του 1820) επί του προκειμένου, αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής:

«…Συγχωρεί τον Προκόπιον, αναγνωρίζει τον γάμον του ως έγκυρον, υπό τον όρον να μην άπτηται των Ιερών... Συγχωρεί και τον ευλογήσαντα τον γάμον επίσκοπον Τριπολιτσάς Διονύσιον και επαναφέρει τούτον εις την θέσιν του...». Η παλινωδία του Πατριάρχου δικαιολογείται υπό νεωτέρων κληρικών και επιστημόνων, διότι, κατ' αυτούς «το χρυσίον εισεπράχθη διάτας ανάγκας του επικειμένου εθνικού αγώνος».

Ο Προκόπιος απέθανε το 1836. Αφησε δύο υιούς, τον Δημήτριον και τον Γεώργιον. Οι απόγονοί των, σπάταλοι και ανίκανοι, επώλησαν εις τον δήμον της Τεργέστης το μεγαλοπρεπές μέγαρον του Δημητρίου Καρυτσιώτη αντί του ποσού των 150.000 δολλαρίων. Πάντως το μέγαρον τούτο, ως και ο πλούσιος τάφος του Δημητρίου, μεγαλοπρεπές μαυσωλείον, θα στολίζουν εσαεί την πόλιν της Τεργέστης και το δαιμόνιον της ελληνικής φυλής.

Νικόλαος Ι. Καρυτσιώτης 

επίτιμος Γυμνασιάρχης, εκ του κλάδου της οικογενείας, που μετοίκησεν εις την Γράμμουσαν του τ. δήμου Ελους Λακωνίας.

Παραθέτομεν αντίγραφον της κτητορικής επιγραφής της Σχολής Δημητρίου Καρυτσιώτου, στον Αϊ Γιάννη, Αστρους, που βρέθηκε στα ερείπια της Σχολής, αναστηλώθηκε στον τόπο, που κτίσθηκε η Σχολή (1798) και μεταφέρθηκε στο Αστρος (1965).

Η ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΦΙΛΟΘΕΑΜΟΝΑ

Τι έστηκας θαμβούμενος, φίλε φιλοθεάμων

Με απορίαν μυστικήν ζητείς το όνομά μου,

Να μάθεις, να βεβαιωθείς, τι το επάγγελμά μου

Και ποίος επροστάτευσε σ' αυτό το κάμωμά μου;

Ειμι οικία των Μουσών, κείνων του Ελικώνος,

Σχολείον ονομάζομαι του τρέχοντος αιώνος,

Σοφίαν επαγγέλομαι, αφ' ης ουδέν γλυκείον,

Τοις νέοις χρησιμώτερον, τω αναγκαίω βίω.

Εκβάρθων ανηγέρθηκα κατά τον νυν αιώνα,

Το έτος μου διδάσκεσαι, άμα και την ημέραν

Ο κτήτωρ όπου μ' έκαμεν οίκον του Ελικώνος

Ειν' ο κλεινός Δημήτριος, του Ιωάννου γόνος.

Και της Κανέλλας είν' υιός ανάθρεμα και πόνος.

Ο τόπος όπου βρίσκομαι ην η αυτού πατρίδα,

Καρυτσιώτης λέγεται παντού η εαυτού φαμίλια.

Εις μνήμην τούτο έγινεν Αυτού και των Γονέων

Κι' εις ψυχικήν βοήθειαν Αυτού και των Τοκέων.

Οσοι λοιπόν εμβαίνετε μ' όλην σας την καρδίαν.

Παρακαλείτε τον Θεόν την άνω Βασιλείαν.

Ν' αξιωθεί να χαίρεται ομού με τους γονείς του,

Εν ταις αυλαίς του Αβραάμ, κόλπους τους εδικούς του, Αμήν.

Η συνδρομή οπ' έγινεν εις την οικοδομήν μου.

Προκόπιον τον θύτην μου, φίλον και εραστήν μου.

Γνωρίζει τον ανεψιόν του άνω Δημητρίου.

Του Νικολάου δε υιόν, κύριον του Σχολείου».